1. Етістіктің өзіне тән белгілері қандай? Етістік құрамына қарай қалай бөлінеді?



бет4/35
Дата29.01.2020
өлшемі10,44 Mb.
#56790
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   35
Байланысты:
6-с адебиет КМЖ Дайыны-1


1-топ    Ертегіде кездесетін кейіпкерлерді бойындағы қасиеттеріне қарай жағымды, жағымсыз деп топтастырады, қорғайды. 

2-топ Басты кейіпкер Аяз бидің өткен сынақтарын жазады, қорғайды. 

3-топ Аяз би қандай қасиеттері арқылы мұратына жеткенін тізбектеп жазады.

  4-топ Сурет бойынша диалог құрайды.



5- топ Сұрақ дайындайды. 

6- топ Өлең құрайды

  1. Қорытынды жасай отырып, ертегінің тақырыбы мен идеясын ашады.

Венн диаграммасы  



Сабақты бекіту
5 минут

ІІІ. Ойтолғаныс

Мәтіндегі мақал-мәтелдерді теріп жазу

1.Адам тілі тас жарады

Тас жармаса бас жарар

2.Сөз тапқанға қолқа жоқ

3.Қылыш үстінде серт жүрмейді

4.Аға – өлсе,іні мұра

5.Біреуге ор қазба ,өзің түсерсің

6.Аяз әліңді біл, құмырсқа жолыңды біл.


«Біреуге ор қазба,өзің түсесің» мақал-мәтелдің мағынасы қандай? Соны уәзірлердің қылықтарынан мысал келтіре отырып ойтолғау жаз.
«3-2-1»

Бүгінгі сабақтан алған 3 маңызды ақпарат;

Бүгінгі сабақта қиындық тудырған 2 аспекті;

Бүгінгі сабақта ұнаған 1 іс-әрекет.



Өзара бағалау




Сабақтың соңы

5 минут



Рефлексия : Сабақта сізге не маңызды болды?

Қандай тапсырма қиындық келтірді?







Үй тапсырмасы


Көркемдегіш құралдардың анықтамасын оқып келу




Қосымша ақпарат

Дифференциация – Сіз оқушыларға көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырма беруді көздеп отырсыз?

Бағалау – Оқушылардың ақпаратты қаншалықты меңгергенін қалай тексересіз

Пәнаралық байланыс

Қауіпсіздік ережелері

АКТ-мен байланыс
Құндылықтармен байланыс (тәрбиелік элемент)


Ойлану

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары жүзеге асырымды болды ма?



Бүгін оқушылар нені үйренді? Сыныптағы оқу атмосферасы қандай болды? Дифференциацияны жүзеге асыру қолымнан келді ме? Мен жоспарланғануақытымды ұстандым ба? Мен жоспарыма қандай өзгерістер енгіздім және неліктен?

Төменде берілген бөлімді осы сабақ туралы ойларыңызды жазу үшін пайдаланыңыз. Сол жақ бағанда берілген сабағыңызға қатысты ең маңызды сұрақтарға жауап беріңіз.


«Көкпар» ойыны



Сұрақ

Жауап

1

«Аяз би» ертегісінде Жаманға Меңді сұлу қандай заттар береді

гауһар тас,пышақ тәрелке,қайрақ


2

Меңді сұлу берген заттарды Жаман не істеді?

қайрақты төске қойып,балғамен бөледі,тәрелкені катып,пышақты жетегінен сындырады,гауһар тасты қақ жарады

3

Уәзірлер не үшін шөптің жаманы деп шеңгелді алады?

өзі тіккен,арасынан жүрсе киім жыртады,мал жемейді,шөп жаманы осы дейді

4

Уәзірлер не үшін жаманды адамның жаманы деп шешті?

үстіндегі жыртық тоны мен басындағы тері тымағына,ұсқынсыздығына қарап

5

Хан уәзірлерімен келісіп,жаманның әйелін алу үшін Жаманды қайда жұмсайды

Барсакелмес


6

Уәзірлер неліктен құстың жаманы деп қырғауылды таңдады?

Үстінде жүні жоқ,уысқыны құстың жаманы осы деп қырғауылды атайды

7

Хан Жаманды қайда көшіріп жібереді?

Ақша ханның еліне

8

Жаман не үшін шөптің жаманы қарақоға деді?

қарақоға отқа жақсам,жанбайды үрлесем

9

Жаманды шақыруға хан бір жігітті жібереді. Жіберген жігіті барып,үйден сығалап қараса төрде төсекте Жаман отыр,ал әйелі осы уақытта не істеп отыр?

әйелі айнаға қарап,өз көркіне таңғалып отыр


10

Барсакелместегі інжілі қой ертегіде қалай суреттелген және хан оған не үшін қызықты

Бір түгі — алтын,бір түгі – күміс,сойса терісі адамға тон.Соның терісінен үстіне кигіс келеді,-дейді

11

Жаман тұлпардың сиырға шатыс екенін қайдан білді?

Тұлпардың судан әрі-бері өткенде аузын суға малып,артқы аяғын сілкіп өтті.Сиырдың күніне қырық суарсаң да суға аузын малмай отыр

12

Ертегідегі інжілі үйрек қалай суреттеледі?

Хан не үшін қызықты?



қанаты күміс басқа жері алтын соны тәж қылып кигім келеді

13

Жаман гауһар тастың ішінде құрт бар екенін қайдан білді?

тастың өз қасиетіндей салмағы болу керек.Тас жеңіл екен құрт бар екенін содан білдім

14

Барсакелместегі дәудің інжірі қара арғымағы ертегіде қалай суреттелген және хан оған не үшін қызықты?

дәудің інжіілі қара арғымағы бар,бір шапқанда жүз шақырым шабады дейді соны білгім келеді

15

Жаман ханның наубайдың баласы екенін қайдан білді?

хандардың ішер асы жал-жая аузыңыз түспей ,нан,көже түсіп мені аспазға жібердіңіз

16

Е,шырағым,жасым сексенге келгеде біреудің қанын жүктеп не қылайын.Бір сыр бар еді,оны тәуірінің өзі ғана білетін еді.Мен білетін едім . Осы сөз кімнің сөзі?(

ханның анасының сөзі

17

Ертегідегі жаманды дарға асып өлтіргелі жатқанда келген адам қалай бейнеленген?

ақбоз атты,ақ киімде,бетіне жатқан кісі

18

Ханның әкесінің аты

Зәрлі хан

19

Жаман неліктен ханға шынын айтпаған еді?

қайрақтай болып,тәрелкедей болып уатылғанша,пышақтай болып кесілгенше ,сыр айтпаймын

20

Меңді сұлу Жаманды өлімнен құтқарып,дардың жібін қиып,көкірегіне қылышын тастап кеткені оның не дегені?

мен үшін кінәсіз өлме,ерлігіңді көрдім,қылыш үстінде серт жүрмейді деугіш еді,антыңды қайтып ал

21

Уәли байдың қызы Меңді сұлуға келген бай балалары мен Хан балалары қыз берген заттарды көргенде неге ашуланады?

Менің үйде пышағым жоқ па,болмаса қазынамда гауһар тасым жоқ па,я тіпті қайрақ теге алмай жүрмін бе

22

Хан шаңыраққа қарап,ойланып жатып 40 уәзіріне қандай жұмбақ жасырды?

Жау шапты,ел бүлінді,апат соқты

23

Жаман Барсакелместен келгенде ханға не дейді?

Уәзірлер шығарып салған соң,бір аш арыстан соңымнан қалмады.Мына жауды мұңатайын деп қылышымды суырып алып кетті,сіздің ордаға кірдім

24

Жаман өзі хан болған соң ордасының маңдайшасына не шегелеп қойды?

жыртық тоны мен Жаман тымағы

25








Күні: 25 .09. 2019 ж

Мұғалім: Жантаева Н

Сынып: 6 «Г»

Үйден оқыту

Қатысқан оқушылар саны:

Қатыспағандар:


Сабақтың тақырыбы:

«Алып-Ер Тұңға» жыры. Сюжеті, фабуласы


Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары:

6.2.2.1 - әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені идеясы арқылы түсіндіру;

6.3.3.1 -әдеби туындыдағы кейіпкердің типтерін тек тұрғысынан сипаттау;




Сабақ мақсаты:

Ежелгі дәуір әдебиеті «Алып – Ер Тұңға» төңіректерінде түсінік қалыптастырады,.

Батырлар жыры тақырыбынан мәлімет бере отырып, тілдік білім негіздерін жүйелі, нақты қабылдауға мүмкіндік беру, батырлардың ерліктерін оқып үйрену.;

мақалдарды аударуындағы мәдениеттік үлгілеріне мән беріп, жазба тіл мәдениетін меңгеруіне бағдар беру.



Құндылықтарды игерту:

Өзіне және өзгелерге құрмет, бір-біріне қолдау көрсету, ақпаратты өздігінен табу, Еңбексүйгіштік жұмыс орынын таза сақтауда, оқушылардың белсенді жұмысында, ал шығармашылық жаңа идеяларды ұсынуда көрініс табады.

Пәнаралық байланыс:

Философия

Тілдік мақсаттар:

Оқушылар:

Оқушыларға мәтіндегі тарауларды мәнерлеп оқып, жаңа сөздіктер арқылы өз тарапынан ажыратуға үйретемін.



Пән лексикасы және терминология:

  • Мақалдармен жұмыс жүргіземін.\ауызша, жазбаша\

Ат – ердің қанаты.

Батыл болмай – батыр болмайсың.

Ерге лайық ат ат туар.

Жылқы – малдың патшасы.

Жеті қазынаның бірі – жүйрік ат.

Диалог және жазылым үшін қажетті сөз тіркестер:

Өлең жолдарында келтірілген «_______» сөзі «________» деген мағынаны білдіреді. Өмірден мысал келтіретін болсақ, _______________.




Осыған дейін меңгерілген білім

«Алып Ер Тұңға

Жоспар

Жоспарланатын уақыт

Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер

Дереккөздер

Сабақ басы

5 мин



Қызығушылықты ояту үшін миға шабуыл.

Жұпта тақырыпқа ену үшін сұрақтарға жауап береді:

Үй тапсырмасын қайталау.

Оқушылара сұрақтар қою.



Үй тапсырмасын тексеру кезеңі:

Күнделікті қажет жаңа сөздермен жұмыс

- батырлар жыры, елдік салты, әлеуметтік, ардақтауға баулиды.

Оқушылар бірнеше сұрақтарға жауап береді


. Жырдан алған әсерін сипаттап жырды шығарушыларға (ата-бабаларымызға) хат жазады.

Хаттың жазылу үлгісі түсіндіріледі.



  • Хат белгілі бір адамға жазылады(адресаты болады)

  • Хаттың жазылу мақсаты жазылады

Соңында хат жазған адамның аты-жөні , күні көрсетіледі


Дескриптор

Жырдан алған әсерін сипаттайды.

Жазылу үлгісін сақтап хат жазады


Сұрақ-жауап 
1 Ежелгі дәуір әдебиеті туралы не білеміз? 
2. Неліктен біз ежелгі дәуір әдебиетін төл әдебиетіміздің тарихының басы деп есептейміз? 
3. Ежелгі дәуір әдебиетіне жататын қандай шығармаларды білесің? 
.Жетістік критерийлерін болжайды;

Жетістік критерийлерімен және дескрипторлармен танысады.





Сабақ ортасы

5 мин


5 мин
15 мин

10 мин


Сен білесің бе? 
Күлтегін тасының көшірмесі астананың төрінде. 
Бұл ескерткіштің айна –қатесіз көшірмесі Астанадағы Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия университетіне 2001 жылы әкелініп қойылған. 

Мәтінді оқиды.

Бағалау өлшемдері: Мазмұнын  дұрыс жеткізуі:

Дәйектемелерді нақты келтіруі;



Жырдағы тұлғаларды топтастыру, сипаттама беру. 
Ержүрек, батыр өршіл, әскербасы қайтпас мінез , қайсар эпостық образ жырдағы ең өзекті тұлға 
Тұңға батыр ақылды дана, білікті 
Ақылшы , кеңесші дана қарт Ел қамын ойлаған ақылгөй ақын, жырау 

Мағынаның толық ашылуы.



«Ойлау баспалдағы»

Биік азаматтық мәртебеге, халықтық бағаға кімдер лайықты болған?



 Ұлттық тұлға биігіне кімдер көтеріле алған?

Батыр деген атқа кімдер лайықты?



Тапсырма     Ашық/жабық деңгейдегі сұрақтар (Диолог)

Неге батырлар жанқиярлық ерлікке барған,көзсіз батырлық жасаған?

«Найзаның ұшымен,білектің күшімен» сыртқы жауларын жеңуге бола ма?Әлде       бұл көзқарас бұрыс па? Қалай ойлайсыздар?  Бұл жөнінде қандай дәлелдеме    келтірер едіңіздер?

Ауыз әдебиеті үлгілерінде кездесетін батырлар тарихта болған ба? Болса    нақты дәлел келтіре аласыз ба?

Оқушылармен орындалатын жұмыстар.

І қатарға



  1. Оқулықта берілген Біздің заманымызға дейінгі жазу- сызулар мен аңыз- жырлар туралы мәліметтерді оқыту, мазмұндау. Алтын Бекзаданың күміс тостағанында : «Аға, саған бұл ошақ! Ошағынан безгендер , тізеңді бүк! Халықта азық-түлік мол болғай!» деген жазулардың мағынасын анықтау, өз ойларын дәлелдеу.

ІІ қатарға

  1. Алып- Ер Тұңға туралы мәліметтерді оқу, мазмұндау. Өздері білетін жоқтау жырлармен салыстыру.Түсініксіз сөздердің мағынасын анықтау.

  2. ІІІ қатарға

  3. Жоқтау жырды мәнерлеп оқу, көркемдік ерекшелігін, жоқтау жырға тән ерекшеліктерді анықтау.

Қортынды сұрақ жауап

1 Ежелгі дәуір әдебиеті туралы не айтасың?

2 Жоқтау деген не?

3 Дүниені неге опасыз дейді?

4 Жүрек неге жыртылады?

5 Жұрт неге шуласады?

6 Ер-Тұңғаның түркі тарихындағы рөлі?

Дидактикалық материалдар





Сабақ соңы

5 мин



Рефлексия. Оқушылар қиық қағаздарға жазып береді.

Сабақта маған не пайдалы болды?


Сабақта маған не қызықты болды?
Сабақта маған не қиын болды?




Қосымша ақпарат

Дифференциация – Сіз оқушыларға көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырма беруді көздеп отырсыз?

Бағалау – Оқушылардың ақпаратты қаншалықты меңгергенін қалай тексересіз?

Пәнаралық байланыс

Қауіпсіздік ережелері

АКТ-мен байланыс
Құндылықтармен байланыс (тәрбиелік элемент)


Дифференциация үш түрде іске асады:

1- үлгерімі төмен оқушыларға сөздік беру немесе сабақ материалымен алдын ала танысуға мүмкіндік беру арқылы қолдау көрсетіледі.

2 –оқушылардың тапсырмасынан күтілетін нәтиже дифференциацияланған.


Оқушылар бір-бірін дискрипторлар тұсына «+» белгісін қоя отырып, бағалайды. Сол арқылы кері байланыс беріледі.

Сабақ философияға қатысты болғандықтан, белсенді азаматтық позициясын қалыптастыруға септігін тигізеді. Сабақта оқушылардың өміріне қауіпті ештеңе пайдаланылмайды. PowerPoint таныстырылымы, аудиофайл тыңдау үшін компьютер қолданылады.

Ойлану

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары жүзеге асырылды ма?

Бүгін оқушылар нені үйренді? Сыныптағы оқу атмосферасы қандай болды?

Дифференциацияны жүзеге асыру қолымнан келді ме?


Мен жоспарланған уақытымды ұстандым ба?

Мен жоспарыма қандай өзгерістер енгіздім және неліктен?




Төменде берілген бөлімді осы сабақ туралы ойларыңызды жазу үшін пайдаланыңыз. Сол жақ бағанда берілген сабағыңызға қатысты ең маңызды сұрақтарға жауап беріңіз.


Жалпы баға

Сабақ талаптарға сай өтті. Оқушылар сөздік қорын молайтты. Жұпта бір-біріне қолдау көрсетіп, қарым-қатынас жасады.



Сәтті өткен екі нәрсені атап көрсетіңіз (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

1.

2..

Қандай екі нәрсе сабақтың одан да жақсы өтуіне ықпалын тигізер еді (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

1.
Осы сабақ барысында сынып немесе жеке оқушылар туралы менің келесі сабағыма дайындалу үшін қажет болуы мүмкін қандай ақпарат алдым?




Ұзақ мерзімді жоспар бқлімі : «. Туған жерім- аялы алтын бесігім»

Мектеп: Қ Мамытов атындағы жом

Күні: 28 09 18ж

Мұғалімнің аты-жөні: Алдиярова Г

Сынып:6

Оқушылар саны:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

9. «Алып Ер Тұңға» жыры. Траихи және көркемдік құндылығы.


Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары

6.3.1.1 шығармадағы кейіпкерлерді өзара салыстыра отырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру;

6.3.2.1 кейіпкерлер жүйесінің заманауи жаңашылдығын өзара салыстырып баға беру;



Сабақтың мақсаттары

шығармадағы кейіпкерлерді өзара салыстыра отырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға береді

кейіпкерлер жүйесінің заманауи жаңашылдығын өзара салыстырып баға береді



Бағалау

критерийлері

Тарихи және көркемдік құндылығына баға береді.

Алып Ер Тұңғаға мінездеме бере алады.






Құндылықтарды игеру

Өзіне және айналадағы адамдарға құрмет көрсету дағдысы артады.Өз тарихына құрметі артады.

Пәнаралық байланыс

Тарих

Тілдік мақсаттар

Жыр ,тарихи тұлға, заман келбеті,ерекшеліктер

Осыған дейін меңгерілген білім

"Алып Ер Тұңға» жыры

Жоспар

Жоспарланатын уақыт

Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер (төменде келтірілген жазбаларды жоспарланған әрекеттермен алмастырыңыз)

Дереккөздер

Сабақтың басы

8 минут


І. Ұйымдастыру кезеңі

(Оқушылар назарын сабаққа аударамын,сабақ мақсатымен ,тақырыбын таныстырамын.

Жырдан қандай тарихи кезеңді көруге болады?

Тарихтағы Алып Ер Тұңға мен шығармадағы Алып Ер Тұңғаны салыстырып көрейік





Сабақтың ортасы

22 минут


Берілетін тапсырмалар:

Жырдағы заман келбеті мен бүгінгі заман келбетін салыстырады.

Оқулықта берілген тапсырмаларды орындайды.






Сабақтың соңы

10 минут


ІІІ. Ойтолғаныс

Сабақты бекіту үшін оқушылар өздері білетін батырлар туралы ойларын қортындылайды.

- Алып Ер – Тұңа мен Алпамыс батырды салыстырыңдар.

- Оқушыларды ынтасына қарай бағалау, үй тапсырмасы






Бағалау

5 минут


  • Бүгінгі сабақта алған маңызды ақпарат?

Сабаққа қатысуыңды ұалай бағалайсың?




Үй тапсырмасы

«Зерттейік» айдарындағы сұрақтарға дайындалып келу.





Қосымша ақпарат

Дифференциация – Сіз оқушыларға көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырма беруді көздеп отырсыз?

Бағалау – Оқушылардың ақпаратты қаншалықты меңгергенін қалай тексересіз?

Пәнаралық байланыс

Қауіпсіздік ережелері

АКТ-мен байланыс
Құндылықтармен байланыс (тәрбиелік элемент)


Дифференциация үш түрде іске асады:

1- үлгерімі төмен оқушыларға сөздік беру немесе сабақ материалымен алдын ала танысуға мүмкіндік беру арқылы қолдау көрсетіледі.

2 –оқушылардың тапсырмасынан күтілетін нәтиже дифференциацияланған.


Оқушылар бір-бірін дискрипторлар тұсына «+» белгісін қоя отырып, бағалайды. Сол арқылы кері байланыс беріледі.

Сабақ философияға қатысты болғандықтан, белсенді азаматтық позициясын қалыптастыруға септігін тигізеді. Сабақта оқушылардың өміріне қауіпті ештеңе пайдаланылмайды.

Ойлану

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары жүзеге асырылды ма?

Бүгін оқушылар нені үйренді? Сыныптағы оқу атмосферасы қандай болды?

Дифференциацияны жүзеге асыру қолымнан келді ме?

Мен жоспарланған уақытымды ұстандым ба?

Мен жоспарыма қандай өзгерістер енгіздім және неліктен?



Төменде берілген бөлімді осы сабақ туралы ойларыңызды жазу үшін пайдаланыңыз. Сол жақ бағанда берілген сабағыңызға қатысты ең маңызды сұрақтарға жауап беріңіз.


Жалпы баға

Сәтті өткен екі нәрсені атап көрсетіңіз (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

  1. Сабақ талаптарға сай өтті. Оқушылар сөздік қорын молайтты.

  2. Жұпта бір-біріне қолдау көрсетіп, қарым-қатынас жасады

Қандай екі нәрсе сабақтың одан да жақсы өтуіне ықпалын тигізер еді (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

1.

2.

Осы сабақ барысында сынып немесе жеке оқушылар туралы менің келесі сабағыма дайындалу үшін қажет болуы мүмкін қандай ақпарат алдым?





САБАҚ:

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 6

Оқушылар саны:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Әл-Фараби

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары

6.3.3.1 -әдеби туындыдағы кейіпкердің типтерін тек тұрғысынан сипаттау;

6.3.4.1 - көркем шығармалардан орта көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту



Сабақтың мақсаттары

Орта ғасырдағы ғылым мен әдебиетке шолу, Әл-Фарабидің өмірі мен тарихтағы орны, еңбектерінің тарихи құнды-лығын түсіну,орта ғасыр ғалымдарының  әл-Фараби туралы ой-пікірлерімен танысу, тұлғаның өмір-деректерін оқып-үйрену;

Шығармадағы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдарының (теңеу, эпитет, ауыспалы мағынадағы сөздер, қайталау, өлең құрылысы) мағынасын анықтайды.



Бағалау критерийлері

аңыз-әңгімелер туралы әңгімені жалғастыру және сұрақ-жауап арқылы жалпы функционалдық сауаттылығын арттырады;

Әл-Фараби туралы оқу және оны Аристотелмен салыстыру арқылы академиялық сауаттылығын жүзеге асырады;




Тілдік мақсаттар

Тақырыпқа байланысты сөздер мен сөз тіркестері:

Сөз маржаны, шешендік өнер, ұрпақ, ақыл, нақыл, ой салу, құндылық, тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйіні, саф алтындай



Диалог және жазылымға пайдалы тіркестер:

Менің ойымша.....

Ережеге сай...

Тарихи деректерге сүйенсек...



Осыған дейін меңгерілген білім

«Қобыланды батыр» жыры

Жоспар

Жоспарланатын уақыт

Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер (төменде келтірілген жазбаларды жоспарланған әрекеттермен алмастырыңыз)

Дереккөздер

Сабақтың басы

8 минут



І.Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылар назарын сабаққа аударып, сабақтың тақырыбы мен мақсатын таныстыру.



ІІ.Қызығушылықты оятуҮй тапсырмасын сұрау

Тіл мен жазу,ежелгі жазба ескерткіштері



I топ

II топ

1.Қазақ жерінде жазу-сызу сақ дәуірінен бастап пайда болғанына деректер келтір.....

2.Түркі жазулымөрлерҚазақстанныңқайжерлерінентабылды?

3.Соғдыжазуыдегеніміз не?


1.Күлтегін ескерткіші туралы не білесіз?

2.Руна жазуына сипаттама.....

3.Түркі халықтарының араб әліпбиін қолдана бастағанын қалай дәлелдеуге болады?







Сабақтың ортасы

12 +20 минут



Туған жері: Әл-Фараби 870 жылы Арысөзенінің Сырға құяр тұсындағы Фараб (Отырар) қаласында, отырарлық әскербасының отбасында дүниеге келген.950 жылы Дамаскіде (Шам) қайтыс болған.

Толық аты: Әл – Фарабидің толық аты Әбу Насыр Мұхаммед Ибн Мұхаммед Ибн Ізлағ Тархани. 

Аристотельден кейін дүние жүзілік білім мен мәдениеттің екінші ұстазы атанған данышпан, ойшыл, энциклопедист ғалым. Алғашқы білімді қыпшақ тілінде Отырарда алады. Багдадта араб тілін үйренеді. Самара мен Харрандарда ірі ғалымдармен кездесіп, білімін ұштайды. Түркі, парсы, араб тілдерінде сөйлей де, жаза да білген. Грек, латын, санскрит тілдерін игерген. Бүгінгі ұрпаққа Әбу Наср Әл-Фарабидің 50 шақты еңбегі жеткен. «Алъмагеске түсініктеме», «Геометриялық сызықтар жасаудың эдістері», «Астрология», «Китаб әл-мусика әл-кабир» және тагы басқа еңбектері ғылымның сеңгірін көрсететін аса ірі туындылар. Әбу Наср Әл-Фарабидің еңбектері ғылымның барлық саласын қамтиды.


Туғанжері: Әл-Фараби 870 жылы Арысөзенінің Сырғақұяртұсындағы Фараб (Отырар) қаласында, отырарлықәскербасыныңотбасындадүниегекелген.950 жылы Дамаскіде (Шам) қайтыс болған.

Толық аты: Әл – Фарабидің толық аты Әбу Насыр Мұхаммед Ибн Мұхаммед Ибн Ізлағ Тархани. 




Туғанжері: Әл-Фараби 870 жылы Арысөзенінің Сырғақұяртұсындағы Фараб (Отырар) қаласында, отырарлықәскербасыныңотбасындадүниегекелген.950 жылы Дамаскіде (Шам) қайтыс болған.

Толық аты: Әл – Фарабидің толық аты Әбу Насыр Мұхаммед Ибн Мұхаммед Ибн Ізлағ Тархани. 




Туғанжері: Әл-Фараби 870 жылы Арысөзенінің Сырғақұяртұсындағы Фараб (Отырар) қаласында, отырарлықәскербасыныңотбасындадүниегекелген.950 жылы Дамаскіде (Шам) қайтыс болған.

Толық аты: Әл – Фарабидің толық аты Әбу Насыр Мұхаммед Ибн Мұхаммед Ибн Ізлағ Тархани. 




Туғанжері: Әл-Фараби 870 жылы Арысөзенінің Сырғақұяртұсындағы Фараб (Отырар) қаласында, отырарлықәскербасыныңотбасындадүниегекелген.950 жылы Дамаскіде (Шам) қайтыс болған.

Толық аты: Әл – Фарабидің толық аты Әбу Насыр Мұхаммед Ибн Мұхаммед Ибн Ізлағ Тархани. 




Туғанжері: Әл-Фараби 870 жылы Арысөзенінің Сырғақұяртұсындағы Фараб (Отырар) қаласында, отырарлықәскербасыныңотбасындадүниегекелген.950 жылы Дамаскіде (Шам) қайтыс болған.

Толық аты: Әл – Фарабидің толық аты Әбу Насыр Мұхаммед Ибн Мұхаммед Ибн Ізлағ Тархани. 





Әбу Насыр ал – Фарабидің білім алған жерлері:

  • Отырар (Фараб) медресесінде

  • Шаш (Ташкент)

  • Самарқан

  • Бұхара

  • Хорран

  • Халеб (Алеппо)

  • Бағдад

  • Дамаск

  • Шам (Дамаск)

  • Мысыр (Кайр)

ӘбуНасырәл – Фарабидіңмеңгергенғылымисалалары:

Философия, Логика, Этика, Математика, Тіл білімі, Метафизика, Жаратылыстану, Медицина, Музыка, Астрономия.


Жаңа сабақты пысықтау: (8 мин)


Әл-Фараби




Бұрыннан білемін

«Ү»


Мен үшін жаңалық

« +»


Менің пікіріме қайшы

«- »


Тереңірек білгім келеді

« ?»

















Сабақтың соңы

5 минут


. Жаңа тақырыпты бекіту сұрақтары.

А) Әл-Фараби кім?

В) Неліктен біз әл-Фарабиді екінші ұстаз деп атаймыз?

С) Қосымша деректерді пайдалана отырып, үйде Отырар кітапханасы туралы шағын әңгіме жазып кел?

Д) Араб және түрік мәдениетінің тоғысуы туралы пікірді қалай түсіңдің?

Е) әл-Фарабимен қатар шыққан қандай ғалымдарды білесің?

?
Кері байланыс.

«3-2-1»


Бүгінгі сабақтан алған 3 маңызды ақпарат;

Бүгінгі сабақта қиындық тудырған 2 аспекті;

Бүгінгі сабақта ұнаған 1 іс-әрекет.





Үй тапсырмасы

Жырды қайталап оқу






Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі : «Туған елім –аялы алтын бесігім»


Мұғалімнің аты-жөні: Алдиярова Г

Күні:11 10 18ж

СЫНЫП:6


Қатысқан оқушылар саны:


Қатыспаған оқушылар саны:

Сабақтың тақырыбы:


Әл Фараби «Қашықтасың туған жер», «Тіршілікте құрыштай бол төзімді»өлеңдері


Сабақ негізделген оқу мақсаттары

6.2.3.1 шығармадағы көркем ауыстыруларды(троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация, арнау) анықтау;

6.2.4.1 әдеби көркемдегіш құралдардыпайдаланып шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу;




Сабақ нәтижесі:


Әбу Насыр әл-Фарабидің өлеңдерімен таныстырады , өлеңнің мәнін ашады, түсінеді.

Әбунасыр Әл-Фараби шығармасын оқыта отырып талдау арқылы оның қайталанбас тұлға екенін таныйды;

өнерді сүю,өнерге құштарлық тәрізді өнер адамдарына деген көзқарасты қалыптастырады;

Аңыз әңгімелер арқылы ұлы адамдар өмірін өнеге ете отырып, адам бойындағы жақсы қасиеттерді сіңіру.





Бағалау критерийі

Оқушылар- қазақ әдебиетінде аңыз әңгімелер туралы ақпарат береді, жаңасөздерді­ сөйлем ішінде қолдана алады.

- сабақ барысында жазбаша, ауызша жұмыстарды орындайды, кесте, ішінде берілген ақпаратты түсінеді, қолдана алады.

- тақырып аясында әңгіме құрайды, мәтіндерденкөмекші есімдерді ажырата біледі, мәтін құрап жазады.


Ресурстар

Оқулық, суреттер,  әртүрлі  заттар, кері байланыс, стикер.

Әдіс-тәсілдер

Сұрақ-жауап, әңгімелеу, түсіндіру, ойын, көрнекілік. Рефлексия.

Пәнаралық байланыс

Тарих, қазақ тілі.

Сабақтың жоспары

Жоспарланғануақыт

Сабақ барысы :

Бағалау түрлері

Басталуы

5 минут

Сәлемдесу.

Сынып реттілігін қадағалау.

Оқушыларды түгелдеу. Оқу құралдарын байқау.

Бір-бірімізді тыңдаймыз десек 1 рет қол шапалақтаймыз!

Ұйымшыл боламыз десек 2 рет

Белсенділік танытамыз десек 3 рет шапалақтаймыз!

. Өткен сабақты бекіту үшін тапсырмалар беремін.



  1. Неліктен ислам дәуіріндегі әдебиет деп аталады?

  2. Ислам дәуіріндегі әдебиеттің көрнекті өкілдері

  3. Қазіргі кезең мен Ислам дәуіріндегі әдебиет (салыстыру)

  4. Ислам дәуіріндегі Қазақстан жеріндегі мәдениет ошақтары






Жаңа білім

10 минут


Оқушылар оқулықтағы негізгі тақырыппен танысады.

«Жариялау» әдісі

Қайырымды қала тұрғындарының көзқарастары. Бұл шығарма 948-ші жылы Египетте жазылған. 

 Қоғамның өзi адамның ағзасы сияқты«Қайырымды қала» дене мүшелерiнiң бәрi де тiршiлiк иесiнiң өмiрiн сақтау, оны анағұрлым толыққанды ету үшiн бiр-бiрiн толықтырыптұратын адамның сау тәнi

 секiлдi көрiнедi. Өйткенi, қоғам да оның толыққанды мүшелерiнен тұрады және олар да бiр-бiрiн қажетсiнеді.

Адамдардың әлеуметтiк теңсiздiгi туралы айтқан әл Фараби 

«адамдардың әуелден тоқымашы немесе хатшы болып тумайтыны сияқтықайырымдылық пен жаман әрекеттер де

 әуел бастан жаратылысынан дарымайды.»

Оқулық,


мәтіндер.

Ортасы

10 минут



Оқулықтағы өлеңді мәнерлеп оқу.

Сөздікпен жұмыс




Аристотель – грек елінің ұлы ғалымы .Шам – қазіргі Сирия мемлекетінің астанасы Дамаск қаласының көне атауы. Шах – ұлы билеуші, Иран патшасының атағы Хауыз – жан жағы, түбі шегенделген, су сақтайтын шұңқыр.

. Өлең мазмұны бойынша түсініктеме сөздер.

қашықтасың – алыстасың

жанарым – көзім

кері оралмай – кейін қайтпай

пенделіктен аулақ – жамандықтан аулақ

ғұмыр -өмір

кілең күн – барлық өмірін

ұлы мұрат- ұлы мақсат

жаратқан – құдай, алла

жылдарым жатыр ағып – жылдарым өтіп жатыр

жүректің оты молында – жастық шағыңда

тылсым түн – тыныш түн

аймалады – құшақтады, сүйді

Оқылым

«Қашықтасың, туған жер - қалың елім,



.

Бір-бірлеріне мағынасын түсіндіреді



Кітаппен жұмыс: Әл-Фараби өлеңдерін құрылысына қарай талдайды.

Өрге жүзген// өнегелі ісімен, 1 шумақ

Танда адал //дос теңіңнің ішінен. 4 тармақ

Жүргендер көп// достық атын малданып, 8 бунақ

Алайда тек// қәлма оған алданып. 11 буынды


Оқулық,қабырғаға ілінген ватмандар, түрлі-түсті маркерлер,

Аяқталуы

Сабақты бекіту

10 минут


Ой қорытыу

БББ кестесі

Білгенім

Білдім

Білгім келеді









«Бекіту кезеңі

1. Әбу Насыр әл- Фараби кім?

2. Оның қандай шығармалары бар?

3. Ол қай жерде дүниеге келді?

4. Толық аты-жөні кім?

5. Білімді алғаш қай тілде алды?

6. Өмірінің соңғы күндерін қай қалада өткізді?

7. Неше жасында дүниеден өтті?

8. Өлеңдерінің негізгі тақырыбы қандай?

9. Ол қандай тілдерді білген?



)

Тақырып бойынша түйген білімдерін жазады.

Бағалау
5 минут

Кері байланыс



3 минут

«Білім қоржыны» кері байланыс


Сабақтан алған әсерлерін стикерге жазып, қоржындарға жабыстырады.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   35




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет