№1 зертханалық жұмыс Жер рельефін горизонтальдармен
(59) Х қатесі + 4 мм аспауы керек. Егер Х
жүктеу/скачать 2,89 Mb.
|
геодезический практикум каз. (1)
| (59)
Х қатесі + 4 мм аспауы керек. Егер Х 4 мм асатын болса, онда элевациялық бұрама көмегімен тордың орташа горизонталь жібін көздеу осінің горизонталь күйіне ( өлшеміне) сәйкес келетін рейкадағы өлшемге келтіреді, бұдан кейін цилиндр деңгей үлбіреуігі ноль-пункттен түседі. 31-суретте көрсетілген 12-деңгейлі түзету бұрандалары дүрбінің көрінісі аймағында көпіршікті деңгейдің суреттерін туралайды. Бақылау үшін тексеру 31-сурет – Нивелирдің окуляр бөлігі Осы тексеруді басқа тәсілдермен де, мысалы ортасынан нивелирлеу тәсілімен (аспап биіктігін өлшеуді болдырмайтын тәсілмен) орындауға болады. Осы тексеруді жергілікті жерде қазықтардың немесе балдақтардың көмегімен орындау үшін ұзындығы 70-80 м АВ сызығын бекітеді (30-сурет). Нивелирді сызықтардың ұштарынан бірдей қашықтықта орнатады, А және В нүктелерінде нивелирлік рейка орнатады. Өлшемдерді a артқы және в алдыңғы рейкалар бойынша алады. Биікайырым шамасын формула бойынша есептейді: h0 = a – b (60) h0 биікайырымы нивелирден рейкаларға дейін қашықтық теңдегі салдарынан аспаптық қателіктерден бос. Сосын нивелирді С нүктесінің үстінен В нүктесіне жақын ең аз көздеу қашықтығында орнатады. Аспапты жұмыс күйіне келтіреді және а1 өлшемін алыс рейка бойымен және b1 жақын рейкалар бойымен алады. Биікайырымды есептейді h = a1- b1. (61) Х қателігін формула бойынша анықтайды (62) Х = h - h0. Егер Х 4 мм астам болса, онда b1 өлшемін нивелирден рейкаға дейін қашықтықтың аздығы бойынша практикалық түрде қатесіз деп санай отырып, алыс рейка бойымен дұрыс өлшемді есептейді . (63) Орташа горизонталь тор жібін, бірінші тәсілдегідей әсер ете отырып, рейкасы бойынша өлшемге келтіреді, деңгейлеуіш пен көздеуіш осьтерінің параллель еместігін түзетеді. Бақылау үшін тексеруді қайталайды. жүктеу/скачать 2,89 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|