6.Технологиялық үдерістердің жылдамдығы. Технологиялық үдеріс жылдамдығын арттыру тәсілдері.
Технологияның негізгі міндеттерінің бірі-технологиялық процестің жылдамдығын арттыру және жабдықтың тиісті өнімділігін арттыру үшін барлық жолдарды пайдалану. Химиялық-технологиялық процестерді қарқындату бағыттарын талдау процесс жылдамдығының негізгі формулаларының көмегімен жүргізіледі, оған сәйкес процесс жылдамдығын арттыру үшін Ac, k және F(v) анықтайтын шамаларды ұлғайту тәсілдерін табу қажет. Дс процесінің қозғаушы күшінің ұлғаюына: А) бастапқы материалдардағы (шикізаттағы) өзара әрекеттесетін компоненттердің шоғырлануының артуы; б) қысымның жоғарылауы; в) процестің температурасын реттеу; г) тепе-теңдікті өнімге қарай жылжыту мақсатында реакция өнімдерін реакциялық көлемнен шығару арқылы қол жеткізуге болады.
7.Шикізат базасы және химия өнеркәсібінің бастапқы заттары. Дүние жүзінде Қазақстан минералдық шикізат ресурстарының мөлшері жəне əртүрлілігі бойынша алдыңғы қатардан орын алады. Республиканың отын-энергетикалық комплексінің шикізат базасы минералдық шикізат экономикасының сұранысын толық қанағаттандырады. Қара жəне түсті металдардың, мұнай, көмір, газдың жеткілікті қоры болғандықтан минералдық шикізатқа деген сұраныстың проблемасы түбегейлі шешіліп, өндірістің салаларының тұрақты дамуына толық негіз бар. Химиялық өндірістің шикізатты пайдалану тұрғысынан ерекшеліктері:
шикізат базасының көп варианттылығы, ауыл шаруашылық өнімдері, ауа жəне су, химиялық өнеркəсіпте өңделген табиғи шикізаттың (мысалы, құрамында фтор бар газдар, сульфаттар, фосфогипс жəне т.б.) жəне аралас салалардың (түсті металлургиядан, мұнай өңдеуден, коксхимиядан шығатын газдар) өнімдері;
əртүрлі химиялық өнімдер алу үшін шикізаттың бір түрін комплексті пайдалану мүмкіндігі;
бір шикізаттан əртүрлі химиялық өнімдер алуға мүмкіндік беретін химиялық өңдеу əдістерінің көптүрлілігі (мысалы, бензолдан каучук, поли-стирол, капролактам, улы химикаттар жəне басқа өнімдер алу).
Химиялық өнеркəсіптің өнімдері бастапқы зат (шикізат) аралық өнімдер (жартылай өнімдер) жəне дайын өнімдер деп бөлінеді.
Шикізат – өнеркəсіптік өнімдер өндірісінде қолданылатын табиғи материалдар.
Химиялық жəне мұнай өндейтін өнеркəсіптің қалдықтарын құрамы мен қасиетіне байланысты үш топқа бөледі: бастапқы шикізатқа жақын, мақсатты өнімге жақын, басқа өндіріс немесе салалардың шикізаты. Бірінші топ қалдықтарына əрекеттеспеген шикізатты немесе аралық өнімдерді бөліп, регенерациялаудан кейін қайтадан циклге жіберуге болатын қалдықтар.
