Сабақ тақырыбы: Еуразияның табиғат зоналары. Мақсаты: Еуразия материгіндегі табиғат зоналарының ерекшеліктерін

анықтау, жер бедеріне, климат жағдайларына байланыстылығын талдау;

ақпараттық материалмен жұмыс жасауға, талдауға дағдыландыру;

Тест – І, ІІ нұсқалар; кескін карталар, кеппе шөптер, қосымша материалдар, интернет материалдары, слайдтар.

Сыныптағы оқушыларды «Белдеулер» мен «Зоналар» топтарына бөлу, топ басшылары ұрандарын айтады. Сабақтың мақсаты мен жүргізілуі тәртібімен таныстыру. Әрбір кезең ұпайлармен бағаланады. Бағалау парағына ұпайларды жазу оқушылардың өздеріне тапсырылады. Сабақ 6 кезеңнен тұрады.

Оқушылардың жалпы білімі мен үй тапсырмасын тексеру үшін, тест – І, ІІ нұсқалары оқушыларға беріледі. Оқушылар өзара бір-бірінің білімін тексереді, дұрыс жауапты 1 ұпаймен бағалайды.

1. Еуразияның теңіз деңгейінен ең төмен жатқан жері?

A. Қара теңіз B. Ақ теңіз E. Сары теңіз D. Өлі теңіз C. Қызыл теңіз

2. Еуразия арқылы дүние жүзіндегі аса ірі ... сейсмикалық белдеу өтеді?

A. 1 B. 2 C.3 D. 4 E. 5

3. Еуразиядағы ең ұзын өзен?

A. Амур B. Еділ E. Янцзы D. Хуанхэ E. Янцзы C. Лена

4. Еуразияның батысындағы ең шеткі нүктесі?

A. Челюскн B. Рока C. Дежнев D. Пиай E. Нордкин

5. Еуразиядағы ең үлкен көл?

A. Каспий B. Арал C. Байкал D. Балқаш E. Ладога

6. Еуразияның ең суық жері?

A. Тұран B. Арабия C. Тар шөлі D. Оймякон E. Арктика

7. Еуразияның жағалауын неше мұхит шайып жатыр?

A. 1 B. 2 С. 3 D. 4 E. 5

8. Еуразияның жауын-шашын мол түсетін жері?

A. Черапунджи B. Тибет C. Памир D. Үндістан E. Үндіқытай

9. Еуразия тайгасында өсетін өсімдік?

A. Акация B. Пальма C. Қарағай D. Емен E. Жөке

10. Ішкі тұйық алапқа жататын өзен?

A. Дунай B. Еділ C. Лена D. Ганг E. Амур
ІІ нұсқа

1. Еуразияның ең биік шыңы?

A. Эльбрус B. Эверест C. Жеңіс D. Монблан E. Мұзтау

2. Еуразияның аралдармен қоса есептегендегі ауданы?

A. 30.3 млн км² B. 24.2 млн км² C. 53.3 млн км² D. 14 млн км² E. 18.3 млн км²

3. Дүние жүзіндегі ең терең көл?

A. Каспий B. Жоғарғы көл E. Байкал D. Балқаш C. Титикака

4. Еуразияның солтүстіктегі шеткі нүктесі?

A. Челюскин D. Пиай

B. Рока E. Нордкин

C. Дежнев

5. Қытай тілінен аударғанда «сары» деген мағынаны білдіретін өзен?

A. Янцзы D. Әмудария

B. Сырдария E. Ганг

C. Хуанхэ

6. Еуразияның ең ыстық жері?

A. Тұран D. Оймякон

B. Тар шөл E. Такла-Макан

C. Арабия

7. Еуразияның өзендері қанша алаптарға бөлінеді?

A. 1 D. 4

B. 2 E. 5

C. 3

8. Еуразияның арктикалық шөліне тән жануар?

B. Поляр қасқыры E. Бұлан

C. Бұғы

9. Климаттың континенттілігі артып, жаздағы ыстық +50°С-қа көтерілетін зона?

A. Тундра D. Дала C. Шөл

B. Тайга E. Орманды дала

10. Атлант мұхиты алабына құятын өзен?

A. Ганг D. Дунай

B. Лена E. Тигр

C. Амур

• 
  Проблемалық сұрақтар:
  

«Белдеулер» тобына сұрақ:

- Географиялық белдеу дегеніміз не?

Географиялық белдеу – географиялық қабықтың ендікті бойлап созылып жатқан бөлігі

- Картадан Еуразияның географиялық белдеулерді көрсет?

«Зоналар» тобына сұрақ:

- Табиғат зона дегеніміз?

Табиғат зонасы - климат жағдайлары, топырақ, өсімдігі жануарлар дүниесі бірдей ендік өңір.

- Еуразияның табиғат зоналарын картадан көрсет?

Екі топ бір-біріне Еуразияның табиғат ерекшеліктері бойынша сұрақтар қойып жарысады.

«Белдеулер» тобына: а) «Жазы өте суық және қысқа. Қыста температура ... –тан төмен ... » Әрі қарай жалғастыр, бұл қай белдеу?;

б) «Бұл белдеуде тропиктік климат континеттік сипат алады.»жалғастыр

«Зоналар» тобына: «Белдеудің еуропалық бөлігінде Солтүстік Атлант жылы ағысы мен Атлант ... әсерінен қандай климат қалыптасады, белдеуде тағы қандай климат типтері бар..?» әрі қарай жалғастыр

Кеппе өсімдіктерден анықтау жұмысы – дұрыс жауап 3 ұпай. Қосымша ақпараттық материалмен дайындалып сипаттама беру – 5 ұпай.

«Белдеулер» тобына

- Берілген кеппе өсімдіктерден тайга зонасының өсімдіктерін анықтау, біреуіне сипаттама бер?

Қарағай өсімдігіне қазақша, орысша сипаттама береді.

«Зоналар» тобына

- Кеппе өсімдіктерден дала зонасының өсімдіктерін анықтау, біреуіне сипаттама бер?

Жусан өсімдігіне қазақша, орысша сипаттама береді.

Жануарларды қорғаудағы экологтар мәліметі тыңдалады. Алдын ала берілген тапсырма бойынша дайындаған Еуразия материгінде кездесетін жануарлар туралы слайдтарын көрсетеді. Экологтар заман талабына сай үш тілде қазақша, орысша, ағылшынша жануарларға сипаттама беруі қажет. Қосымша ақпараттық материалдармен жұмыс, экранда слайдтар көрсетіледі. Әр жауап 5 ұпай.Саны азайып бара жатқан, қорғауға алынған жануарларды анықтау негізінде «Белдеулер» тобы «Ақбөкендер» жайында,«Зоналар» тобы «Уссурий жолбарысы» сипаттама береді.

«Белдеулер» тобы басшысына:

- Биіктік белдеулерді салыстыру – Гималай және Альпі тауларындағы биіктік белдеулерді салыстырып, әр түрлі болу себептерін түсіндіру.

«Зоналар» тобы басшысына:

- Еуразияның қоңыржай және тропиктік белдеулеріндегі шөлдердің ерекшеліктерін салыстыру.

Егер уақыт қалса, оқушылар өзара бір-біріне қарсы сұрақтар қояды.