Сабақ:
|
Мектеп:Ш.Уәлиханов атындағы орта мектеп
|
Күні:
|
Мұғалімнің аты-жөні: Дуйсенова Г
|
Сынып: 5-сынып
|
Қатысқандар саны:
|
Қатыспағандар саны:
|
Сабақтың
тақырыбы:
|
Тасмола археологиялық ескерткіші
«Мұртты обалардың ерекшелігі неде?»
|
Сабақ негізделген оқу мақсаты
|
5.2.2.1- археологиялық ескерткіштерді сипаттау;
5.2.1.2- ежелгі тайпалардың дүниетанымын сипаттау;
|
Сабақтың мақсаттары
|
Барлық оқушылар:
Мұртты обалардың ерекшеліктерін біледі.
|
Оқушылардың көпшілігі: «мұртты» обаларды зерттеу арқылы сақтардың шаруашылығы мен дүниетанымы туралы түсінік қалыптасады;
Археологиялық ескерткіштерді сипаттайды;
|
Кейбір оқушылар: Дереккөздермен жұмыс жасай отырып, қосымша материалдарды саралайды, ежелгі тайпалардың дүниетанымын сипаттай алады.
|
Ойлау дағдыларының деңгейлері
|
Білу, түсіну, қолдану;
|
Бағалау критерийлері
|
- Тасмола мәдениеті туралы жалпы мағлумат алады;
- Оба құрылысын өзге қорғандармен салыстырып, 3 ерекшелігін атайды;
- Дерек негізінде обаны кімдер тұрғызғанын, неліктен тұрғызғанын анықтайды.
|
Пәнаралық байланыс
|
бейнелеу өнері, география,
|
Құндылықтармен байланыс
|
- Тарихтың, мәдениет пен тілдің біртұтастығын насихаттау;
-сыни тұрғысынан ойлау
-Өзгелердің мәдениетіне және көзқарастарына құрметпен қарау;
-шығармашылыққа баулу
-ізденіс қабілеттерін арттыру
|
Тілдік мақсат
|
Оқушылар:
Не істей алады? Бесшатыр, Шілікті, Берел, Есік обалары белгілі болғандықтан, белгісіз «мұртты оба» суретіне назар аударады (айтылым)
|
Негізгі сөздер мен тіркестер (пәнге арналған сөздік және терминология):
|
Тасмола, исседон, мұртты обалар, үлкен кіші,тізбек , бағдаршам
|
Талқылауға арналған сұрақтар мен мәтін ұсыну;
|
Мәтіндегі ақпаратты қолдана отырып, Кім? Не? Қашан? Қайда? Сұрақтарына жауап береді. (оқылым)
|
Сіз неліктен ... екенін айта аласыз ба?
|
Неліктен? Сіз обалардың мұртты обалар деп аталу себебін айта аласызба?
|
Неліктен? Сіз мұртты обалардың қандай түрлері бар екенін айта аласызба?
|
Неліктен? Сіз мұртты обалардың қай жерлерде таралғанын айта аласызба?
|
Алдыңғы білім
|
Дүниетану пәнінен түсініктері бар
|
Жоспар
|
Жоспарланған уақыт
|
Жоспарланған жаттығулар (төменде жоспарланған жаттығулармен қатар ескертпелерді жазыңыз
|
Ресурстар
|
Басы
7 мин
|
Ұйымдастыру кезеңі
Үй тапсырмасын сөзжұмбақ арқылы сұрау «Мені тап ?» кілті
1.Берел қорымынан қанша ірі оба табылды?
2.Берел қорымы қай тайпаның ескерткіші?
3.Қима ағаштан жасалған табыт қалай аталады?
4. Берел қорымын зерттеген ғалым?
5. Балқарағайдан ойып жасалған өнер туындысын ата?
6. Мәйітті ұзақ сақтау үшін қолданылған құпия әдіс?
7.Берел қорымы қай ауданнан табылды?
|
|
о
|
т
|
ы
|
з
|
|
|
|
|
|
|
|
|
с
|
а
|
қ
|
|
|
|
|
|
|
с
|
а
|
р
|
к
|
о
|
ф
|
а
|
г
|
с
|
а
|
м
|
а
|
ш
|
е
|
в
|
|
г
|
р
|
и
|
ф
|
о
|
н
|
|
|
|
б
|
а
|
л
|
ь
|
з
|
а
|
м
|
д
|
а
|
у
|
қ
|
а
|
т
|
о
|
н
|
қ
|
а
|
р
|
а
|
ғ
|
а
|
й
|
|
ҚБ «Көңілді смайликтер»
Сөзжұмбақтың ортасынан кілт сөз шығады. Кілт сөз арқылы жаңа тақырыпты ашады.
|
А3 сөзжұмбақ
|
Ортасы
13 мин
5 мин
5 мин
5 мин
|
1 тапсырма « Дананың кілті»
Топтық жұмыс
1 топ «Берел мен Тасмола мәдениетін салыстыру» /венн диаграммасы/
2 топ « Тасмола мәдениетіне сипаттама» күн/
3 топ «Тасмола мәдениетінің ерекшелігі (мұртты обалар) //кластер/
4 топ «Тасмола мәдениетінен табылған заттар» /бес асық әдісі/
Дескриптор:
Берел мен Тасмола мәдениетінің ұқсатықтары мен айырмашылықтарын табады.
Тасмола мәдениеті туралы мағлұмат алады, обадан табылған заттарды және мұртты обалар ерекшелігін анықтайды.
Әр топ бір-бірін критерий арқылы бағалайды.
ҚБ Ағылшынша « Лайк, Дизлайк»
2 тапсырма « Ойлан» кілті» Жеке жұмыс
« Ия , жоқ » кестесі :
Тұжырымдар
|
ия
|
жоқ
|
1)Тасмола мәдениетінің қалыптасқан кезеңі ‑ б.з.б. VII- III ғғ
|
+
|
|
2)Тасмола обаларының ұзындығы20-45 м.
|
|
+
|
3) Тасмола мәдениеті обаларының басқа сақ обаларынан ерекшелігі жоқ
|
|
+
|
4)Тасмола обаларын төбеден қарағанда тас тізбектері мұртқа ұқсас келеді
|
+
|
|
5) Тасмола мәдениеті аримаспы тайпаларынан қалған ескерткіш
|
+
|
|
Дескриптор :
Тасмола мәдениетінің ерекшеліктерін анықтап, тұжырымдардың дұрыс, бұрыстығын ажыратады.
ҚБ» Мадақтау»
3 тапсырма «Кім жылдам?» кілті
Тарихи мазмұндама. Жұптық жұмыс.
Оқушылар мәтін бойынша дәптерге тарихи мазмұндама жазады.Тірек сөздер;Тасмола, исседон, мұртты обалар, үлкен кіші,тізбек ,300-ден астам, бағдаршам,М.Қ.Қадырбаев.
ҚБ «Алтын асық»
Сабақты бекіту
«Алтын қорапша» тәтілер
1 сұрақ Тасмола мәдениеті ескерткіші табылған жер? /Павлодар обл. Екібастұз ауд. Тасмола ауылы/
2 сұрақ Таралған аймағы /Орталық, Солтүстік және Шығыс Қазақстан/
3 сұрақ Мүртты обалар қай ғасырға жатады? /7-3 ғ/
4 сұрақ Обалардың мұртты деп аталу себебін айта аласыңба? /тізбектелген тастардан құралған, мұртқа ұқсайды/
5 сұрақ Мұртты обалардың қандай түрлері бар , оларды ата? / “Мұртты обалардың” 4 түрі кездеседі. Біріншісі - үлкендеу обаның шығыс жағынан салынған кішілеу оба. Екіншісі - екі оба оңтүстіктен солтүстікке қарай қатар салынады. Үшіншісі - алдымен үлкен оба салынады, оның үстінен кіші оба тұрғызылады. Төртіншісі - үшіншіге ұқсас, бірақ бұл обалардың ара жігін қазба барысында ғана анықтауға болады.
6 сұрақ Табылған заттарын ата? / әшекей бұйымдар, таутеке, бұланның алтын, қола мүсіндері, аң бейнесіндегі әшекей бұйымдар/
7 сұрақ Сендердің ойларыңша «мұртты обалар» сақтардың діни-наным сенімдері, дүниетанымдары туралы жеткілікті ақпарат береді ме? / ия береді , өйткені тас тізбектегі оттың, сынған ыдыстың қалдықтары құрбандық шалу , діни наным белгілерін көрсетеді.
ҚБ «Жапонша бағалау»
Алақан-толық түсіндім
Үш саусақ- сұрағым бар
Жұдырық- түсінбедім
|
Венн диаграммасы
суреттер
Топтама
тәттілер
|
Соңы
5 мин
|
Мен үшін.... қиын болды.Мені ..... таң қалдырды. Мен..... өзімді бағалай аламын
қалдырды.Мен..... өзімді бағалай аламын.
Рефлексия:
Үйге тапсырма « Тасмола мәдениеті» туралы қосымша деректер тауып келу
|
|
Қосымша ақпарат
|
Саралау – Сіз қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай жопарлайсыз?
|
Бағалау – Оқушылардың үйренгенін тексеруді қалай жоспарлайсыз?
|
Пәнаралық байланыстар, қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелері, АКТ-мен байланыс. Құндылықтардағы байланыс
|
|
|
|
Рефлексия
|
Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз. Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сәйкес келетін сұрақтарға жауап беріңіз.
|
- Сабақ/оқу мақсаттары шынайы ма?
- Бүгін оқушылар не білді?
- Сыныптағы ахуал қандай болды?
- Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма?
- Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе?
- Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?
|
|
Қорытынды бағамдау
|
Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)?
1.
2.
Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)?
1.
2.
Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?
|
