1. «Қазақстанның қазіргі заман тарихы» пәні қоғамдық тарихи сананы қалыптастырудағы маңызын айқындаңыз
Е.Б.Бекмаханов, Қ.И.Сәтбаев,Б.Сүлейменов және т.б ғалымдардың еңбектерінен «қылмыстық» істерді іздестірудің зардаптарын анықтаңыз
жүктеу/скачать 0,5 Mb.
|
тарих сессия
| 29. Е.Б.Бекмаханов, Қ.И.Сәтбаев,Б.Сүлейменов және т.б ғалымдардың еңбектерінен «қылмыстық» істерді іздестірудің зардаптарын анықтаңыз.
Отандық тарих ғылымының дамуына аға буын тарихшыларымыздың сіңірген еңбегі зор. Оны ешкім жоққа шығара алмайды. ...өткенін білмеген өңікелдеп өте алмайды» деген қазақ халқында нақыл сөз бар. ХХ ғасырдың I жартысында тарих ғылымына байланысты жүргізілген зерттеулер кеңестік кезеңде солақай саясат арқылы өлшеніп отырылды, ол осы кездері жарыққа шыққан барлық тарихи, ғылыми еңбектер коммунистік парияның идеологиялық саясат шеңберімен аса алмады және үнемі қатаң бақылауда болды. Олардың қатарында С.Асфендияров, М.Тынышбаев,Ә.Бөкейханов, Е.Бекмаханов, А.Нүсіпбеков, Р.Сүлейменов, С.Бейсенбаев және тағы басқа көптеген тарихшы ғалымдар болды. М.Сталиннің соғыстан кейінгі кезеңдегі негізгі соққасын ғылыми интеллегенцияға қарсы бағытталғаны белгілі. ХХ ғасырдың 50-ші жылдарында қазақ жас тарихшыларының тағдырына үлкен қасірет алып келген саяси науқан мен Б.Сүлейменов «1867-68жж. Қазақстандағы аграрлық реформа» еңбегі шүйіліп, тарихты бұрмалаған, ұлтшылдық көрініс белең алған деген айып тағады. Содан соң Б.Сүлейменовке «халық жуы» деген айып тағылып саяси қуғын-сүргін құрбаны болды. Ол соттың шығарған үкімімен 25жылға сотталып Ресейдің Инкутск обл. Жер аударылды. Е.Бекмахановтың ғылыми мұрсы оның тақырыптарының алуан түрлі болуымен , тарихи мәселелерді кең қамтуымен және оларды бейбіт шешуімен ерекшеленді. Оның еңбегінің бастысы 1947жылы алматыда орыс тілінде жарық көрген « XIXғ. 20-40жылдарындағы Қазақстан» атты монографиясы болды. Асыра сілтеу, бұрмалау және күдікшілдік бел алған осы тұста бұл еңбекке пікір айтушылардың кейбіреулері оны Кенесары Қасымұлы бастаған қозғалыстың тарихын ақтау тұрғысынан көрсеткен еңбек деп бағалап, оны буржуазияшыл-ұлтшыл идеологияны дәріптеуші деген саяси кінәға ұшыратты. Халқы үшін жан аямай күрескен Кересары Қасымовтың батыр екенін дәлелдеген, оның кітабында, өзіңде қызыл империя аямай жазалады. 1951жылы университеттегі жұмысынан қуылып,партия қатарынан шығарылды. Жоғарыдағы айыптау негізінде 1952жылы 2желтоқсан күні Қазақ КСР Жоғарғы Сотының Қылмысты істер жөніндегі коллегиясының үкімімен Е.Бекмаханов 25 жыл мерзімге бас бостандығынан айрылып. ГУЛАГ-тың алыстағы лагерінің біріне айдалды. жүктеу/скачать 0,5 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|