25)Қышқылдық-негіздік әдісінде қолданылатын жұмысшы ерітіндісін (титрант) дайындау және стандарттау.
Қышқылды – негіздік (бейтараптау) титрлеу әдісі. Заттың қышқыл мен негіздің әрекеттесуіне, яғни бейтараптау р-сына негізделген. Бұл әдістің негізіне келесі реакция жатады:
Н+ + ОН- → Н2О; Н3О+ + ОН- → 2Н2О
Қышқылдық-негіздік тирлеу әдісі негізгі екі әдістен тұрады: ацидиметрияжәне алкалиметрия.
Егер анықтау кезінде титрант (жұмысшы ерітінді) ретінде қышқыл ерітінділері пайдаланып, негіздердің не тұздардың мөлшері анықталатын болса – ацидиметрия деп аталады. (латынша acidum – қышқыл). Негізді қышқылмен тирлейді.
ОН- + НА ↔ А- + Н2О - титрант қышқыл
Ал егер қышқылдардың немесе қышқыл тұздардың ерітіндідегі концентрациясын анықтау үшін сілтілердің титрленген жұмысшы ерітінділерін қолданса яғни титрант ретінде сілті қолданған жағдайда – алкалиметрия деп атайды.
Н+ + ВОН ↔ В+ + Н2О - титрант негіз
Қыш-негіздік әдісті қолданғанда эквиваленттік нүктеніиндикаторлар көмегімен анықтайды, яғни индикаторлардың ортаға байланысты өзінің түсінің өзгертуінен байқайды (лакмус, фенолфталеин, метилоранж және т.б.). Бұл әдіспен ерітінділердегі қышқыл мен сілтілердің концентрациясын анықтап қана қоймай, сонымен қатар суда ерігенде гидролизге ұшырайтын тұздардың да мөлшерін (концентрациясын) анықтауға болады.
Титрлеудің ең маңызды мінездемесі – эквиваленттік нүкте, бұл титрлейтін ерітіндіге титранттың белгілі мөлшерінің жұмсалу нүктесі, негізінде титрлейтін затқа теориялық тұрғыдан саналғандағы шама.
Титрант – стандартталған сілті ерітіндісі.
Редоксиметрия әдістерін титрант ретінде қолданылатын реактивтердің атымен атайды:
П е р м а н г а н а т о м е т р и я. Титрант - күшті тотықтырғыш калий перманганатының КМnО4 ертіндісі. Титрлеу қышқылдық ортада жүргізіледі.
И о д о м е т р и я. Әдіс иодтың Jо2 оңай иодид-анионға J- дейін тотықсыздануына және иодид-анионның J- оңай иодқа Jо2 дейін тотығуына негізделген. Йодометрияда тура титрлеу тәсілі қолданылмайды. Титрлеу орнын басып тирлеу және кері титрлеу тәсілдерімен жүргізіледі. Орнын басып титрлеу тәсілінде титрант стандартталған натрий тиосульфатының Na2S2O3 ерітіндісі болады. Кері титрлеу тәсілінде екі титрант қолданылады: йодтың және натрий тиосульфатының стандартталған ертінділері.
Д и х р о м а т о м е т р и я. Мұнда титрант ретінде күшті тотықтырғыш калий дихроматы К2Сг2О7 ертіндісі пайдаланылады. Титрлеу қышқылдық ортада жүргізіледі.
Достарыңызбен бөлісу: |