2000 м қашықтыққа жүгірудің әдіс-тәсілдері



Дата06.02.2022
өлшемі0,66 Mb.
#81721
түріБағдарламасы
Байланысты:
қаашықтыққа жүгіру


Қашықтыққа жүгіру 2000-3000 м
Ұзақ қашықтыққа жүгіру сайыстардың ішіндегі ең көне түрі болып табылады. Ежелгі Грекиядағы 1 Олимпиядада (б.з.д. 776ж.)жүгіру бір стадияда өткен, яғни стадион жолының бойымен (=192м.)және бүл «дромос» деп аталады. Б.з.д. 724 жылдан бастап Олимпиада бағдарламасына стадионды екі рет айналу (= 389 м) яғни «диаулос» енгізілді. Сөрелік төреші (герольд) сөреге рупор арқылы белгі беріп түрды. Бүйрықтан ерте жүгіріп кеткен атлеттерді герольд дүре соғып жазалайтын болған. Уақыт өте келе ойындардың бағдарламасы дами түсті. Қысқа қашықтыққа жүгірудің түрлері көбейді. Қазіргі кездегі алғашқы Олимпиадалар бағдарламасына бірте-бірте ер адамдар үшін 100 және 400 м (Афина, 1896ж), 200 м-ге (Париж, 1900ж) дейін, сондай-ақ 4х100м., 4х400м эстафеталық жүгіріс енгізіле бастады. (Стокгольм, 1912ж). IX Олимпиаданың жеңіл атлетикалық бағдарламасында әйелдер арасында 100 м қашықтыққа жүгіру 4x100 м эстафета, ал ХІҮ Олимпиададан бастап (Лондон, 1948ж) 200м-ге жүгіру енгені белгілі. (1962 ж.)
Халықаралық Олимпиадалық Комитеттің шешімімен ХҮІІІ Олимпиадалық ойындар (Токио, 1964ж) бағдарламасына әйелдер арасында 400 м-ге жүгіру сайысы, ал XX Олимпиададан (Мюнхен, 1972ж) бастап 4x400 м эстафеталық сайыс қосылды. Сол кездерден бүгінге дейін ер адамдар үшін де, әйел адамдар арасында да 100, 200, 400 м қашықтыққа жүгіру, 4x100 м және 4x400 м қашықтыққа эстафеталық жүгіру сайыстары қалыптасты.
2000 м қашықтыққа жүгірудің әдіс-тәсілдері. Оқытудың алғашқы сайысында спорт техникасының негіздері қарастырылады. Бұл тұста айналысушылар (занимающиеся) үшін техника туралы жалпы ұғым қалыптасады және қарапайым қозғалыстар жасау кезеңінде салыстырмалы түрде техника жоғары деңгейге жетеді. Қозғалыс дағдылары мен қабілеті дене дамуымен әрдайым сәйкесе бермейтіндігін айту қажет. Сондықтан, спорттық техниканы дене сапасы деңгейімен тығыз байланыста қарау қажет. Техниканы үйрету барысында шәкірттің қажетті жағдайда бұлшық етке күш салуына, қозғалысының еркіндігі мен жылдамдығына, уақытылы бұлшық етін жаза білуіне назар аудару керек. Қарапайым техниканы меңгерту үшін орташа есеппен 5-8 сабақ қажет екендігін оқыту ісінің тәжірибесі көрсетіп отыр. Дегенмен бұл дайындықпен шектелуге болмайды, сол себептен дұрыс әрі орнықты дағдыны қалыптастыру мақсатында жаттығуларды бірнеше мәрте қайталау қажет.
Оқушыларға қысқа қашықтыққа жүгіру керектігін, төменгі сөреден қалай шығу керектігін ара - қашықтықты сақтап, түзу жүгіру, жан - жаққа қарамай, жылдам тез жүгіруді көрсетіп, айтып түсіндіру. (Аяқпен барынша серпілу керек. Қолды алға ұстау. Тізе, шынтақ буынының бүгілуін және жазылуын қадағалау.) Қысқа қашықтыққа (40; 50; 60; 80 200 метр) жүгірген кезде аяқты сермей ұшымен басу керек. Жүгіру кезінде денені түзу, еркін ұстаған дұрыс. Жоғары сөре. Ұзақ қашықтыққа арналған жоғары сөрелік қалып, сөреден шыққандағы жүгіру адымының басталуы, мысалы: ұзақ қашықтыққа жүгіру керек болса, онда дайындық кезінде 100 - 200 м қашықтықты жоғары қарқынмен жүгіру керек (Қауіпсіздік ережесін сақтау) Ұзақ қашықтықта (1500, 2000, 3000) 10, 15 метр қашықтыққа дейін тізені жоғары көтеріп, тез - тез жүгіріп өту. Төменгі және жоғары сөреде командалық жарыс түрінде өткізу.
Сонда қазіргі желаяқтарды Полименестормен салыстыруға тұрмайды.Ең әйгілі деген желаяқтардың өзі 100м қашықтықта одан 25м-ге ұтылып қалар еді. Қысқа қашықтықта жүгіружеңіл атлетиканың көп тараған түрі.Қысқа қашықтыққа жататын жүгірудің классикалық түрлері:100м,200м,400м;эстафеталық жүгіріс 4х100;4х200;4х400м-лік болып келеді. Қысқа қашықтыққа жүгіру үшін бойдағы барлық күш-қуатты аз уақытта тиімді пайдалану қажет.Жүгірістің бұл түріне тән нәрсе –аяқтың қуатты әрә жедел қимылын іске асыру,бұлшық етпен буынды бос ұстауды жаттықтыру.Жоғарғы разрядты спортшылар қысқа қашықтыққа жүгіргенде сөрелік тірегішті қолданады. Жарыс кездерінде әр спортшының өз тірегішін қолдануына рұқсат етіледі, оның құрылымы бұрыштарды өзгертетіндей етіп жасалады. «Дайындал!» бұйрығы бойынша артқы тізені жерден көтеріп, денені алға қарай сәл ғанаитереді, жүгірушінің жамбасы иық деңгейінен жоғары көтеріледі. Дене қандай өзгерісте болса да екі аяқты тірегіштен босатпау қажет. Дененің салмағы алдыңғы тірегіштен аяқ пен қол арасына бірдей түсіріледі. Денені жоғары көтерумен бірге баяу тыныс алып, жүгіруге даяр тұру қажет. Осы кезде назарды берілетін дыбысқа аударып, мәре сызығына қарау керек. Дыбыс берілгеннен кейін жүгіруші денесін алға қарай итереді де, екі аяқпен бірдей серпіледі. Артқы тірегіштегі аяқ тірегіштен серпіліп, алға қарай қозғала бастайды. Одан кейіе алдыңғы тірегіштегі аяқ жұмысқа қосылады. Алдыңғы тірегіштен серпілген аяқтың қозғалыс бұрышы әйгілі спринтшілерде (В. Борзов, Ә. Тұяқов, Ғ. Қосанов, Э. Озолин, т.б,) 32-44°, ал төмен разрядшыларда 60-65° болған
Тапсырма сұрақтары:
1. Қашықтыққа жүгіру үшін дене дайындығына арналған жатттығулардың түлері қандай?
2. Қашыққтыққа жүгіуге жас ерекшеліктеріне қарай айырмашылықтар қандай?
3. Жүгірудің негізгі фазалары қандай?

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет