Сабақтың тақырыбы: Балалардың денсаулығын, жыл мезгілін және аумақтық сипаттамаларды ескере отырып, күн тәртібін жасау

Күн тәртібінің маңызы . Күн тәртібі – балалар іс - әрекеті мен демалысының уақыты мен кезегіне қарай тиімді болуын көздейтін ғылыми жағынан негізделген өмір тәртібі .

– күн тәртібінің мазмұнын құрайды және олар өз кезегімен қайталанып отырады . Күн тәртібіндегі балалар әрекетінің тұрақты жүйелілігі іс – әрекетінің бір түрінен екінші түріне ауысуды оңайлатады : тамақ ішетін уақыт болғанда балалардың қарыны ашып , тәбеті ашылатындықтан , тамақ жақсы сіңеді . Ұйықтайтын уақыт келгенде балалар жүйкесі оңай тежеліп , олар ұйқыға кетеді .

Күн тәртібінде қойылатын талап балалардың жасына қарай физиологиялық ерекшеліктерге , тәрбие міндеттеріне , жағдайға байланысты анықталап отырады ,

Балалардың жас ерекшеліктерін ескеру – күн тәртібіне қойылатын негізгі талап . Балаларда іскерлік пен дағдылардың қалыптасып үлгермегендеріне байланысты ұйқыға , киінуге , шешінуге және беті – қолын жууға берілетін уақыт сәби топтарда ұзағырақ . Ал ересек топтарда тұрмыстық әрекеттерді атқаруға уақыт жұмсалады да , ойынға және басқа іс – әрекеттерге уақыт көбірек жұмсалады .

Балалардың денсаулығын , психикалық даму дәрежесін ескеру де күн тәртібін орындауға талап . Денсаулығы нашар балалар , сырқаттан тұрғандар ұзақ ұйықтатаылады және таза ауада ұзақ серуендетіледі , тәрбиелік – білімділік жұмыстар мазмұнына да қажетті өзгерістер енгізіледі .

Келесі талап - күн тәртібінің тұрақтылығы : уақытымен тамақтану , оқу , ойнау , ұйықтау . Ол күн тәртібіндегі кезегімен қайталанып отыратын құбылыстарға балалардың дағдылануына көмектеседі , балалар тәртіпке үйренеді . Күн тәртібінің бұзылуы балалардың денсаулығына және олардың мінез – құлқына теріс әсер етеді : олар қыңырлыққа салынуы , олардың арасында ұрыс керіс болуы да мүмкін .

Мектеп жасына дейінгі мекемелердегі күн тәртібі.
Мектепке дейінгі жастағы балаларға арналған оқутәрбиеісінің бағдарламасы олардың
морфофункционалдық ерекшеліктерін ескере, отырып жасалған. Бұл үшін 7 жасқа дейінгі барлық балалар жас мөлшеріне байланысты жеке топтарға біріктіріледі:
Сәбилер тобы:
кіші топ (2 ай — 1 жас) - 15 баладан
ортаңғы топ (1-2 жас) - 20 баладан;
ересектер топ (2-3 жас) - 20 баладан

Мектепке дейінгі жастардағы балалар тобы:
кіші топ — (3-4 жас) - 20-25 баладан;
естиярлар тобы (4-5жас) - 25 баладан;
ересектер тобы (5-6 жас) - 25 баладан;
дайындық тобы (6-7) - 25 баладан;
Мұндай топтастыру жекелендірілген балалар мекемелері (бала-бақша, немесе ясли) үшін алынған.
Біріктірілген мекемелерде (ясли-бақша) сәбилер жасына (ересектер тобының жасына дейінгі жас) 2
жасқа дейінгі балаларды, мектепке дейінгі жасқа 2-7 жасқа дейінгі балаларды жатқызады.

Сәбилер тобының күн тәртібі:
Бұл жастағы балалардың ерекшеліктері олардың тез өсіп, дамитындығында, ағзалардың қолайсыз жағдайларға қарсыласу мүмкіндіктерінің төмендегінде және олардық орталық жүйке жүйелерінің әлсіздігіңде болады. Сондықтан, ағзалардың функционалдық
жетілмегендігі ұтымды күн, тәртібімен толықтырылуы керек. Бұл кезенде оның негізгі компоненті - ұйқы, тамақтану, сергектік. Бір жасқа дейінгі балалардын күн
тәртібі баланың тамаққа, ұйқыға деген қажеттілігінің қанағаттанғандық дәрежесімен анықталады.

Сондықтан 10 айға дейінгі уақытта ұйқы,тамақтану, сергектік уақыттарын дұрыс алмастырып отыруды қатал сақтау керек, өйткені осы қезеңде осындай, дұрыс жасалған тәртіп жүйесі ғана баланың көңілкүйін жақсартып, тәрбие жағдайын тиімді етеді. Сергектік уақытында гигиеналық

10 айдан асқан балаларда күндізгі ұйқының саны қысқарады (2 ретке дейін) және тамақтану

Ересектер тобындағы балаларға арналған күн тәртібін жасау, көбінесе климаттық-географиялық жағдайларға, жыл мезгіліне, баланың жасына байланысты болатындықтан жан-жақты күн тәртібі жоқ. Сондықтан, күн тәртібі әрбір жас топтары үшін көрсетілген жағдайларды ескере отырып жасалады, бірақ әрбір топтар үшін негізгі ьтәртіптердің (оқу, таза ауада болу, ұйқы) ұзақтығын міндетті түрде сақтау керек. Мысалы 3-7 жастағы балаларға түнгі ұйқының ұзақтығы 10 сағаттан кем болмауы керек (дайындық тобында 9 сағат 45 минуттан), күндізгі ұйқы 2 сағат 10 минуттан 1 сағат 40

Күн тәртібін ұйымдастыруда үлкендердің рөлі жайлы ақпараттан балаға қажетті үлкендер ескеру керек деректерді көруге болады . Бала үшін тамақтану , ұйықтау , ойнау , оқу , серуендеунің аса қажеттілігін білуге болады.