Синтаксис-сөз тіркесі мен сөйлемнің құрылысын зерттейтін грамматиканың бір саласы.
Сөз тіркесі-сөйлемде екі толық мағыналы сөздің мағыналық жақтан байланысуынан жасалатын сөздер тізбегі.Мысалы: жақсы бала,атасына көмектесті,досымның мінезі,бүгін келеді,т.б.
Cөз тіркесінің белгілері мынадай:
1) толық мағыналы екі сөзден тұрады;
2) бірі екіншісіне бағына байланысады;
3) сөз тіркесіндегі сөздер әртүрлі сұраққа жауап береді;
4) зат,құбылыс жайында кеңірек,нақтылы түсінік береді.
Сөз тіркесі бағыныңқы сөзден және басыңқы сөзден тұрады.Бағыныңқы сөз-басыңқы сөздің мағынасын нақтылап,даралап тұратын бірінші сөз (жаңа киім,айтуға құмар).
Басыңқы сөз-сөз тіркесін жасауға тірек болатын екінші сөз (жаңа киім, айтуға құмар)
Басыңқы сөзінің есім сөзден немесе етістіктен болуына қарап,сөз тіркесі есімді сөз тіркесі және етістікті сөз тіркесі болып бөлінеді. Есімді сөз тіркесінің басыңқы сөзі есім сөзден болады (Ақ лақ). Етістікті сөз тіркесінің басыңқы сөзі етістіктен болады (тез келді)
Сөздердің байланысу тәсілдері
Сөйлемдегі сөздер бір-бірімен 4 түрлі тәсілмен байланысады.
Достарыңызбен бөлісу: |