2 дәріс. Балалар мен жас өспірімдердің өсу және даму заңдылықтары
жүктеу/скачать 34,03 Kb.
|
2 лекция Балалар мен жас өспірімдердің өсу және даму заңдылықтары
| Жұмыстың барысы:
Антропометриялық өлшемдерді жүргізу. Р-дене салмағы. Дене салмағын медициналық таразымен өлшейді. L – бойдың ұзындығы. Дененің ұзындығыын бой өлшегішпен анықтайды. Бойды тұрған күйде аяқ киімсіз өлшейді. Бала бой өлшегіштің платформасында қолдарын түсіріп, денесінің үш нүктесімен: өкшемен, бөксемен, жауырын аралығымен планкаға жанасып тік тұрады. Баланың басы көз шарасының жоғарғы шеті мен құлақ қалқанының жоғары шетін қосатын көлденең сызықтың деңгейінде болу қажет. Бой өлшегіштің планметкасы баланың төбесімен жанастырып төмен түсіріп, ақ шкала бойымен оның төменгі деңгейін анықтаймыз. Т – қалыпты жағдайдағы кеуде қуысының шеңбері. Т1 – дем алған кездегі кеуде қуысының шеңбері. Т2 - дем шығарған кездегі кеуде қуысының шеңбері. Кеуде қуысының шеңберін өлшегенде сантиметрлік таспа дененің артында жауырынның төменгі бұрышының деңгейінде, ал алдыңғы жақта 4-ші жұп қабырғаның төстікке бекитін деңгейінде орналасуы қажет. Кеуде қуысының шеңбері қалыпты жағдайда дем алу және дем шығару кезінде өлшенеді. Дем алу мен дем шығару арасындағы айырмашылық кеуде қуысының экскурсиясы деп аталады. Ол ер балаларда 6-8 см, қыз балаларда 36 см болады. Спирометрия. Бұл әдістің көмегімен өкпенің тіршілік сиымдылығын (Ө.Т.С.) анықтауға болады. Оны арнаулы спирометр арқылы өлшейді. Спирометрдің екі түрі бар: құрғақ және су құйылатын. Су құйылатын спирометр металдан жасалған спирометр іші қуыс бір-біріне салынған екі цилиндрден тұрады. Өкпенің тіршілік сиымдылығын терең дем алғанда ауаны арнаулы резина түтік арқылы дем шығарып спирометрді ішкі цилиндрінің көтерілу мөлшері бойынша анықтайды. Спирометрия – тыныс алу жүйесінің функционалдық жағдайын анықтайтын ең қолайлы әдіс. Өкпенің тіршілік сиымдылығының орта көрсеткіштері: ер балаларда – 3500-5000 см ³, қыз балаларда – 2500-3000 см³. Динамометрия – қол басы бұлшықеттерінің және арқаны жазатын бұлшықеттердің күшін анықтайтын әдіс. d – қол басының күші. Қолды тік деңгейде жазып ұстап, динамометрді саусақтарымен қатты қысу керек. Өлшеу 3 рет қайталанады да, ең жоғары көрсеткіші есепке алынады. Қол күшінің орта көрсеткіші ер балалар үшін 40-45 кг, қыздар үшін – 30-35 кг. S - орта бұлшықеттерінің күші. Динамометрдің платформасын екі аяқпен басып, тізені бүкпей, екі қолды тізенің деңгейінде ұстап құралдың тұтқасын жоғары тартып, арқаны біртіндеп жазу керек. Арқа бұлшықетінің күші ер балаларда 130-150 кг, қыз балаларда 100-120 кг болады. Адамның жынысына, бойына және кеуде қуысының шеңберіне қарай қалыпты салмағының көрсеткіштері (профессор А.А. Покровский бойынша)
Адам жынысына бойына сәйкес қалыпты дене салмағының формуласы: Бой (см) · 4 Ерлер үшін =│————— - 128│. 0,453 2,54 Бой (см) ·3,5 Әйелдер үшін =│————— - 128│. 0,453 2,54 Қорытынды: Антропометриялық, физиометриялық көрсеткіштер бойынша жеке физикалық дамудың индексіне қорытынды жасаңыз. жүктеу/скачать 34,03 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|