Изгиликова С
Сапониндердің медициналық маңызы
1)Сапониндер дегеніміз не, кайда көп кездеседі?
Сапониндер (лат. saponis—сабын) - өсімдік гликозидтері тобына жататын азотсыз күрделі органикалық қосылыстар. Сапониндер ерітінділері шайқағанда тұрақты көбік береді. Табиғатта кең таралған: көп өсімдіктердің жапырақтарында, сабақтарында, тамырларында, гүлдерінде, жемістерінде кездеседі. Углеводты және углеводсыз агликоннан (сапогенин) құралады.
2)Сапониндер қайда ериді?
Суда және спирттарда ериді, органикалық еріткіштерде ерімейді. 4 моносахариді бар сапонин кристалдық түрінде алынған.
3)СООН карбоксилды топтың және урон қышқылының бар болыуна байланысты нешеге бөлінген:
Нейтралды Сапониндер (стероидты және тетрациклды үш терпеноидті)
Қышқыл Сапониндер (пентациклды үш терпеноидті)
4)Томатидин ненің туындысы
Ж: спиросолан агликоны және оның туындысы томатин, қызанақ пен картопта табылған.
5)Сапониндердің медицинадп қолданылуы
Ж: Медицинада стероидты сапониндердіңцитостатикалық, фунгистатикалық, қан
қысымын темендететін, жүрек қызметіне есер ететін қасиеттері
пайдаланылады. Осыған орай олар қандағы холестериннің мөлшерін
азайту, атеросклероз ауруын емдеу үшін, сондай - ақ стероидты гормондары синтездеу үшін де қолданады.
6)Жалпылама қолданылуы?
Детергент ретінде Отсөндіргіштер, т.б. тұрақты көбікті қолданатын өнім шығаруында қолданылады.
Халва, кондитер өнімдерінде, сыра т.б. эмульгатор ретінде қолданылады.
Медицинада қақырық түсіргіш ретінде, зәр айдағыш, тыныштандырғыш ретінде қолданылады.
7)Пентациклды тритерпенді сапониндер шартты түрде неще топқа бөлінеді?
Ж: 5;Лупан, урсан, Олеанан,Гопан, Фриделин туындылары.
8)Стероидты сапониндердің агликондарының ерекшелігі?
Ж: молекуласында 27 көміртек атомының болуы
9)Молекулалардың құрылымы бойынша неше топқа бөлінеді?
Ж: стероидты, тритерпенді
10)Стероидты сапониндер және олардың гликозидтері қандай тұқымдастарда кездеседі?
Ж: Лилия, баклажан, асбұршақ, т. Б
Достарыңызбен бөлісу: |
