57.Генетикалық түрлендірілген тамақтану көздері, ұғым.Адамның тамақтануындағы маңызы. ГМО (генетикалық түрдегі организмдер) - бұл гендік инженерия әдістерін қолдана отырып, зертханада құрылған организмдер. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметтері бойыншаГМО дегеніміз: генетикалық материалы табиғи өзгеріске ұшырамаған организмдерден, бірақ генді басқа организмнен енгізу арқылы алынған тағамдар. ДНҚ бөлімдерін «кесу» және «жабыстыру» көмегімен дене жаңа функциялар мен ерекшеліктерімен сипатталары . Мәселен, мысалы, көптеген жағдайларда олардың өнімін, ауруларға төзімділігін немесе гербицидтерге төзімділігін арттыру үшін көптеген дақылдар жаңа генмен енгізіледі.
Қазіргі кезде ГМО ауыл шаруашылығында ірі қара малға арналған шикізат ретінде кеңінен қолданылады. Ең танымал және кең таралған дақылдардың бірі - соя. Соя бұршағының көп бөлігі генетикалық модификацияланған және «тұқымдық технология пакеті» деп аталады, ол гербицидтерге төзімді және оларды қолданбай өсіру мүмкін емес.
ГМО термині генетикалық түрлендірілген организмдерді білдіреді. Мұндай организмдердің ДНҚ-сы табиғи жолмен емес, жасанды түрде жасалады. Мұндай ДНҚ құру технологиясы басқаша атаулары : «қазіргі биотехнология», «гендік инженерия», «рекомбинантты ДНҚ технологиясы».
Бұл технология бір-бірінен екінші организмге, тіпті туыс емес түрлерде де гендерді таңдауға және ауыстыруға, олардың сипаттамаларын арттыруға мүмкіндік береді.
Көбінесе гендік инженерия генетикалық түрлендірілген өсімдіктер мен тамақ дақылдарын өсіру үшін қолданылады. Бұл өсімдіктердің өнімін, дәмін, зиянкестерге төзімділігін едәуір арттыруға, пестицидтермен өңдеу қажеттілігін азайтуға мүмкіндік береді.
ГМО көмегімен жасалған жануарлардың жаңа тұқымдары өте тез өсуімен және өнімділігімен ерекшеленеді.
Құрамында ГМО бар өнімдер сөзсіз, өндірушілерге де, тұтынушыларға да пайдалы. Бұл өнімдер жоғары құнарлылық пен ұзақ өмірді қамтамасыз ете отырып, арзан бағамен шығарылады.
ГМО түрлі тағамдарда кездеседі, бірақ соя, жүгері, рапс және мақта әлемде ең көп өсірілген болып саналады.