1-тақырып. Кіріспе. Адам организмінің өсуі мен дамуының негізгі заңдылықтары



бет68/83
Дата13.11.2023
өлшемі185,03 Kb.
#191283
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   83
Байланысты:
лекция ЖЕФ (1)

Белоктың қажет мөлшері

Баланың жасы

Белоктың тәуліктік мөлшері, г/кг

2-3 айдан бір жасқа дейін

4,0-5,0

2-3 жас

3,5-4,0

12-15

2,5-3,5

15-17

2,0-3,0

17-21

1,5-2,0

21-50

1,0-1,3



Май мен көмірсудың алмасуы
Май мен көмірсудің құрамында үш химиялық элемент бар: көміртегі, оттегі, сутегі. Бұл екеуінің құрылысының бірдей болуы организмге бірі жеткіліксіз болғанда оның орнына екіншісін пайдалануға мүмкіндік береді. Қажет болғанда майдан көмірсу, ал көмірсудан май оңай түзіледі. Денедегі майдың мөлшері орта есеппен 10-20%, ал көмірсудің мөлшері 1% шамасында. Май қуат қоры болып табылады. 1 г май денеде тотыққанда 39кДж, ал 1 г көмірсу мен белоктар тотыққанда 17 кДж шамасында қуат бөлінеді.
Дені сау ересек адамның тамағында 30%-дай май болуы тиіс. Демек күніне 80-100 г май жейді. Тамақ құрамында жануар және өсімдік майы да болуы тиіс. Олардың ара қатынасы 2:1 болу керек. Организмде май глицерин мен май қышқылдарына дейін ыдырап, лимфаға сіңгеннен кейін май ұлпалары мен жасушаларда жиналады.
Көмірсулар ағзада моносахаридтерге (глюкоза, фруктоза, галактоза, лактоза және т.б.) ыдырап қанға сіңеді. Глюкозаның мөлшері адам қанында шамамен тұрақты 0,1%. Глюкозаның қандағы мөлшері 0,11-0,12 %-ға дейін көбейгенде ол қаннан бауырға және бұлшықетерге тасылады да, гликогенге айналады. Егер 0,12 %-дан асып кетсе, артық қантты денеден шығаруға бүйрек кіріседі. Мұны глюкозурия деп атайды. Бұл ауру инсулин гормоны жетіспегенде байқалады.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   83




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет