1 Пәннің мақсаты мен міндеттері «Хорды дирижерлауды жүргізу әдістемесі»



Дата10.06.2017
өлшемі438,77 Kb.
#18996
1 Пәннің мақсаты мен міндеттері

«Хорды дирижерлауды жүргізу әдістемесі»-нің курсы негізгі хор пәндері бойынша ең басты орын алады.

ЖОБ-нің музыка кафедрасы педагогика факультетіне осы курс дирижерлық бағдарламасымен тығыз байланыста, сонымен қатар мамандырылған пәнмен түлектерді қамтамас етеді. «Хорды дирижерлауды жүргізу әдістемесі» курсы: алған білім деңгейін сабақ үстінде ашады, толытырады, тәжірибе алмасуда дирижер аппаратын негізгі әдстемелік қалыптастыруда себеп болады, студенттерге қойған мақсатына жету үшін сенімділік ұялату, өз бетімен қойған мақсатына жету, талабын дамыту. Сабақтың мазмұны «Хорды дирижерлауды жүргізу әдістемесі»-нде студенттерге болашақ мамандыру әдісіне бағытталады. Сабақтың барысында студенттер мынандай шарттармен танысады: «хор дирижерлығы» өзгеше пән екендігінің танысады, хор партитурасының талдауын, тәжірибеде әдістемелік тәсілдер туғызады, сонымен қатар бағдарлама мен жоспардың сыныпта өтілумен сабақ мазмұнының құрылуы. Әр курсқа, бағдарламаның ішінде - тәжірибелік сабақтарда дирижерлық техника тәсілдері қарастырылады.

Қорытынды кезеңінде студенттер осындай білім жинақтайды: пәнде өткізілген, тәжірибелік сабақтар ұйымдастырылған және жалпы негізгі дирижерлық әдістеме тәжірибеде , дәрісте тыңдалынады.

«Хорды дирижерлауды жүргізу әдістемесі» топтық сабақтар енгізеді:

- «Жалпы дирижерлық оқытудың ахуалы» дәріс бөлімдеріне бөлінеді;

- негізгі бағдарламаның мазмұны оқу жылдарын бөлініп, техника тәсілдерінің дирижерлық және тәжірибелік дәйектеменің көрсетілуі;

- Өткен тақырыптар бойынша қазіргі сұраныс және дирижердың тәсіл бағдарламасының екінші бөлімінің жиынтықтарды өндіру.



Пәннің мақсаты:

- Өз бетімен мамандырылған жетекшілерді дайындау, жай хор мен қатар жалпы білім саласында дайындау.



Пән міндеті:

- дирижерлық ымының әдісі, негізін оқыту, хор шығармашылығын оқыту, партитураның жоспары мен талдауы, бірінші тоқсаннан бастап төртінші тоқсанның арасындағы оқыту деңгейінің сабақтың мазмұны;

- бірқалыпта және аралас қалыптағы хор партитурасының өз бетімен жұмыс жасауын дағдыландыру, сонымен қатар мектеп репертуарын өз бетімен қабылдауының дағдысын меңгеру.

Студенттер оқу барсының нәтижесінде білуі тиіс:

- студенттердің жеке дара жоспары, хор дирижерының жеке тұлға сабақтарына арналған әдістемесі;

- хор шығармашылығының оқыту әдістемесі;

- берілген шығарманың оқытылуы, оның дирижерлық тәсілдері;

- дирижер техникасының негізі және дирижерға деген маңызы;

- хор дирижерының оқыту курсындағы бірінші жылдан бастап төртінші жылға дейін, бағдарламаның мазмұны мен оқыту міндеті;

- дирижерлықтың шығармадағы ірі формасының ерекшелігі;

- хор дамуы және дауысты дайындау, вокал-хордың жаттығулыры;

- хордағы ұжымдардың өз бетімен еңбек еті дағдысы;

- жалпы білім беру мектебіндегі арналған репетуардың өз бетімен еңбек етудің дағдысы;

- дирижерлық оқытуының негізгі әдістеме ахуалы.
Студенттер оқу нәтижесінде білу керек:

- дирижер ымын түрлі ырғақпен динамикада, сызба өзгеруіне, сонымен қатар күрделі болуына қарамастан - нақты, ашық қалыптастыру;

- мектеп репертуарындағы екі- партитураларды үшдауысты фортепианода орындау;

- дирижер ымын екі, үш, төртбөлікте және басқа өлшемде нақты қалыптастыру;

- Хорға әр түрлі сызба мен өлшемдерде – әр түрлі толық емес және такттің бөлшектеу бөлігін, дем алуын көрсету;хор партиясындағы мелодияның сызығын сезіну және арасындағы цезуларды ыммен белгілеу;

- хорға арнап үйретілген шығарманы талдау, хор партияларын мағыналы түрде өндіру;

- хор партияларын әнді мәнірлі орындап, дирижерлау

- дайындық жұмысында орындаушымен ыммен қолдана білу және дирижерлық техниканы билеу;



2 Пререквизиттер:

«Хор дирижерының оқыту әдістемесі» оқыту курсы барлық музыкалық пәндермен тығыз байланыста:

- сольфеджио;

- хорлық әдебиет

- хор тану;

- хор классы;

- хор дирижерлығы.

Пәннің тақырыптық Қалып



жоспары Ф СО ПМУ 7.18.2/07


3 Пәннің мазмұны

3.1 ПӘННІҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ

Реті

Пәннің тақырыптық аты




Сағат саны

(іштей оқуындағы СПО)



5 – тоқсан

дәр.

тәж

срс

1



Дирижердің өнері туралы

2

-

2

2


Дирижерлік оқытудың есебі

2

-

2

3


Хорлық шығармашылығының оқыту әдістемесі


2

1

4

4

Дирижерлік сабақтарының мазмұны


2

-

3

5

Жекеше сабақтардың әдістемесі


2

1

5

6

Дирижерлық оқытудың 1-ші жылдың мазмұны мен есебі


2

2

3

7

Дирижерлық оқытудың 2-ші жылдың мазмұны мен есебі


2

2

3

8

Дирижерлық оқытудың 3-ші жылдың мазмұны мен есебі


1

2

3

9

Дирижерлық оқытудың 4-ші жылдың мазмұны мен есебі


-

2

3

10

Шығарманың ірі түрлерінің дирижерліктегі ерекшелігі


-

2

3

11

Дирижерға дирижердың оқыту техникасы мен оның мағынасы


-

1

5

12

Дирижер ымының өзгешілігі. Тактілеу және оның дирижерлеуі.

-




2

13

Дирижер қолының қойылымы. Босатылуға арналған жаттығулар. 2,3 және 4 (доля) сызбаларына арналған дирижерлік әдіс-тәсілдер.


-




4

14

Ауфтакт, фермата, штрихтар, динамика және олардың орындауы.


-

-

2

15

Кіріспенің бөлінуі, екпіндер, синкопалар, паузаның пайдаланымы жөнінде.


-

-

3

16

Оң қол мен сол қолдың қызметі


-

-

2

17

Staccato. Бесбөлікті өлшем.


-

-

3

18

2/2, 3/2 өлшемдерді әртүрлі көрсеткіштерде.


-




2

19

Күрделі өлшемдер: 7/4,7/8, 9/4, 9/8, 11/4, 11/8, 12/4, 12/8.


-

-

2

20

Еркіндік және техника үшін жаттығудың тактирлігі.


-

-

2

21

Мемл. Бағдарламадан шығармаларына талдау жасау.


-

2

2



Қорытынды:


15,0

15,0

60,0


3.2 ПӘННІҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ

Реті

Пәннің тақырыптық аты




Сағат саны

(сырттай оқуындағы СПО)



5 – тоқсан

6-тоқсан

дәр

тәж

срс

1



Дирижердің өнері туралы

-

-

3

2


Дирижерлік оқытудың есебі

-

-

4

3


Хорлық шығармашылығының оқыту әдістемесі


1

1

4

4

Дирижерлік сабақтарының мазмұны


-

-

4

5

Жекеше сабақтардың әдістемесі


1

1

5

6

Дирижерлық оқытудың 1-ші жылдың мазмұны мен есебі


1

1

4

7

Дирижерлық оқытудың 2-ші жылдың мазмұны мен есебі


1

1

4

8

Дирижерлық оқытудың 3-ші жылдың мазмұны мен есебі


1

1

4

9

Дирижерлық оқытудың 4-ші жылдың мазмұны мен есебі


1

1

4

10

Шығарманың ірі түрлерінің дирижерліктегі ерекшелігі


-

-

4

11

Дирижерға дирижердың оқыту техникасы мен оның мағынасы


-

-

5

12

Дирижер ымының өзгешілігі. Тактілеу және оның дирижерлеуі.

-

-

3

13

Дирижер қолының қойылымы. Босатылуға арналған жаттығулар. 2,3 және 4 (доля) сызбаларына арналған дирижерлік әдіс-тәсілдер.


-

-

4

14

Ауфтакт, фермата, штрихтар, динамика және олардың орындауы.


-

-

4

15

Кіріспенің бөлінуі, екпіндер, синкопалар, паузаның пайдаланымы жөнінде.


-

-

3

16

Оң қол мен сол қолдың қызметі


-

-

3

17

Staccato. Бесбөлікті өлшем.


-

-

3

18

2/2, 3/2 өлшемдерді әртүрлі көрсеткіштерде.


-




3

19

Күрделі өлшемдер: 7/4,7/8, 9/4, 9/8, 11/4, 11/8, 12/4, 12/8.


-

-

3

20

Еркіндік және техника үшін жаттығудың тактирлігі.


-

-

3

21

Мемл. Бағдарламадан шығармаларына талдау жасау.


-

-

4



Қорытынды:


6,0

6,0

78,0



3.3 Теоретикалық курстың мазмұны
1 Тақырып – Дирижердың өнері жайлы. Дирижерлық – хор ұжымының басқару процесы. «Үлгілеу» сатысы, мәлімет сатысы, түзету сатысы болып табылады. Аппаратты еркін иелеу. Дирижер ымының және олардың білдіру мақсатынан байланысты.

2 Тақырып – дирижерлық курстың міндеті. Хорда өз бетімен дайындық жұмыс істелуі, табиғи музыка дамуы және хор өнеріне деген қызығушылығы. Демді дұрыс ұстау дағдысы. Вокал-хор жаттығуларының білідмілігі.

3 Тақырып – Хор шығарманың үйрету әдістемесі. Хор партитураның жоспарын талдау. Музыка авторлары мен тақырыптарына жалпы мәлімет. Біртұтас мазмұн. Музыкалық көркем бейнесін іске асыру.

4 Тақырып – Дирижерлық сабақ өткізу әдісі. Топпен сабақ. Дирижерлық техникасымен жұмыс жасау: толар, ауфтакті меңгеру, кірісу және алып тастау т.б. Шығармаларды қайталау және дирижерлау.

5 Тақырып – Жеке дара сабақтардың әдістемесі. Әр студентпен жеке тұлға басына жоспар құру. Партитураларды ойнау және хор партияларында, өлеңді жатқа орындау. Вокалдық жұмыс. Оқытылған шығармаларды дирижерлықтың тәсілі. Студенттің өз бетімен жұмыс істеу дағдысын дамыту. 6 Тақырып – Бірінші оқу барысындағы дирижерлық курсының міндеті мен мазмұны. (Метрономирование.) Аппараттың қойылымы. (2,3,4) дирижерлық сызбаларын оқыту. Ауфтакт, басталу мен аяқталудың тәсілдері. Динамика.

7 Тақырып – Екінші оқу барысындағы дирижерлық курсының міндеті мен мазмұны. Басталуыдың бөлшектенуі.Шығарманың мінезі мен бейне құрылуы, ферматтың түрлері және оның мағынасы. Алтыбөлікті өлшем. Оң қол мен сол қолдың қызметі.

8 Тақырып –Үшінші оқу барысындағы дирижерлық курсының міндеті мен мазмұны. 5/4, 5/8. Бес бөлікті өлшемдер. 2/2, 3/2 өлшемдерің әр түрлі қойылымы. Күрделі бөлшекті сызбалар. 3/4, 3/8 өлшемді бірге және тез ырғақта дирижерлау.

9 Тақырып – Төртінші оқу барысындағы дирижерлық курсының міндеті мен мазмұны. 7/4, 7/8, 11/4, 11/8, 9/4, 9/8, 12/4, 12/8 өлшемдер. Шығарманы күрделі және жай өлшемде алмастырып дирижерлау.


3.4 ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚТАРДЫҢ МАЗМҰНЫ

№н/р

Тақырыптың аты

Мазмұны

Бақылаудың түрі

1


Шығармалардың ірі қалыптарының дирижерліктегі ерекшелігі

Үлкен ұжымдарының орындаушылық басқармасы, басты жоспарды ерекшелеудің дағдысы.

Тәжірибелік жұмыс

2

Дирижерға дирижердың оқыту техникасы мен оның мағынасы

Өз еркінімен дирижерлық техника дамуы

Үй тапсырмасы

3

Дирижер ымының өзгешілігі. Тактілеу және оның дирижерлеуі.


Ауфтакттың көрсетілу әдс-тәсілдері, дем алу, алып тастау, кірісу. Сол қол мен оң қолдың мағынасы.

Тәжірибелік жұмыс

4

Дирижер қолының қойылымы. Босатылуға арналған жаттығулар. 2,3 және 4 бөлшектің сызбаларына арналған дирижерлік әдіс-тәсілдер.


Легато және нон легато, білездікке арналған жаттығулары, дирижерлық аппаратының бос және еркін маужырауының өндіруі.

Үй тапсырмасы

5

Ауфтакт, фермата, штрихтар, динамика және олардың орындауы.


Ауфтактың әр-түрлері, фермата және оның көркем бейнесіндегі қүрылу мағынасы.

Бақылау жұмысы

6

Кірісуінің бөлінуі, екпіндер, синкопалар, паузаның пайдаланымы жөнінде.


Дирижерлық кірісуінің бөліну кіруі, акцент пен синкопаның және оларды қайта қарастыруы.

Үй тапсырмасы

7

Оң қол мен сол қолдың қызметі


Оң қолдың әртүрлі амплитудағы тактілеу. Кантиленнің дағдысы, сол қолдың стаккато мен динамикасы.

Тәжірибелік жұмыс

8

Staccato. Бесбөлікті өлшем.


Түрлі бөлшектер мен түрлі ырғақта бесбөлшекті сызбаның дирижерлық әдісі.


Бақылау жұмысы

9

2/2, 3/2 өлшемдерді әртүрлі көрсеткіштерде.


Дирижерлықтың күшті және әлсіз бөлшектеріндегі тактілердің ерекшеленуі.

Тәжірибелік жұмыс

10

Күрделі өлшемдер: 7/4,7/8, 9/4, 9/8, 11/4, 11/8, 12/4, 12/8.


Күрделі бөлшектердің дирижерлық әдісі

Тәжірибелік жұмыс

11

Еркіндік және техника үшін жаттығудың тактирлігі.


Жаттығудың динамика және ырғақтық жағындағы көңіл-зейін салу.

Үй тапсырмасы

12

Мемл. Бағдарламадан шығармаларына талдау жасау.


Ашық шығарманың талдауы. Дайындық жоспары. Техниканың қайта қарастыруы.

Бақылау жұмысы


3.5 СӨЖ мазмұны (күндізгі оқу бөлімі ОСО)



СӨЖ түрі

Тақырып атауы

Бақылау түрі

Сағаттар саны

1

Тәжірибеліқ сабақтарға қатысумен

дайындығы



Нота дәптері , нота үлгілері

Сабаққа катысуы

20

2

Дәріс сабатарға

дайындығы



Жүмыс дәптері

Сабаққа катысуы

10

3

Бақылау жұмысына дайындық (Межелік бакылау, коллоквиум, бақылау жүмысы)

Нота дәптері , нота үлгілері

РК 1, РК 2,


30

Барлығы

60



    1. СРС Мазмұны (сырттай оқуындағы СПО)






СРС түрі

Есеп түрі


Бақылаудың түрі

Сағаттың мөлшері

1

Тәжірибелік сабақтарға дайындық, үй тапсырмаларын орындауы

Нота дәптері, нота үлгілері

Сабақта қатысуы

10

2

Дәріс сабақтарына дайындық

Жұмыс дәптері

Сабақта қатысуы

10

3

Тыңдаушылар материалына кірмегендерді оқу.

Нота дәптері, нота үлгілері

Сабақта қатысуы

38

4

Бақылау дайындық. Межелік бақылауына дайындық

Нота дәптері, нота үлгілері

МБ1,МБ2

20

Барлығы

78

Ұсынылып отырған тақырыпты студенттерге өз еркінімен оқыту
1 Дирижерлық ымы және музыкалық уақыт. (3)41-89 бет.

2 Динамикалық және агогикалық детальдарды көрсету (2)17-69 бет.

3 Хордың шығу мен кемшіліктерін жөндеу. Кепілденген әдебиеттер: (3),43-59 стр.

4 Алғашқы рет хормен шығуының дайындығы. Кепілденген әдебиеттер: (1),12-26 стр.

5 Шығарманың талдауы. Кепілденген әдебиеттер: (2),194-220 бет.

6 Музыкалық фразировка. Кепілденген әдебиеттер: (1), 82-100 бет.


Мамандықтың жұмыстық

оқу жоспарындағы көшірме қалып



Ф СО ПМУ 7.18.1/10


4 Мамандықтың жұмыстық оқу жоспарындағы көшірме

050106 «Музыкалық білім», Хор дирижерының оқыту әдістемесі

Оқу түрі

Трудоемкость дисциплины

Семестр бойынша

Бақылау түрі



Семестр

Семестр бойынша бөлінген сағат саны

кредит

Академ. сағат

кредит

аудиторных занятий

(ак. сағат)



СӨЖ

(ак. сағат)



барлығы

ауд

СӨж

Емт.

сынақ.

КП

КР

барлығы

Дәр

Тәж.

лаб

барлыгы

СӨЖ

Күндізгі

ЖОБ МБ


2

90

30

60

5,7

-

-


-

5

2

30

15

15

-

60

30

7

2

30

15

15

-

60

30

























Сырттай

ОКБ


2

90

12

78

6

-

-


-

5,6

2

12

6

6

-

78

12


















































Кепілдемелі әдебиеттердің тізімі

Негізгі әдебиеттер:

  1. Птица К.Б. «Работа в хоре»: учебное пособие для вузов.- М., 1975г.

  2. Птица К.Б. «Очерки»: - Москва «Музыка» 1991г.,- 230с.

  3. Данилин Н.В. «Искусство хорового пения»: учебное пособие для вузов - Москва, Государственное музыкальное издательство. 1963г.

  4. Ольхов К.А. «О дирижировании»: М., «Музыка» 1975г., 156 с.

  5. Дмитревский Г. «Хрестоматия по дирижированию»: учебное пособие для вузов.- М., 1967г., 175 с.

  6. Мюнш Ш. «Я дирижер»: учебное пособие для вузов.-М., «Советский композитор» 1975г., 158 с.

  7. Багриновский М. «Дирижерская техника рук»: учебное пособие для вузов. М., 1963г.,256с.

8 Птица К.Б. «О хоровом дирижировании»: учебное пособие для вузов. М.:- «Музыка» 1991г.,-156с.

  1. Маталаев Л. « Основы дирижерской техники»: учебное пособие для вузов. М., «Музыка» 1991г, 250с.


Қосымша әдебиеттер:

10 Ольхов К.А. «Вопросы теор. дирижерской техники и обучения хоровых дирижеров» Л.: «Музыка», 1979.-200с.



11 Локшин Д. «Руководство смешанным хором старших школьников». М., 1960.-150с.

12 Краснощеков В. «Вопросы хороведения» М.,- 1969г.-256с.

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет