2013 жылғы №3 басылым 19 беттің сі
Тақырып 3. Кәсіби педагогикадағы зерттеу әдістері
жүктеу/скачать 336 Kb.
|
d4a8ac14-840a-11e3-9ea3-f6d299da70eeпроф пед УМКД
| Тақырып 3. Кәсіби педагогикадағы зерттеу әдістері
Негізгі ұғымдар: әдіснама, әдіс, педагогика әдіснамасы, зерттеу әдістері, эмпирикалық әдістер ғылыми танымның әдіснамасы. Кәсіби білім беру педагогикасының әдіснамасы. Ғылыми зерттеу әдістерінің мәні және жіктелуі: педагогикалық бақылау, эксперименттік бағалау әдістері, модельдеу әдістері, сауалнама, анкета, әлеуметтік әдістер. Әдіснама – белгілі ғылымда қолданылатын танымдық құралдардың, әдістердің, тәсілдердің жиынтығы(философиялық сөздік. Москва, 1982). Әдіснама – белгілі бір ғылыми зерттеу мақсатына жетудің негізгі жолын белгілеп, анықтайды. Педагогика әдіснамасы – педагогикалық шындықты бейнелейтін педагогика теориясы мен құрылымы жөніндегі білімдер жүйесі, принциптері және білімдерді алудың тәсілдері, осы білімдерді алудағы және бағдарламаларды, логикасы мен әдістерін негіздеудегі, арнай педагогикалық зерттеулер сапасын бағалаудағы іс-әрекет жүйесі. Педагогикалық зерттеулерді ұйымдастырудың әдіснамалық талаптары, педагогикалық құбылыстардың ішкі заңдылықтары мен қозғаушы күштері бірқатар ғалымдардың еңбектерінде дәлелденген: Ю.К.Бабанский, С.А.Баранов, М.А.Данилов, В.И.Журавлев, Н.В.Кузьмина, М.Н.Скаткин, И.Т.Огородников, т.б. Әдіснаманың деңгейлері: Бірінші деңгей – философиялық ілімдер. Екінші деңгей – жалпы ғылымдық әдіснама (жүйелік, іс-әрекеттік тұрғыдан қарау, ғылыми зерттеулердің түрлі типтерінің сипаттамасы: зерттеудің болжамы, объектісі, пәні, мақсаты, міндеттері, т.б.). Үшінші деңгей – нақты ғылымдық әдіснама, яғни белгілі бір арнайы ғылыми пәнде қолданылатын әдістердің, принциптердің жиынтығы. Мысалы, педагогиканың өзінің әдіснамасы бар, т.б. Ғылыми-зерттеу жұмысының түрлері: конспект; реферат; курстық жұмыс; дипломдық жұмыс; ғылыми баяндама, т.б. 2. Ғылыми зерттеу әдістерінің мәні және жіктелуі: педагогикалық бақылау, эксперименттік бағалау әдістері, модельдеу әдістері, сауалнама, анкета, әлеуметтік әдістер. Зерттеу әдістері – объективті дүние құбылыстарының заңдылықты байланыстарын ашуға, ақиқатты танып-білуге көмектесетін зерттеу міндеттерін шешу амалдары, тәсілдері. Зерттеу әдістері: эмпирикалық әдістер: бақылау, эксперименттік бағалау, сауалнама, сұхбат (интервью), анкета, іс-тәжірибелерді зерттеу, құжаттарды зерделеу; теориялық әдістер: модельдеу әдісі, әдебиет көздерін зерттеу, статистикалық әдістер. Педагогика ғылымында педагогикалық зерттеу әдістерінің жүйесінің көлемі кең. Таным процесінде белгілі бір, нақты ғылымдарды зерттеудің жекелеген, арнайы әдістері бар. Нақты ғылымдардың әдістерімен қатар жалпы ғылыми сипаттағы әдістер де кездеседі, олар барлық дерлік ғылымдарда қолданылады: байқап-бақылау, теңеу, анализ және синтез, эксперимент, абстрактіден нақтыға қарай өрлеу, индукция мен дедукция; бұлардың әрқайсысы жеке ғылымдарда нақтылана түседі. Сонымен қатар, ғылыми әдістер ғылыми танымның эмпирикалық және теориялық әдістері болып екіге бөлінеді. Зерттеу әдісі дегеніміз - күрделі таным тәртіптері, ал олар болса зерттеудің таным операцияларының іске асуының белгілі бір тәртібін белгілейтін әр түрлі әдіс-тәсілдердің жиынтығынан тұрады. Зерттеу әдістері педогогикалық ғылым дамуының басты құрамды бөлігі болып табылады. Педогогикалық ғылым мен тұтас педогогикалық білімнің дамуы педогогикалық зерттеу әдістерінің даму деңгейіне байланысты. Ғылыми нәтижелердің анықтығы алғашқы ақпараттарды алудың жолдары мен тәсілдеріне және зерттеу әдістерінің сенімділігіне байланысты. Кез-келген педогогикалық зерттеу белгілі бір ғылыми білімдерді дәлелдеу емес, ол-жаңа білімдерді табу процесі. Ол адамның зерттеу объектісі, заттары мен құбылысытарының мәнін ашуға бағыталған жан-жақты танымдық іс-әрекеттің бір түрі. Педогогикада зерттеудің үш деңгейі бар: эмпирикалық, теориялық, әдіснамалық. Эксперименталды-эмпирикалық деңгей әдістерінің тұтас бір тобы бар: жүктеу/скачать 336 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|