1. «Тарих» сөзін алғаш рет өз еңбектерінде қолданған ғалым

2. Қазақстан аумағында тас дәуірін зерттеген археолог ғалымдар:

3. Қазақстан аумағында мыс және қола дәуірін зерттеген археолог ғалымдар:

4. Қазақстан аумағында темір дәуірін зерттеген археолог ғалымдар:

5. Қазақстан аумағында орта ғасыр дәуірін зерттеген археолог ғалымдар:

6. Қазақстанмен шегаралас Тұрфан алқабы мен Тарым өзенін қамтып жатқан аумақ:

8. Ә.Х. Марғұлан Орталық Қазақстан археологиялық экспедициясының жетекшісі қызметін атқарды:

9. Шығыс Африка аймағынан алғашқы адамдардың 3 млн жыл бұрынғы тасқа айналған сүйектерін тапқан ағылшын антрополгтері:

10. Австралопитек түріне жататын ең алғашқы адамдар:

11. Адамзат антропогенезінің арғы тегіне жатқызылады:

12. Саналы адамның арғы тегі болмай шықты:

14. Ежелгі тас дәуірі бөлінеді:

15. Ерте палеолиттің хронологиясы:

16. Орта палеолит немесе мустье дәуірінің хронологиясы:

17. Кейінгі палеолиттің хронологиясы:

18. Бұдан 250 мың жыл бұрын басталған оқиға:

20. Қазақстан аумағында алғашқы адамдар пайда болды:

21. Қазақстан аумағындағы алғашқы адамдардың тұрақтары мен еңбек құралдары табылды:

22. Бір жағында жүзі бар, балтаның алғашқы түрі:

23. Ағаш шауып, аң етін кесіп, тері өңдеуде пайдаланды:

24. Тас құралдары бұдан 1 млн жыл бұрын жасалған Үстірттегі тұрақ:

26. Алғашқы адамдардың дайын өнімді тұтыну кәсібі:

27. Адамның қазіргі заманғы келбеті толықтай қалыптасты:

28. Кейінгі мезолит дәуірінде адамдар жасаған 1-2 сантиметрлік ұсақ тас құрал:

29. Мезолит дәуірінің хронологиясы:

30. Неолит дәуірінің хронологиясы:

32. Үстіртте орналасқан неолиттік мәдениет:

33. Келтеминар мәдениетінің қоныстары жақсы зерттелген аймақ:

34. «Қыш құмыралар заманы» аталған дәуір:

35. Келтеминар мәдениетіне жататын Батыс Қазақстандағы тұрақтар:

36. Энеолит дәуіріне тән сипаттама:

38. Жылқыны әлемде ең алғаш қолға үйреткен тайпалар.

39. Солтүстік Қазақстанда орналасқан 160-қа жуық тұрғын үй табылған энеолиттік тұрақ:

40. Адамды киіммен жерлеген энеолиттік мәдениет:

41. Арий тайпалары Қазақстан аумағына толықтай орнықты:

42. Қола дәуіріндегі андрондық тайпалар қоныстанбаған Қазақстан аймағы:

44. Батыс Қазақстан аумағында орналасқан қола дәуірі мәдениеті:

45. Қола дәуіріндегі Алексеев қонысынан сүйектері табылған жануар:

46. Қола дәуірінде алтын өндірген кен орны:

47. Қола дәуірінде 48 мың тонна мыс өндірілген кен орны:

48. Малды қолға үйрету басталды:

50. Сыр бойында Кир мен Томирис арасында шайқас болды:

51. Грек-парсы соғыстары тарихын жазып қалдырған грек тарихшысы:

52. Парсы патшасы І Дарийдің әскер жасақтап, сақ жеріне енгенін жазды:

53. Парсы әскері құрамында сақтар қатысқан шайқастар:

54. Ескендір Зұлқарнайн б.з.б. 330-327 жылдары басып алған Соғды астанасы:

56. Арал мен Каспий теңізінің аралығын мекендеді:

57. Сақтарда құдайлар әлемі мен халықтың арасын байланыстырушы тұлға, бас абыз:

58. Сақ тайпа көсемінің әлеуметтік мәртебесі анық байқалған археологиялық ескерткіш:

59. «Алтын қорушы самұрық тайпалары» мекендеген аймақ:

60. Аргиппей тайпалары:

62. 13 қола жебе табылған Шілікті «алтын» обасын ашқан археолог:

63. Берел №11 обасын зерттеген археолог-ғалым:

64. 3-Шілікті қорымының №1 обасын ашқан археолог-этнолог:

65. Жетісудың сақ мәдениеті қамтыған аралық:

66. Б.з.б. 1 мыңжылдықтың ортасына жататын сақ кезеңі туралы көп мағұлмат беретін ескерткіштер:

68. Алматыдан шығысқа қарай 50 км жерде, Іле Алатауының баурайында орналасқан сақ ескерткіші:

69. Археолог К. Ақышев Есік қорғанын зерттеді:

70. Тасмола мәдениетін қалдырған сақ тайпалары:

71. «Мұртты обалар» деп аталған сақ ескерткіші:

72. Тасмола мәдениетінің ерекшелігі:

74. Савроматтарды Мидиядан шығып Танаис (Дон) өзенінің маңына қоныстанушылар деп айтқан рим тарихшысы:

75. Б.з.б. 512 жылы Парсы еліне қарсы соғыста көзге түскен Савромат көсемі:

76. Массагеттер Қазақстан аумағындағы ең ежелгі тайпалық одақты құрған деп айтқан рим тарихшысы:

77. Түгіскен мен Ұйғарақ қорымдары жатады:

78. Ақсүйек массагеттер жерленген қорым:

80. Ұлы Жібек жолы арқылы келген Қытай жібегі мен Иран кілемдерінің қалдықтары табылған оба:

81. Сақ қоғамында соқаға жегетін қос өгізі барлар:

82. Үйсін қоғамында жекеменшіктің болғанын растайтын зат:

83. Б.з.б. ІІІ ғасырда сақтарды ығыстырып Жетісуға қоныстанған тайпа:

84. Үйсін халқы 630 мың әскер саны 288 мың екенін хабарлайтын дерек:

86. Үйсін мемлекетінің билеушісі:

87. Салт атты адам бейнеленген алтын қаптырма табылған үйсін обасы:

88. Үйсіндердің қыстауы орналасты:

89. Үйсін кәсіпшілері мыс пен қорғасын, қалайы өндірді.

90. Кейінгі кезеңге ІІ – ІІІ ғасырларға жататын үйсін обалары:

92. Қарғалы тәтісі жатады:

93. Үйсіндердің алғашқы қоныстары табылды:

94. Қаңлылар туралы алғашқы деректер кездесе бастады:

95. Қаңлы мемлекетінің билеушісі тұрған қала:

96. Мал өсіруші қаңлылардың археологиялық мәдениеті:

98. Сарматтардың құрамына жататын тайпалар:

99. Б.з.б. ІІ ғасырда Еділден өтіп, скифтерді жеңген сармат тайпасы:

100. Б.з.б. І ғасырда сарматтар Парфия билеушісі Митридатпен одақтасып соғысты:

101. Сарматтардың алан тайпасы Батыс Қазақстанда өз мемлекетін құрды:

102. 1980 жылы жауынгердің қабірінен қос фалар табылған сармат обасы:

103. Б.з.б. 209 жылы Ғұн мемлекетіндегі билікті өз қолына алған билеуші:

104. Б.з.б. 203-202 жылдары ғұндар бағындырған ерте түрік халықтары:

105. Ғұндар юечжи тайпаларын біржолата жеңді:

106. Б.з.б. 202 жылы Мөде шаньюймен «тыныштық пен туыстық туралы шарт» жасасқан император:

107. Б.з.б. 71 жылы бір мезетте ғұн жеріне басып кірген тайпалар: A) Дравид, маньчжур, дунху B) Хакас, қаңлы, сармат C) Динлин, ухуан, үйсін D) Алан, аорс, сирак E) Юечжи, татар, сяньби

111. Ғұн мемлекетінің әскери аумақтық бөлінісі:

112. Тарихшы К.А. Иностранцев «ғұн» атауын ғылыми айналымға енгізді:

113. 445 жылы ғұн мемлекетінің дербес билеушісіне айналды:

114. 451 жылы грек-рим әскерлері мен ғұндар арасындағы болған шайқас:

115. Скиф-сақ «аң стилі» Азия далаларында қалыптасты:

116. «Полихромдық стиль» өнері дамыды:

117. Б.з.б. 2 мыңжылдықта іске қосылды:

118. Б.з.б. ІІ ғасырда Орта Азиядағы Соғды мен Бактрия елдерінде болған алғашқы қытайлық:

119. Ұлы Жібек жолы басталған Қытай қаласы:

120. Қытайдан Ферғана алқабына жібек пен қола айналар артқан алғаш керуен жол тартты:

121. Киіз үйдің негізгі бөліктері:

122. «Біржан-Сара» операсының авторы:

123. Қазақстанда ХХ съезден кейін ақталған мемлекет қайраткерлері:

124. 2012 жылы желтоқсанда:

126. Қазақстан Республикасы президентінің жарлығы.

127. Алдыңғы ерте қола кезеңі:

128. Монғол шежірелері бойынша Селенгі, Хилок өзендерінің бойында өмір сүрген тайпа;

129. Қаңлылармен сауда жасамаған ел:

130. XIII ғасырдың 60-жылдарында Египетпен достық қарым-қатынас орнатқан Алтын Орда ханы:

131. 1917 жылы қарашада құрылған Түркістан автономиясының басшылары:

132. «Қазақстан-2050» стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Жолдаудың жарияланған уақыты:

133. Семейдегі Ахмет Риза медрессесінде білім алған қазақ жазба әдебиетінің негізін салушы ақын:

134. XVI ғ. бірінші ширегінде Қазақ хандығында орын алған саяси дағдарыстың негізгі себебі:

135. 1946 (1949)-1954 жылдардағы Қазақстан К(б)П Орталық Комитетінің бірінші хатшысы:

136. 1920 жылдары жаңа экономикалық саясат кезеңінде:

137. Қазақстанда индустрияландыру жылдары салынған ірі теміржол магистралі:

139. Ежелгі қаңлылардың орталығы:

141. 2010 жылы ЕҚЫҰ-на төрағалық еткен бірінші түркі елі:

142. Хақназар ханның кезінде Қазақ хандығының құрамына көптеген ұлысы енген мемлекет:

144. Цин және Ресей империясына қатысты бейтараптық саясат ұстанған билеуші:

145. Неолит дәуіріне жататын Қарағанды, Зеленая Белка тұрақтары орналасқан өңір:

148. Қызылордада 300 шақырым жерде орналасқан ежелгі сақ қаласы:

149. Ұлы Отан соғысына дейін болған тарихи оқиға:

151. XVIII ғасырдағы халық ауыз әдебиетінің көрнекті өкілі:

152. Қазақстанда жекешелендіру басталды:

153. Қазақстанның астанасын Ақмола қаласына ауыстыру туралы Президент Жарлығы шыққан мерзім:

154. 1203 жылы Керейіт хандығында орын алған тарихи оқиға:

155. 1207-1208 жылдары Шыңғыс хан жаулап алды:

156. Арыстан-баб, Қожа Ахмет Йасауи кесенелері орналасқан өңір:

157. Е. Пугачев көтерілісі кезінде қазақтар қоршауға алған бекініс:

158. Қаңлылар жерінен табылған көгілдір фаянсынан тізілген ірі моншақтар әкелінген ел:

159. Беғазы-Дәндібай мәдениетіне жататын жерлеу орындарының Тасмола мәдениетінің жерлеу орындарынан ерекшелігі:

160. Ұлы Отан соғысы жылдарындағы Қазақстандық партизандардың жалпы саны шамамен:

161. Әскери коммунизм саясатының салдарына жатпайды:

163. Он сегіз жасында корнет шенімен Сібір кадет корпусын бітірген қазақтың ұлы ғалымы:

164. Сәулет өнерінде Айша-бибі кесенесінің алатын орны:

165. Оқиғалардың хронологиялық ретін анықтаңыз:

1. С.Датұлы бастаған көтеріліс; 2. Е.Пугачев бастаған көтеріліс; 3. К.Қасымұлы бастаған көтеріліс;

166. «Құтлық Елтеріс қағанға төрт құбыласымен бірдей шайқасуға тура келді. Табғаш шежірелеріндегі «бүлікші» деп бағалауының себебі де түсінікті де. Құтлық көшпелілердің соғыс тәсілін пайдаланып, қаша жүріп соғысып, күш-қуатын молайтты. ... Астына ат тиген соң түркілер империяның ішінде құйындай ұйытқып, жайындай жүйткіді. Ордос түбегімен Шығысқа қарай созылған Ұлы Қытай қорғанын бойлай шабуылға шығып, оның бойындағы барлық бекіністердің быт-шытын шығарды. Тұрақты армияның соққысына ұшырамай жалтыра жүріп Қытайдың бес әскери округін талқандады. Қытай армиясы түркілердің үй-іші, бала-шағасы қоныстанған Цзунцайшань тауына аттанды. Ел-жұртты қырып-жоюға аттанған қалың әскердің алдынан қарсы шыққан Елтеріс қаған Синьчжоу деген жерде шайқасқа түседі. Өлім мен өмірдің тағдыры шешілетін қанды қырғынды Елтеріс қағанның ер жүрек жасағы Қытай әскерін жеңеді».

Мәтіндегі сипатталған оқиғаның мерзімін анықтаңыз:

167. Қола дәуіріне жататын Түгіскен кесенесі орналасқан жер:

168. Қасым ханның билігі тұсында:

171. «Үндістан» атты еңбектерінің авторы:

173. Соғдылардың Жетісуға қоныс аударуы саудаға байланысты екендігін айтқан ғалым:

174. «Ел аузында сақталған аңызға қарағанда, бір сұлу қызға ғашық болған Алан-Хазар есімді жігіт қыздың көңілінен шығу үшін тастан сарай салып бермек болған. Сарай тұрғызатын жер суға тапшы болғандықтан, ол Талас өзенінен су тасу үшін арық тартпақ болады. Бірақ белгісіз себептермен Алан-хазардың сарайы бітпей қалған. Оның бітпей қалғанына қарамастан, бұл ғимаратты салушы-сәулетшінің ой-өрісі кең ірі батыл шешімді адам болғандығы аңғарылады».

Мәтінде сипатталған ғимаратты анықтаңыз:

176. Алтын Ордада исламды мемлекеттік дін ретінде жариялаған хан:

177. Ақтамберді жырау (1675-1768 жж.) жерленген аймақ:

179. Қимақтардың Батыс Алтай, Тарбағатай мен Алакөл ойпаты аумағына қоныстанған жылдар:

180. Әл-Бирунидің шығармасы:

181. Сарматтардың жайлауы болған өңірлер:

182. Қазақстандағы ауыл шаруашылығын ұжымдастыру бағыты жарияланған мерзім:

183. Қазақстан Коммунистік партиясының орнына келген партия:

184. 1824жылы ашылған округ:

185. Маркус пен Құршақұз хандар кезінде күшейген мемлекет:

186. 1917 жылы «Демократияшыл оқушы жастардың кеңесі» («Оқушы жастардың демократиялық одағы») құрылған қала:

187. «Әбілқайыр... Сығанақ қаласы түбінде Үз-Темір тайшы бастаған ойраттармен соғыста жеңіліп қалады. Хан бұл аймақты тастап, Дешті-Қыпшақ жеріне кетуге мәжбүр болған. Әбілқайыр хан өзінің жеңілісін ішкі бақталастық пен қайшылықтардың шиеленісуінен көріп, мемлекеттің күш-қуатын арттыруды қарастырады. Өзі күмәнданған шонжарларды жазалап, қатаң заң орнатуға тырысады. Өзіне бағынбай, Жетісу аймағына Моғол хандығының жеріне ауып кеткен Жәнібек пен Керей сұлтандарды жазалауды ойластырады. Осы оймен 1468 жылы Моғол хандығына қарсы жорыққа шығады. Жорық кезінде Әбілқайыр хан Алматы маңындағы Аққыстау деген жерде қайтыс болады. Жорық нәтижесіз аяқталып, хандық мүлде әлсірейді. Қазақ хандығының құрылуымен Әбілқайыр ұрпақтары Шығыс Дешті Қыпшақ жерінде билік жүргізу құқығынан айырылады. Әбілқайыр ханның қалмақтардан жеңілуінің басты себебі оның мемлекетініц ішкі әлсіздігінде жатыр. Әулет арасындағы толассыз қырқыстар мен алауыздықтар, ақсүйектердің оқшаулануы, феодалдық жоғарғы топтар мен көшпелі және жартылай көшпелі бұқара арасындаты қайшылықтардың шиеленісуі, ішкі және сыртқы соғыстар мемлекеттің шаңырағын шайқалтып, күйрету дәрежесіне жеткізді».

Мәтінде сипатталған оқиғаның уақытын анықтаңыз:

188. «.... Әңгіме-аңыз ретінде баяндалатын даналық сөз, өсиет, ғибрат. Дастан оқиғасы XI ғасырда Ыстықкөл, Жетісу, Қашғар өлкесінде болған шындыққа байланысты өрбітіледі. Онда жеке адамның өзін қоғамда, үй ішінде қалай ұстай білу керектігінен бастап, хандар мен бектердің оз қарамағындағы әрбір қоғамдық топтарға қалай қарауға тиіс екендігі жөнінде көптеген мәселелер қамтылады. Идеясы жағынан дастан имандылық, ізгілік рухында жазылған еңбек. Бірақ автордың негізгі мақсаты Қарахан мемлекетін нығайту, оның даңқын зорайту еді. Өзінің әдептілік принциптері жағынан ол ортаазиялық әдет өлшемдерін негізге алады. Дастанның мазмұны түсінікті, құрылысы қарапайым».

Мәтіндегі сипатталған түркі тілдес халықтардың рухани мұрасы болып табылатын еңбекті анықтаңыз:

189. Қимақтарда басым дамыған шаруашылық түрі:

190. XX ғ. басында Кеңес өкіметін орнату мен нығайту жұмысына белсене қатысқан партия:

191. Тәуекел ханның Мәскеуге елші аттандырудағы басты мақсаты:

192. Шығыс Қазақстанның Зайсан ауданындағы сақ дэуірінің патша ескерткіштерінің саны:

А) 30-дай

А) Бірінші орыс революциясы

195. Қола және мыс орақтар табылған Солтүстік Қазақстандағы қоныс:

197. Қазақстанда ұзақ кәсіпорындарды жеке адамдарға жалға беруге рұқсат берген саясат:

198. 1926 жылы Елімізде тұңғыш қазақ ұлттық театры ашылған қала:

199. XVII ғасырдан бастап Ұлы Жібек жолының қатынасы әлсірей бастауына себсп болды:

200. Тоқырау жылдарындағы ұлттық қатынастарда орын алған келеңсіз көріністердің бірі: