1. Оқытушы туралы мәліметтер


Макроспориоз және альтернариоз



бет59/68
Дата13.02.2023
өлшемі3,28 Mb.
#168604
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   68
Байланысты:
umkd- ashdk agronomiya-3 2022-2023 (3)

Макроспориоз және альтернариоз. Қоздырғыштары –Deuteromycota класының Монилиялылар қатарына жататынMacrosporium solani Ell. еt Mart. және Alternaria solany. Макроспориоз соңғы жылдары қызанақтың кең таралған, зияндылығы жоғары ауруына айналды. Оның белгілері өсімдіктің барлық мүшелерінде байқалады. Төменгі жапырақтардан басталатын шеңберленген дөңгелектеу қоңырқай дақтар тез ұлғайып, бір-бірімен ұласуынан жеке бұташалар сарғайып, біртіндеп қурай бастайды. Сабақтар мен жеміс сағақтарында жіңішкелеу, қоңырқай ұзынырақ жолақтар мен шытынаған жарықшақтар байқалады. Ауру қатты өршіген жағдайда жеке бұташалар, кейде тіптен өсімдіктер толық қурап, опат болады. Жемістерде байқалатын дөңгелектеу қоңырқай ойыс дақтардың үстінде жаңбырдан кейін, немесе ауа ылғалдылығы жоғары болса, саңырауқұлақ мицелийлері мен споралану мүшелерінен тұратын күңгірт-жасыл немесе қара өңез түзіледі. Конидиялардың реңі қоңырқай, күңгірт -зәйтүн,пішіні сопақтау, түйрегіш немесе алмұрт тәрізді, тік және көлденең перделермен бөлінген, мөлшері 150-200 х 15-20 мкм, ұзынырақмойыны бар. Жаз бойы олар бірнеше ұрпақ береді, өсімдіктердің өсу кезеңінде инфекция ауа ағыны және жаңбыр тамшылары арқылы таралады. Ол тұқымда сақталып, көшеттермен таралуы мүмкін, шірімеген өсімдік қалдықтарында қыстап шығады .
Өскіндер ризоктониозы және питиозы. Қоздырушылары - Rhizoctonia solani Kuhn. Deuteromycota класының Стерильді мицелийлер қатарынан, Оomycotaкласының Phythium debarianum Hess. және топырақта тіршілік ететін т.б. саңырауқұлақтар. Ризоктониозды және питиозды тамыр шіріктерібір-бірінен ауру қоздырғыштарының ерекшеліктері бойынша ажыратылады. Кеселге шалдыққан өсімдіктердің тамыр мойыны қоңырқай тартып, жіңішкеріп, бунақталуынан өскіндер солып, опат болады. Оларды ылғалды ортада ұстасақ саңырауқұлақ өңезі түзіледі.R. solani мицелийлері өрмекші торы сияқты селдір, сұрғылт, ені 6-10 мкм, көлденең перделермен бөлінген,күзге қарай қалың қабықшамен көмкерілген склероцийлерге немесе қарамыққа бөлшектенеді.Ph. debarianum мицелийлері тарамдалған, пердесіз, алдымен ішінде зооспоралары бар зооспорангийлер, кейінірек көлденеңі 12-20 мкм жететін ооспоралар түзеді. Көшетханада және көшеттер танапқа отырғызылғаннан кейін топырақ температурасы төмен, ылғалдылығы жоғары болып, ұзақ жауған жаңбырдан оның беткі қабатының қабыршақтануынан өскіндер жақсы тамырланбай солып, опат болады, тығыздығы төмендейді. Аталған саңырауқұлақтар қосжарнақты өсімдіктердің 100-ден аса түрін залалдауы мүмкін. Инфекция өсімдік қалдықтарында және топырақта ооспоралар, склероций немесе қарамық ретінде сақталады.
Көкөніс пен бақша дақылдарының тұқымдарын дәрілеуге тіркелген препараттар және олардың қолдану мөлшері

Дақылдар

Аурулар

Препараттар, жұмсалу мөлшері, г/кг

Қияр, қарбыз қауын

Зеңдену, бактериоз, антракноз, фузариоз және т.б. шіріктер,

ТМТД, 80% с.ұ.(4- 6)

Кызанақ, баялы

Зеңдену, құрғақ шірік, бактериоз, макроспориоз

ТМТД, 80 %с.ұ (8,0), фундазол, 50% с.ұ. (5-6)

Қырыққабат, шалқан

Пероноспороз,фомоз, бактериоз, зеңдену

ТМТД, 80 % с.ұ (5-6), фундазол, 50 с.ұ. (0,6-0,8)

Пияз

Зеңдену, пероноспороз сұр шірік

ТМТД, 80% с.ұ. (4-5), фундазол, 50% с.ұ. (5-6)

Сәбіз

Фомоз, шіріктер

ТМТД, 80% с.ұ. (6-8), фундазол, 50 % с.ұ. (2,0)

Асхана қызылшасы

Зеңдену,тамыр жегі

ТМТД, 80 % с.ұ. (4-6)

1 кесте - Көкөніс дақылдарының аурулары



№ р/н

Қоздырғыш, зақымданған дақыл

Өсімдіктің зақымданған мүшесі, белгілері

Аралық ие өсімдік

Аурудың бастапқы, екінші пайда болу көздері

Аурудың дамуына мүмкіндік туғызатын жағдайлар

Күресу шаралары


































































Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   68




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет