Сабақ №25 сынып: 6 б күні 12. 2014 ж География пәні мұғалімі Пратова И

География пәні мұғалімі Пратова И.

• 
  Білімділік: оқушыларға таулардың пайда болуы жайлы сипаттама беру, қатпарлы және қатпарлы-жақпарлы таулар,ескі және жас таулардың өзгеруі туралы білімдерін кеңейту.
  
• 
  Дамытушылығы: картамен жұмыс істей отырып, оқушылардың таулар жайлы жалпы және арнайы іскерлік дағдыларын қалыптастыру, дүниетанымын арттыру.
  
• 
  Тәрбиелік мәні: ой-өрісін кеңейту , ой-пікірін еркін жеткізе білуге бейімдеп сөз қорын арттыру.
  

Сәлемдесу.Түгелдеу.Оқулықтарды тексеру, шеңбер жасап бір- бірлеріне шын ықыласпен тілек білдіру және зейіндерін сабаққа аудару.Оқулардың дайындап келген жаңалықтарын тыңдау және карта арқылы көрсетуі.

а) сұрақ – жауап:

1. Тау дегеніміз не?

2. Таулардың биіктігіне қарай бөлінуі.

3.Аласа таулар қандай таулар кіреді?

4.Жанартаулар қалай пайда болады?

5.Жер сілкіну дегеніміз не?

6.Лава дегеніміз не?

7.Жоғарға мантияның температурасы қанша?

8.МMSK – 84 шкаласын айтыңыз?

9.Жердің қандай қабықтары бар?

10.Гейзерлер дегені не?

11.Тау жотасы деп неге айтылады?

12.Биік таулы өлкелерге мысал келтіріңіз?

13. Кратер дегеніміз не?

14. Жер бетінің ең терең жері қандай аталады?

15.Жер бетінің ең биік нүктесі қалай аталады?

16.Қазақстанның ең биік нүктесі қалай аталады?

17.Қазақстанның ең терең жері қалай аталады?

18. Конрад жазығы қайда орналасқан?

19.Мохо қабаты қайда орналасқан?

20. Орта таулар мысал келтіріңіз?

б) қорытындылау.

III Жаңа сабақ: (10-15 мин)

Жер шарындағы таулардың көпшілігі қатпарлардан тұрады.Су түбінде жиналған тау жыныстарының қабаттары орасан зор бүйір қысымының әсерінен қатпарланыпбиікке көтеріліп тау кұрайды.Көтерілген жерлері жоталарға, ал опырықтар тауаралық ірі ойыстарға сәйкес келеді.Мұндай тау жыныстары қабаттарының қатпарланудан кейін жарықтарды бойлап жоғары – төмен лықсуынан қатпарлы – жақпарлы таулар құрайды. Жер шарында таулардың бәрі бір мезгілде пайда болмаған.

“Кім жылдам ?”

Жас таулар Ескі таулар Биік болып келеді,әлі күнге дейін өсуде Онша биік емес,өсуін тоқтатқан Шыңдары үшкір, беткейлері тік, басын мұздар басып жатады шыңдары мүжілген,аласараған, көп жерлері тегістеліп, аласа төбелер мен жазықтарға айналған тауаралық аңғарлары өте терең аңғарлары онша терең емес,бірақ аралық аңғарлары оте кең әр кезде жанартаулар атқылауы мен жер сілкінулер болып тұрады жанартаулардың атқылауы болмайды кейде жер сілкінулері болуы мүмкін
Таулардың сыртқы күштердің әсеріненөзгереді.Жас көтерілген биік таулар желдің, судың, күн сәулесінің, мұздықтардың әсерінен бұзылып аласарады.Сыртқы күштерінің әсерінен тау жыныстарының өзгеруі үгілу деп аталады. “Сематикалық карта” Таудың аты Ескі таулар Жас таулар Қатпарлы таулар Қатпарлы- жақпарлы таулар Алтай + Гималай + Альпі + Орал +
IV Өзіндік жұмысы. ( 10 мин) СӘЙКЕСТЕРІН ТАБІҢІЗ:
Аспан таулары мағынасын білдіретін тау атауы Әлемдегі ең биік таулар Тянь - Шань Орал
Анды Азия мен Еуропаны бөліп тұрған таулар Гималай Ең ұзын таулар жүйесі

1) Волга 7) Байкал 13) Жайық

2) Анд 8) Гималай 14) Балқаш

3) Амазонка 9) Каспий 15) Альпі

4) Кордильера 10) Тибет 16) Арал

5) Алтай 11) Тянь-шань 17) Карпат

6) Сарыарқа 12) Жерорта 18) Ертіс

V Қорытындылау.Бағалау (5 мин)

Географиялық диктант:

1.Жер бетінің маңайындағы жазықтардан оқшау көтеріліп жатқан,қатты тілімденген биік бөліктері.................. деп аталады.

2.Биік тауларды ата...............

3.Сыртқы күштердің әсерінен тау жыныстардың өзгеруін .................

4.Дүние жүзіндегі ең биік тау...............

5.Еуропаны Азиядан бөліп тұратын тау......

• 
  1.Тянь-Шань тауының (6995м) ең биік нүктесін атаңыз?
  
• 
  2.Тянь-Шаньдағы Іле Алатауы мен Күнгей Алатаудың қосылған жері қалай аталады?
  
• 
  3. Еуропаны Азиядан бөліп тұратын, онша биік емес, ұзындығы екі жарым мың километрге жететін тауды атаңыз?
  
• 
  4. Тянь-Шань тауында 7439 м биіктіктегі ең биік нүктесін көрсетіңіз?
  
• 
  5. Қандай биік тауларды білесіз?
  
• 
  6 Сауыр тауларының 3816 м ең биік жерін көрсетіңіз?
  
• 
  7.Дүние жүзіндегі ең биік тауды атаңыз?
  
• 
  8.Қандай таулар жас тауларға жатады?
  
• 
  9. Қатпарлы тауларға қандай таулар жатады?