1. «Қазақстанның қазіргі заман тарихы» пәні қоғамдық тарихи сананы қалыптастырудағы маңызын айқындаңыз


Қырғыз АКСР-нің территориялық аймағының «жоғарыдан» белгіленуі туралы баяндаңыз



бет18/73
Дата06.02.2022
өлшемі0,5 Mb.
#81460
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   73
Байланысты:
тарих сессия

18. Қырғыз АКСР-нің территориялық аймағының «жоғарыдан» белгіленуі туралы баяндаңыз.

Қазақ автономиялы кеңестік социалистік республикасы (ҚазАКСР) – 1920-1936 жылдардағы кеңестік автономиялық мемлекеттік құрылым. 1919 ж. 10 шілдеде В. И. Ленин «Қазақ (қырғыз) өлкесін басқару жөніндегі революциялық комитет құру туралы» декретке қол қойды. Ревком құрамында С. С. Пестковский, Б. Қаратаев, Ә. Жангелдин, А. Байтұрсынов, С. Меңдешов, Ә. Әйтиев, т.б. енді. 1920 ж. 30 тамызда Бүкілресейлік ОАК пен РКФСР ЛКК құрамында «Автономиялық қазақ Социалистік Кеңес республикасын құру туралы» декрет қабылдады. Қазақ АКСР құрамында Ақмола, Семей, Торғай, Орал обл. Және Астрахан губ-ның қазақтар тұратын аудандары енді. Астанасы Орынбор қаласы болып белгіленді.1920 жылы 4-12 қазанда Орынборда Қазақ АКСР Кеңестерінің Құрылтай съезі өтті. Оған 273 делегат қатынасты.Съезде Қазақ АКСР-нің ОАК сайланып, ХКК құрылды.1923 жылы соғыс коммунизмі саясатының орнына жаңа экономикалық саясат енгізілді. 1921-1922 жылдары жер-су реформалары жүргізіліп,470 мың га-дан аса жер қазақтарға қайтарылды.1924жылы 5-10 қаңтар аралығында өткен Қазақ АКСР Кеңестерінің 4-съезінде республика конституциясының жобасы талқыланды. Кеңестік Орта Азия республикаларын ұлттық-межелеу нәтижесінде Жетісу және Сырдария облыстарының қазақ аудандары Қазақ АКСР-ге қосылды. Патша әкімшілігі енгізген «қырғыз» деген атау 1925 жылы сәуірде жойылып,қазақтар өзінің тарихи атын қайтарып алды. Ел астанасы Орынбордан Қызыордаға көшіріліп,Орынбор губерниясы РКСФР-ге өтті. Жаңа әкімшілік билік бойынша Қазақ АКСР құрамына Ақмола,Ақтөбе,Жетісу,Семей,Орал облыстарынан және руспубликалық үкіметке тікелей бағынатын Қостанай округі мен Адай уезі,сондай-ақ,Қарақалпақ автономиясы облысы кірді.1928 жылы Қосшы одақтары нығайтылып,300-ден аса астам ұжымшар, 5 кеңшар құрылып,губерниялар мен уездер таратылып,округтер мен аудандар құрылды.1929 жылы 13 округ (Адай,Ақмола,Ақтөбе,Алматы, Гурьев,Қарқаралы,Қызыорда,Қостанай,Кереку,Қызылжар,Семей,Сырдария,Орал) құрылды.1929 жылы мамырда ел астанасы Алматыға көшірілді. 1928-37 ж. республикада 1-2 бесжылдық жоспарлары бойынша 200-ге жуық ірі өндіріс орындары салына бастады.Олардың ішінде ірілері Шымкент қорғасын,Балқаш мыс қорыту заводтары болды. КСРО-дағы 3-көмір бассейні атанған Қарағанды және Алтайдағы кен орындары тез дамыды.Жедел түрде Түрксіб теміржолы іске қосылды.1932 жылы бұрынғы округтер таратылып,орнына 6 облыс (Алматы,Ақтөбе,Батыс Қазақстан,Қарағанды,Оңт.Қазақстан,Шығыс Қазақстан )құрылды.1936ж. КСРО-ның жаңа конституциясы бойынша ҚазақАКСР одақтас республикаға айналды.






Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   73




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет