111. Көлденең жолақты бұлшықет ұлпалары



Дата21.01.2022
өлшемі0,98 Mb.
#112956
Байланысты:
бұлшықет айша
Тіл туралы заң

111.Көлденең жолақты бұлшықет ұлпалары

Бұлшықет талшықтарының құрылысы


Бұлшықет талшықтары немесе миоциттер - бұл омыртқалы жануарлардың бұлшықет жүйесінің ұлпаларын құрайтын жасушалардың типтері. Олар ішіндегі жиырылғыш жіптердің арқасында созылу немесе жиырылу қабілетіне ие жасушалар.

Бұлшықет талшығы — сыртынан қабықшамен (сарколеммамен) қапталған.

 Бұлшықет талшығы саркоплазмасында - жиырылу қызметін атқаратын арнайы органеллалар — миофибриллалар болады. Олар бұлшықет талшығы цитоплазмасының орта түсында орналасады. Миофибриллалар кезегімен орналасқан актин (жіңішке протеин жіпшесі) және миозин (жуан протеин жіпшесі) миофиламенттерінен құралған.

Бұлшықет талшықтары


Сарколемма

Бұлшықет жасушасының плазмалық мембранасы

Көлденең (Т түтікшесі)

Плазмалық мембранадан түзілген қуыс.

Бұлшықеттің әрекет потенциалы Т түтікшесі арқылы өтеді.

Саркоплазма

Бұлшықет жасушасының цитоплазмасы.Оттегі молекулаларымен байланысатын қызыл түсті миоглобин нәруызы болады.Миоглобин оттегін бөледі,бөлінген оттегі АТФ түзу үшін қажет.

Саркоплазмалық ретикулум(SR)

Әрбір миофибрилланы қоршап туратын қалташа.Кальций иондарын(CA2) сақтайды.Кальций шығуы жиырылуы үдерісін жүзеге асырады.

Микроскопиялық Құрылымы


❑ Адам дүниеге келмей тұрып бұлшықет талшықтарының саны толығымен қалыптасады.

■ Өмірдің соңына дейін олардың саны сақталады.

❑ Бұлшықеттің өсуі қарқынды жүреді.

■ Бұлшықет талшықтарының ауқымы үлкейеді.

❑ Тестостерон жəне өсу гормондары басқарады.

❑ Зақымдалған бұлшықет талшықтарын серіктес жасушаларының регенерациялану қабілетін сақтайды.


миофибрилла


I тобы (изотропты) - Тек актинде ғана болатын жеңіл құрылым. Z дискі І тобының орталығынан өтеді

Бұлшықет жиырылуының механизмі

Z дискі - Бір саркомер мен келесі саркомерді өзара бөліп тұрады Миофибриллаға перпендикуляр орналасқан

A тобы – (анизотропты бөліктер)Саркомердің аралық бөлігі Миозин мен актинді қиылыстырады

▪ H зонасы Саркомердің миозин бөлігін құрайды. Н зонасының ортасынан М сызығы өтеді

M сызығы Миозинді Н зонасымен бірге ұстауға көмектеседі


қорытынды


Бұлшықет талшықтары

Миофибрилла



Бұлшықеттің жиырылу механизмі

Актин - Миозин

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет