1Эндокринді жүиенің жалпы сипаттамасы мен жіктелуі
Ішкі секрециялық бездің топографиясы құрылыстары
жүктеу/скачать 27,15 Kb.
|
Анатомия бітті
- Бұл бет үшін навигация:
- 7.Аталық жыныс (атабез)безіінің анатомиясы
- 8.Аналық жыныс (анабез)безінің анатомиясы
| 6.Ішкі секрециялық бездің топографиясы құрылыстары.
Ішкі секреция, немесе эндокриндік, бездер деп өздері түзген биологиялық белсенді заттарды тікелей қанға немесе сөлге (лимфаға) бөлетін, бездік құрылымы бар органдарды айтады. Грек тілінен аударғанда «эндон» деген сөз — ішкі, «крино»— бөлемін деген мағына береді. Ішкі секреция бездерінің шығару өзектері болмайды, оларда пайда болған заттарды гормондар грек тілінен аударғанда гормон қозғаймын деген сөз деп атайды. Ішкі секрециялық бездерді топографиялық орналасу жағдайы мен табиғатына қарай бес топқа бөлуге болады1. Нейрогенді бездер тобына гипофиз бен эпифиз жатады. 2. Бронхиогенді бездер тобына табиғаты жағынан ұрықтың желбезек аппараты мен жұтқыншақ қабырғасынан дамитын қалқанша, қалқанша серік бездер мен айыршық без (тимус) жатады. 3. Хромофинді бездер тобына бүйрек үсті безі жатады. 4— топқа үйқы безінің аралық бөлігі жатады. 5— топқа жыныс бездерінің эндокриндік бөлігі жатады. 7.Аталық жыныс (атабез)безіінің анатомиясы Аталық без (testis) жыныс органдарының күрделі бөлігі болдып келеді. Ол ұмада орналасқан .Жыныс жасушаларвы сперматозоид түзіледіжәне қан мен лимфаға аталық жыныс гормондарын бөледі ягни тестостерон. Бұл бөлінген гормондары жетілуіне рөл атқарады.яғни жасөспірімнің дене пішіні ,мұрт шыгуы,дауыс жуандауы т.б .мүшелерінін сыртқы және ішкі мүшелер деп 2 топка бөлеміз. Сыртқы аталық мүшелерге ұма және жыныстық мүше жатады. Сыртынан аталық без фиброзды ақ қабықпен қапталған.ал оның астынан аталық без перенхимасы орналасқан.Ал ішкі жыныс мүшелеріне аталық бездер оның қосалқы бөлімдері ұрықшығарушы өзекшелер,ұрықтық көпіршіктер жатады . Әрбір аталық безде 200-ден 300ге деиін үлесшелер болады.Сол үлесшелерінің перенхимасынының құрамында сперматогенді эпителиі бар 2-3 ирек шәуіт өзекшелері бар. 8.Аналық жыныс (анабез)безінің анатомиясы Аналық жыныс безінің (ovarium) гормонның бөлінуі түиінщелердің ішкі секрециясымен байланысты болады (organa genitalia feminina externa et interna). Фолликулин деп аталатын бұл гормон көптеген қызметтер атқарады. Безді мүшелерінін сыртқы және ішкі мүшелер деп 2 топка бөлеміз. Сыртқы аналық безіне жыныс төмпешігін,жыныс буылтығын жатқызамыз. Ішкі аналық безіне қасаға,улкен кіші жыныс ернаулері, және т.б . Жыныс аппараты трофикалық әсер ету ,еттеккірді реттеу,екінші жыныс белгілері мен жүике жүиесінің әсер ету қызметтерін атқарады. Аналық безде тағы бір эндекриндік ағза сары дене пайда болады. Негізінен сары дененің екі түрі бар : олар жүктілік және етеккірлік немесе циклдік сары денені аитуга болады. Бұл денелердің шығу тегі бірдеу болады,Сары дене инвалюциясы кезінде жамушалыө элементтер азаиып ,дәнекер тінмен алмасып,соңында сары дене аналық бездің стромасымен қосылып кетеды,жоғалады. Жаңа туған қызыдң аналық безінде 400 мыңдай жыныс жасушасы бар бырақ 350-500 шамасындағана жетіледі. Жас қыздың қынабынынң аузын жарғақ қыздық жауып тұрады .Жыныстық жетілу қыз балаларда 9-12 жаста басталады.Толығымен 16 жаста жетіледі. Ал жыныстық қызметтің тоқтауы 40-50жастан басталады екен . жүктеу/скачать 27,15 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|