Сынып жетекшісінің атқаратын қызметтері

Stud.kz – қазақ тілінде жазылған жұмыстар саны және сапасы бойынша біздің қор №1 болып табылады

Ұлттың болашағы – ұрпағында болса, ұрпақтың тәрбиесі – ұстаз қолында. Ал, ұстаз мұраты – жетілген, толыққанды азамат тәрбиелеу. Тәрбие беру – өзгермелі өмір талабына жауап беруі тиіс. Бұған қоғамдық өмірге дербес шешім қабылдап, ойды саналы түрде түсінуге қабілетті жеке тұлғаны тәрбиелемейінше қол жеткізу мүмкін емес. Ұрпақ тәрбиесі – адамзат баласының асыл мұраты. Үшінші мыңжылдықта жастар қандай болуы керек? – деген жанды сұрақ әрбір саналы адамды ойландыратыны сөзсіз.

Сондықтан да Елбасымыз Н. Назарбаев халқымыздың алдында: “XXI ғасырды құрушы іскер, өмірге икемделген, жан – жақты мәдениетті жеке тұлғаны тәрбиелеу керек”– деп жауапты міндет қойып отыр. Яғни тәрбие жүйесіне жүктелер жүк те жеңіл емес. Қандай істі болсын бастау, оны өмірге ендіру оңай шаруа емес. Ұрпақ тәрбиесі – бұл болашақ тірегі, мемлекеттік маңызды іс. Тәрбие жолы қиын жол. Өмірді өрнектейтін адам ұстаз шәкірт алдындағы парызын ешуақытта ұмытпайды. Мүлт кетсе үлкен қателік жіберіп алатынын біледі. Ал тәрбиеде кеткен қателікті түзеу оңай іс емес.

Оқу-тәрбие жұмыстарын мазмұнды, үлкен даярлықпен, жауапкершілікпен ұйымдастырып, уақытпен санаспай, жүзеге асыруда басты тұлғалардың бірі – сынып жетекшілері. Шәкірттеріне бағыт-бағдар беріп, өмірлік тәжірибелермен таныстырып, алдыңғы толқын ағалар өмірін үлгі етіп, ақын-жазушы шығармаларын оқытып, дамытады. Оқушының күнделікті сабақтарға қатысуына, тәрбие жұмыстарына белсене араласуына, сыныптан тыс және мектептен тыс жұмыстарына үлес қосуына, үйірмеге, әдебиет пен өнерге ынталануына, ғылым мен техникаға қызығуына сынып жетекшілерінің тигізер ықпалы да мол.

Сынып жетекшілерінің еңбектеріне қарай, өз уақыттарын тиімді жұмсай білулеріне орай шартты түрде екіге бөлуге болатындығын бақылаулар мен тәжірибелер көрсетеді:
Бірінші топ– күнделікті талаптар деңгейінен шыға алмайтын, еңбегін ғылыми-әдістемелік негізде ұйымдастыра алмауынан ортақ жүктемеде жұмыс істейтіндер. Өз еңбектерінің нәтижелеріне өздері қанағаттанбайды, шәкірттеріне риза емес, сынып жетекшісінен босағысы келетіндер.
Екінші топтағылар - жоспарлы, жүйелі, асықпай еңбек ететіндер, шәкірттерімен ақылдаса, әріптестерінен үйрене, ата-аналармен бірлесе жұмыс істеп, көпшілікті іске араластырып, өзі де ізденіс үстінде жүретіндер.

Бірінші топтағы сынып жетекшілерінің іс-әрекеттерін талдасақ, сәтсіздіктің себебі олардың жұмыс көлемдерінің молдығынан емес, өзара байланыспастан, оқушылардың еңбектеріне бағыт бере білмеулерінен, сапасыз еңбектен, дайындықтарды уақытында жүргізбей, кездейсоқ табысқа ие болуды көздеулерінен. Ал екінші топтағы педагогтар өздеріне көмекшілер таба біледі, оқушыларының күшті және әлсіз жақтарын ескеріп, олардың мүмкіндіктерін, ынтасын ескеріп, нәтижелерін болжап, өткендеріне жүйелі түрде мінездеме бере алады.

Бала - адам өмірінің жалғасы болғандықтан, оның дамуы мен қалыптасуы, яғни кім болатыны назардан тыс қалатын мәселе емес. К. Д. Ушинский баланы барлық жағынан танып білудің қажеттілігін көрсете келіп: Кім де кім оқытамын десе, ол оқушы талабына, оның ішкі сырына көз салуы керек деп үйретті. Оқушының дамуы мен қалыптасуы тұрақты үрдіс емес. Бұл жағдай баланы үздіксіз зерттеуді талап етеді. Зерттеу жұмыстары әр уақытта баланың ойын, еңбек, оқу іс әрекеттері кезінде жүргізіледі. Сынып жұмысын ұйымдастыруда сынып жетекшінің рөлі өте жоғары екендігін ескере отырып төмендегі сынып жетекшісі қызметіне қажетті мақсат − міндет ережелерін ұсынамын.

Сынып жетекшісінің атқаратын қызметтері

2. Болжамдық (прогностикалық)

3. Коммуникативтік:

оқушылардың дербестігі мен құқықтарын қорғау;

кәсіби бағдар беру, болашақ мамандығын таңдауға саналы көзқарас қалыптастыру;

Сынып жетекшісінің құқықтары:

сыныптағы қыздармен, ұлдармен, ата-аналармен өткізетін жұмысты мектеп психологы, әлеуметтік педагогтар, дәрігер немесе медбикемен бірігіп отырып жоспарлау;

оқушының намысын қорлауға, қосалқы ат қойып кемітуге т. б;

сынып ұжымымен өткізетін тәрбие жұмысының жоспары;

Тәрбие жұмысының әдістемесі мен теориясын;

оқушылардың тамақтануын ұйымдастыру, сынып кабинетінде кезекшілік ұйымдастыру, оқушылармен жеке жұмыс;

Ай сайын:

тәрбие жұмысының жоспарын және оған ескертулерді талдау арқылы;

 Әрбір ұжым мүшесінің әлеуметтік тұрғыдан қамқорлыққа алынғандығы;

Өзім 29 жыл бойы бастауыш сынып мұғалімімен қатар сынып жетекші қызметін атқарып келемін. Осы жылдар ішінде мектепішілік, аудандық, облыстық сайыстарға қатынасып, әріптестерімен тәжірибе алмастым. Облыстық Ұлттық тәрбие, рухани-адамгершілік және жалпы адамзаттық құндылықтарды қалыптастыру және дамыту: іс-тәжірибелер, жаңа бағыттары тақырыбында өткен ғылыми-практикалық конференцияға қатынасып, әріптестеріммен ой бөлісіп, оқушыларды рухани-адамгершілікке тәрбиелеу жолдары туралы ұсыныс пікірлерім жинақ кітапқа енді.

Тәрбие бағыттары бойынша 3-сыныпта өткізген Сынып сағатының топтамалары халықаралық деңгейде өткен Шағын жинақты мектеп: қазіргі жайы даму болашағы халықаралық ғылыми практикалық конференцияның көрмесіне ұсынылды. Аудандық Сынып жетекші-2012 байқауына қатынасып ІІ орынға ие болсам, мектепішілік Сыни тұрғыдан ойлау технологиясының әдістерін қолдану тақырыбындағы семинарда іс-тәжірибем таратылды.

Жеке тұлғаның адамгершілік көзқарасын қалыптастыру жолдары тақырыбында шығармашылық жұмыспен айналысып келемін. Сынып жетекшісіне арналған журнал құрастырдым. Журналда сынып жетекшісінің атқаратын барлық жұмыстары жинақталған. Сын тұрғысынан ойлау технологиясы бойынша курстан өтіп, тәрбие жұмысында қолданып отырамын. Осындай жұмыстарымның нәтижесінде аудандық білім, денешынықтыру және спорт бөлімінің Алғыс хаты мен Құрмет грамотасымен марапатталдым.