Табиғи тәсіл: Жылдамдық векторы: жылдамдық=S’ * ТАУ; тау - доға шамасы
Нүкте үдеуі – нүкте жылдамдығының бірлік уақытта сан мәні мен бағытының өзгеруін сипаттайтын векторлық шама.
Векторлық тәсіл: үдеу векторы жанама жазықтықта жатады: а= dV/dt
Координаттық тәсіл: үдеудің координата осьтеріне проекциялары: ax=x”, ay=y”, az=z”.
Үдеу модулі:а= түбір астында(x”^2+y”^2+z”^2)
Табиғи тәсіл: Удеу модулі a=түбір асты( aT(тау)^2 + an^2), a(тау)= s', an= s'^2/p
11. Қатты дененің тұрақты өс төңірегіндегі айналу қозғалысы. Айналу қозғалысындағы дененің бұрыштық жылдамдығы мен бұрыштық үдеуі.
Абсолютті қатты дененің қозғалмайтын ось бойымен айналмалы қозғалысының кинематикалық сипаттамасы үшін дәл сол шамалар материалды нүктенің шеңбер бойымен қозғалуын сипаттауда қолданылады.
Қатты дененің қозғалмайтын осьтің айналасында айналу қозғалысы дегеніміз - денеге тиесілі (немесе онымен үнемі байланысты) кез келген екі нүкте бүкіл қозғалыс бойында қозғалмай қозғалатын қозғалыс. Дене ось бойынша бір рет толық айналдыратын уақыт кезеңі - айналу кезеңі. Периодтың өзара айналуы - айналу жиілігі.
Бекітілген А және В нүктелері арқылы өтетін АВ түзу сызығы айналу осі деп аталады.
Қатты дененің нүктелерінің арақашықтығы өзгеріссіз қалуы керек болғандықтан, айналмалы қозғалыс кезінде айналу осіне жататын барлық нүктелер қозғалыссыз болады, ал дененің барлық басқа нүктелері жазықтықтары осіне перпендикуляр болатын шеңберлерді сипаттайтын болады айналу, ал центрлер осы осьте жатыр.
Айналмалы дененің орнын анықтау үшін айналу осі арқылы жүргізейік, оның бойымен Az осін бағыттаймыз, жарты жазықтық - дененің өзіне кесілген және онымен бірге айналатын қозғалмайтын және жарты жазықтық.
Сонда дененің кез-келген сәттегі орны осы дененің айналу бұрышы деп атайтын тиісті белгісімен алынған осы жарты жазықтықтар арасындағы φ бұрышымен ерекше түрде анықталады. Егер фи бұрышы белгіленген жазықтықтан сағат тіліне қарсы бағытта (Аz осінің оң ұшынан қарайтын бақылаушы үшін) бөлек болса, ал оңға, ал егер ол сағат тіліне қарсы болса, оң деп санаймыз. Біз әрқашан φ бұрышын радианмен өлшейтін боламыз. Дененің кез-келген сәттегі орнын білу үшін φ бұрышының t уақытына тәуелділігін білу керек, яғни.
Жалпы жағдайда дене қозғалысындағы, оның нүктелерінің траекториялар, жылдамдықтары, үдеулері әртүрлі болады.
Достарыңызбен бөлісу: |
