1. Физиология пәнінің мазмұны мен маңызы
Қанның қорғағыштық қызметі 88
жүктеу/скачать 189,93 Kb.
|
сессия ажжф
https, лекция 7, 207181
| 56.Қанның қорғағыштық қызметі 88
Қанның қорғаныс функциясына оның коагуляция, қан ұйығышын қалыптастыру және қан кетуді тоқтату қабілеті кіреді. Бұл процеске тромбоциттер қатысады. Тромбоциттер саны айтарлықтай азайған кезде қанның ұюы баяулайды.Қорғау – бөгде агенттерден жасушалық және гуморальдық қорғанысты қамтамасыз ету.Қанның қорғаныш функциясының екінші көрінісі оның сұйық агрегация (сұйықтық) күйін сақтауға, сондай-ақ қан тамырларының қабырғалары зақымданған кезде қан кетуді тоқтатуға және ақауларды жөндегеннен кейін олардың өткізгіштігін қалпына келтіруге қатысуы болып табылады. Қандағы лейкоциттердің болуымен организмнің спецификалық (иммунитет) және спецификалық емес (негізінен фагоцитоз) қорғанысы байланысты. Қан құрамында комплемент жүйесінің барлық компоненттері бар, олар белгілі бір және спецификалық емес қорғаныста маңызды рөл атқарады. Қорғаныс функцияларына айналымдағы қанның сұйық күйде сақталуы және қан тамырларының тұтастығы бұзылған жағдайда қан кетуді тоқтату (гемостаз) жатады. Мысал келтіретін болсақ: Зиянды бактериялар жараға енгеннен кейін олар уларды - токсиндерді шығара бастайды. Бұл қорғанысты ұйымдастыру үшін сигнал ретінде қызмет етеді. Ал жылжымалы лейкоциттер (микрофагтар) бұл сигналға бірінші болып жауап береді. Үлкен мөлшерде олар инфекция орнына асығады. Зақымданған ұлпада лейкоциттер — микрофагтар, сондай-ақ тіндік фагоциттер — макрофагтар бактериялармен өле-өлгенше күреседі, олар өздерінің уларының көмегімен лейкоциттерді өлтіреді. Бұл күресте екі тарап та үлкен шығынға ұшырады. Дегенмен, бактериялар жеңіледі, өйткені лейкоциттер, тіпті өліп жатқанда, оларды өлтіретін заттарды шығарады. Өлі жасушалар ісінген тіндерге жиналып, қою ірің түзеді. Әдетте қабынған тіннің ортасында жиналатын іріңнің айналасында «шайқасқа» қатыспаған лейкоциттердің дерлік үздіксіз қабырғасы қалыптасады. Осы уақытқа дейін абсцесс ашылады, сыртқа ірің шығады, ал фагоциттер зақымдалған тіннің тез қалпына келуіне және оның жазылуына ықпал етеді. Егер жылжымалы лейкоциттер микробтарды жеңе алмаса және инфекция тарала бастаса, лимфа түйіндері көмекке келеді, олардың бұралған арналары көптеген фагоцитарлық жасушалармен қапталған. Лимфа түйіндері инфекция енді өтпейтін тосқауыл-сүзгі қызметін атқарады. Микробтар олардың ішінде қалып, өледі. Егер микробтар (немесе басқа зиянды заттар) соған қарамастан жалпы қан ағымына енсе, онда лейкоциттер басқа қорғаныс механизмдерімен бірге дененің жаулармен күресуіне көмектеседі. жүктеу/скачать 189,93 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|