1. Отбасын педагогикалық психологиялық сүйемелдеу курсының негізгі ұғымы
Қиялды дамытуға арналған ойындар мен жаттығулар
жүктеу/скачать 99,96 Kb.
|
пед псих эссе
| 28. Қиялды дамытуға арналған ойындар мен жаттығулар
Мектеп жасына дейінгі балалардың қиялын дамыту үшін ата-аналарға не ұсынуға болады? Енді сіз үйде оқытуда сәтті қолданылатын көптеген түрлі ойындарды ала аласыз. Олардың негізгілері қиялды дамытуға арналған оқу ойындары болып табылады, өйткені олар балаларды жаңа бейнелерді құрастыруға немесе бұрыннан барларды түрлендіруге үйретуге тікелей бағытталған. Классикалық ойындар мен бірдей немесе қарама-қарсы сөзді таңдау сияқты жаттығулар барлық балалар үшін қызықты. Оларды мектеп жасына дейінгі балалардың қиялына арналған үй тапсырмасына сәтті енгізуге болады, өйткені ойын әрекеттері қарапайым және түсінікті. Ең бастысы ойынның мазмұнын дер кезінде күрделендіріп, баланы жаңа бейнені іздеуге баулу. Ереже келесідей: ересек адам белгілі бір сөзбен ойыншыға допты лақтырады, бала ойынның тақырыбына сәйкес допты ұстап алуы керек немесе одан бас тартуы керек. Содан кейін оны сол ережелер бойынша көшбасшыға беріңіз. «Жеуге жарамды – жеуге болмайды» Жүргізуші тамаққа қатысты немесе қатысы жоқ сөзі бар ойыншыға допты лақтырады. Мысалы, алма – доп ұсталды, кітап – доп ауытқиды. Ойын жылдам қарқынмен ойналса, ойынға деген қызығушылық сақталады. 29. Кіші мектеп жасына дейінгі балаларда бейнелі есте сақтау қабілеті басым. Кішкентай сәбилер адамдардың жүздерін, дауыстарын, әуендерін, дәмі мен иістерін есте сақтай алады. Ақпарат оларда негізінен механикалық, еріксіз есте сақталады. Яғни, кішкентай бала оған не қызық екенін немесе оған күшті әсер қалдыратын нәрсені есте сақтайды. Сондықтан ақпаратты ұсынудың ерекше және жарқын түрі өте маңызды. Сөйлеудің дамуымен сөзді қабылдау қабілеті артады: мектеп жасына дейінгі бала өлеңді жаттай алады, ол ертегілер мен мультфильмдердің сюжетін оңай есте сақтайды. Мектепке дейінгі жаста моторлы жады да белсенді түрде дамиды. Бірдей әрекеттерді қайталай отырып (мысалы, биді үйрену немесе қайшымен жұмыс істеу) бала оларды бірте-бірте есіне алады. Үлкен мектепке дейінгі жаста балада ерікті есте сақтау қалыптаса бастайды. Өзін-өзі бақылау қабілетінің дамуымен нәресте өзіне пайдалы болуы мүмкін ақпаратты өз бетінше есте сақтауға үйренеді. Дегенмен, бұл мотивацияны қажет етеді, яғни бала бір нәрсені не үшін есте сақтау керектігін түсінуі керек. Егер сіз нәрестені жинақталған тәжірибені жаңғыртуға шақырсаңыз, ерікті жады белсендірек дамиды: баладан күн ішінде не болғанын сұраңыз, суреттерден ертегілер айтып беруін сұраңыз және т.б. 30. 6-7 жаста балалар оқуды және санауды үйренеді, жинақы және парасатты болады. Дидактикалық ойындар жаңа дағдыларды дамытуға көмектеседі және мектепке бейімделуді жеңілдетеді. Біз осы мақалада кіші жастағы оқушыларға арналған оқу ойындары туралы көбірек айтатын боламыз.Белгілі бір ойын орындайтын тапсырмаларға байланысты кіші жастағы оқушыларға арналған ойындар бірнеше түрге бөлінеді: Рөлдік ойындар белгілі бір жағдайды рөлдік ойнау арқылы қайта жасауға көмектеседі. Рөлдік ойын барысында бала белгілі бір жағдайда өзін-өзі ұстаудың қажетті білімін, дағдысын, тәжірибесін алады.Сөздік ойындар сөздік қоры мен ой-өрісін кеңейтуге, сауатты және әдемі сөйлеудің қалыптасуына ықпал етеді. Бала өз ойын, сезімін дұрыс айтуға үйренеді. 25. Бұл баланың кішкентай кезінен алатын тәрбие орны. Бала кішкентайынан өскенге дейін ата-анасынан тәрбие алады.Отбасында қандай және қалай тәрбие беру керек? Көтерілген тақырыпты түсіну үшін жаңадан бастағандар үшін отбасылық тәрбие ұғымын анықтау қажет. Отбасы тәрбиесі – бұл ересек отбасы мүшелерінің және отбасы құрылымының балаға жүйелі, мақсатты ықпалы. Отбасы тәрбиесінің басты міндеті – балаларды одан әрі дербес өмірге дайындау. Яғни, қандай адамның қалыптасқан әлеуметтік жағдайға түсуі, қандай дағдыға ие болатыны отбасындағы тәрбиеге байланысты болмақ. Адамгершілік нормаларын сіңіретін отбасы, тәрбиеде бірқатар қателіктер жіберілсе, оның тәртібі мен заңдылығымен өмір сүре алмаған адам қоғамға жабысады. Демек, қоғамға лайықты тұлға тәрбиелеу отбасына үлкен жауапкершілік жүктейді. 17-ші сұрақ: Ата-аналар мен балалардың қарым-қатынас стильдері және оның бала психикасына әсері Отбасы тәрбиесінде 6 стиль түрі бар.Сонымең қоса әр стильдің атқаратын өзіндік қызметі әртүрлі. Ең бірінші стиль "Авторитарлық" стилі бұл стильде ата-ана баланың қатаң түрде басқарады.Яғни,ол бала жасқаншақ,қорқақ,ашуланғыш болып өседі.Сонымен қоса баланың бойында айналаға деген жеккөрініштік басым болып өседі. "Либералдық" стилі бұл "авторитарлық стильге қарама-қарсы бағытта.Яғни,ата-ана баласына қамқор, бала мен әрқашан да байланыста болады.Ол баланың ашық болып,ортаға сіңісіп кетуіне септігін тигізеді. "Гиперқамқоршылық" стилі бұл стиль түрінде ата-ана баланың жеке өміріне араласып,оны өз еркіндігінен айырады десекте болады.Бала мұндай жағдайда болашаққа деген қызығушылығы жоқ,арман,мақсатсыз бала болып өседі. "Алшақтату" стилі бұл стиль түрінде ана мен әке балаға дұрыс қарамай,бей-жай қарауы,сонымен қатар баланы өздерінен алшақ ұстауы.Сол себепті, баланың да ата-анаға деген махаббаты тым жоғары болмайды. "Хаотикалық" стиль түрі,бұл стиль түрінде ата-ана балдарына ашық талаптар қоймайды.Көп жағдайда әке мен ана өз жанжалдарын баланың көзінше талқылауы.Осылайша,жанжалды көріп өскен бала жасқаншақ,ашуланшақ,өз өзіне сенімсіз бала болып өседі. "Демократиялық" стилі бұл стиль басқалардан ең ерекше стиль деп атап көрсетсекте болады.Себебі,бұл стильде ата-ана балаға өз қамқорлығын көрсетіп,оның ой пікірін қашан да ескеріп отырады.Әрқашан оған өз көмектерін беріп,қызығушылықтарын ескеріп отырады.Мұндай отбасында туылған балалар тәртіпті,ата-ана кеңесін әрқашан да ескеретін,ақылды болып өседі. Міне,6 стильдің де өзіндік ерекшеліктері бар.Және мен өз пікірімде "Демократиялық" стиль түрін ең жақсы стиль түрі деп құптаймын. жүктеу/скачать 99,96 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|