мемлекеттік басқарудың 2
-
рет
сайланған конституциялық
-
монархиялық бағыттағы заң шығарушы жоғары өкілетті органы.
1907 жылы 20 ақпаннан 3 маусымға дейін жұмыс жасаған 103 күн ішінде 2 рет сессия
ашып, 53
мәжіліс
өткізді. Қазақ халқынан Думаға сайлау 1905 жылы 11 желтоқсандағы
сайлау заңы бойынша жүргізілді. Қазақ халқынан
депутаттыққа
Оралдан
Б.Қаратаев
,
Ақмоладан
Ш.Қосшығұлов
,
Торғайдан
А.Бірімжанов
,
Се
мейден
Т.Нұрекенов
,
Жетісудан
М.Тынышбаев
,
Сырдариядан
Т.Алдабергенов
,
Астраханнан
Б.Құлманов
сайланды.
Мұсылман
фракциясына
36
депутат
енді. Бұл
фракция
"
мұсылман
фракциясы
" және "
мұсылман
қызмет
фракциясы
" болып екі топқа бөлінеді. 1907 жылдың
21 сәуірінен
мұсылман
депутаттары
"Дума" газетін шығарып, Думада қаралып жатқан
мәселелерді жариялап тұрды.
Мұсылман
фракциясы
Ресейдің
шет аймағындағы отарлау
саясатын әшкерелеп, парламенттік жолмен кұрес жұргізді. Қазақ
депутаттары
конституциялық
-
демократиялық фракция құрамына
кірді.
Қаратаев
алғашқы кезде тіркеу тізімі бойынша
кадет
партиясыныц
құрамына, кейін
партиялық фракция мен топтарды толықтай құрған кезде
мұсылман
фракциясының
тізіміне
енгізілді. Үкіметтің аграрлық және отаршыл саясатын сынға алған бұл Дума депутаттары
құрамы жағынан да, күн тәртібіне қойылған талқылау жағынан да
Бірінші
мемлекеттік
Думадан
төрі солшыл болып шықты. Думаның 39
-
пленарлық отырысында қазақ
өлкесіндегі жер саясатына байланысты Егіншілік пен жерге орналастыру ісінің бас
басқармасының бастығы
князь
Васильченко
мен Министр Кеңесінің төрағасы Столыпиннің
қазақ жеріне қатысты жүргізіп отырған қанаушылық, озбырлық істерін дәлелді фактілер
келтіре отырып сынға алып, "