№1 дәріс Тақырыбы


Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия



Pdf көрінісі
бет28/67
Дата11.11.2023
өлшемі1 Mb.
#191044
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   67
Байланысты:
Дәріс конспектісі

Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия 
ұлттық университеті 
Пәннің оқу-әдістемелік кешені 
Басылым: 
Бесінші 
ЕҰУ Ф 703-08-15 Пәннің оқу-әдістемелік кешен. Бесінші басылым 
28 
келген тобы, класы. Немесе тарамдық қатыстағы тілдік бірліктер жинағы. М: 
С.Исаев еңбектеріндегі грамматикалық категория, септік категориясы, жақ 
категориялардың түсінігі. 
2) Бір топ, класс жиынтығының модельдік, сызбалық көрінісі. 
3) Тармағындағы лексикалық морфологиялық синтаксистік сөзжасамдық (Е. 
А.Земская М.М.). 
Сөзжасамда І-сөзжасамдық сатыдағы 
1-сөзжасамдық, жұптың мүшелері болған туындылар бір тарамға енеді. 
Демек, бір деривациялық сатыдағы түбірлес сөздер деп те танылады. 
Тарамның тұрақты бөлшегі, элементі - уәждеме сөз, ауыспалы бөлшегі 
уәжділі сөз. 
Сөзжасамдық тарам құрамындағы туынды түбірлер бір ғана негізден тік 
қатардағы бір сатыда жасалуы шарт. Мысалы: бас -басшы Мұндай тарам жиі 
кездеседі. 
- басқар 
- баспақ 
- бассыз 
- басты 
- бастас 
- бастық 
- басыл 
Сөзжасамдық тарам белгілері: 
1) жұрнақ арқылы жасалады; 2) сөз табы жағынан тарамға енетін туындылар 
біркелкі емес; 3) бірінші сатыдағы сөздерден жасалады, кейде түрлі сатыдағы 
сөздерден жасала береді. 
Мысалы өp сөзінен, түп негізден 24 туынды жасалады екен, онда 5 
тарам бар, бұлар түрлі сатыдағы тарамдар: 
өр - өрбі өр - өріссіз өр - өрістел 
өргіз - өрісті - өрістеп 
өрдір - өрісте - өрістет 
өріс - өртешіл 

өрістес 
өр - өрістілік 
өр - өрістетіл 
Пайдаланылған әдебиет: 
1. Қазақ грамматикасы. - Астана, 2003. 
2. Оралбаева Н. Қазақ тілінің сөзжасамы.- Алматы, 2002.
3. Есімсейітов Б. Қазақ тіліндегі сөзжасамдық тізбектер. - КДА, 2002. 




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   67




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет