1 тарау Түрік қағанаты



бет18/57
Дата07.02.2022
өлшемі140,41 Kb.
#92947
түріҚұрамы
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   57
Конспект сұрақтар

  1. Найман, керейіт, жалайырлардың көршілес тайпалары:

  2. Керейіттерде сан жағынан басым болған мал түрі:

  3. Найман, керейіт, жалайырларда ұлыстардың ішкі істерін жүргізуші:

  4. Жалайыр тайпасының бөліктері:

  5. Найман, керейіт, жалайыр тайпаларындағы басқару жүйесі:

  6. 1201 жылы өзін гурхан етіп жариялаған жалайыр тайпасының өкілі:

  7. Жалайырлар туралы дерек қалдырған Әбілғазы ханның еңбегі:

  8. Жалайырдан шыққан атақты ақын, шешен, әрі батыр:

  9. Жалайыр тайпалары туралы мәлімет қалдырған деректер:

  10. “Керейіттер мәдениеті өте жоғары болған…” деп жазған тарихшы:

  11. Шыңғысханның керейіттерді басып алған жылы:

  12. Керейіт мемлекетінің екіге бөлінген кезі:

  13. Керейіт мемлекетінің шарықтау кезі:

  14. Керейіттер жақсы қарым-қатынаста болған хандық:

  15. Керейіт хандығының құрамындағы аймақ саны:

  16. Керейіт тайпаларының қоныстанған аумағы:

  17. Шыңғысхан әскерінен Күшлік ханның қашқан аймағы:

  18. Қырғыз, меркіт, найман тайпаларының біріккен құрылтайы шақырылған жыл:

  19. Наймандарға қарсы бірігіп, шабуылдаған елдер:

  20. Наймандарды қарақытайлардың үстемдігінен құтқарған хан:

  21. Найман мемлекетінің орталығы:

  22. Орхон өзені мен Алтай тауының аралығында өмір сүрген тайпа бірлестігі:

  23. Найман, керейіт, жалайыр тайпаларының Қазақстан өңірін қоныстана бастаған кезі:

Қарақытайлар /1125-1212/


Конспект
Қытай деректері бойынша, қарақытайлар – Орталық Азиядағы Солтүстік Қытай, Маньчжурия мен Уссури өлкесін мекендеген қидан тайпалары. Қидандардың 10 ғасырда Батысқа жылжыған бөлігі мұсылман деректерінде қарақытайлар деп айтылады. 1125 жылы Елюй Даши бастаған 40 мың түтін қидандар Жетісуға келіп қоныстанды. Қарахандықтардың әлсірегенін пайдаланған Елюй Даши 1125 жылы өз әскерін Жетісудың орталық аудандарына қарай кіргізеді. Олар Баласағұнды басып алып, оған жақын жерде өздерінің орталығы – Ғұз ордасын құрды. Қарақытайларда мұрагерліктің өзіндік ерекшелігі болған. Әйелдер де мұрагер бола алған, тек әйел жағының тегі хан тұқымынан болуы міндетті. Алым-салық жүйесі бойынша, әрбір үйден 1 динардан ақша жиналған. Ірі қала әкімі гурханға жыл сайын жер салығын – харадж төлеп отырған. Жетісудың егінші тұрғындары билеушіге өнімнің оннан бір үлесін төлеген. 12 ғасырдың екінші жартысында қарақытайлар бағынышты халықтарға салық салуды күшейткен. Бұған қарсы ел ішінде наразылықтар туа бастаған. 1141 жылы Самарқанға жақын Қатуан даласында болған шайқаста қарақытайлар Бұхараға басып кіреді. Бүкіл Мәуереннахрдың орталық бөлігін басып алады. Қарахандар олардың вассалы болып, салық төлеп отыруға мәжбүр болды. Қарақытайлар Хорезмді жаулап алады. Хорезмшах жылына 3000 алтын динар төлеп тұруға мәжбүр болды. Қарақытайлар шығысында Гансу жеріндегі ұйғырларды өздеріне тәуелді етті. Батысында Әмударияның төменгі ағысын бағындырды. Оңтүстікте Балх пен Хотан жерлері де оларға тәуелді болды. Қарақытайлар Хорезм шахымен келісім жасай отырып, 1198-1204 жылдары Ауғанстан жеріндегі гурид тайпаларымен соғысып, ауыр жеңіліске ұшырайды. Қарақытайлар 1208 жылы шығыста наймандардан жеңіледі. 1210 жылы оларға Хорезм шахы қарсы шығады. Екі жақтан шабуылға ұшыраған Қарақытай мемлекеті 1212 жылы құлайды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   57




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет