«Бағалау (салыстыру) және шығармашылық өнім

Әдістемелік бірлестік отырыстарында қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімдерінің кәсіби біліктілігін жетілдіру үшін (әдістемелік бірлестік, жас мамандар мектебі, педагогикалық шеберлігін жетілдіру мектебі, шығармашылық топ және т.б.) пәнді оқыту әдістемесі мен теориясының келесі мәселелерін қарау ұсынылады:

1. Қашықтан оқытудың артықшылықтары мен кемшіліктері;

2. Онлайн сабақтарды жоспарлау және бақылау.

3. Оқушылардың тілдік құзіреттілігін қалыптастыру жолдары;

4. Оқу мақсаттарымен жұмыс жасау тәсілдері;

5. Қалыптастырушы бағалау – бағалаудың тиімді тәсілі;

6. Тыңдалым дағдысын қалыптастыруда кездесетін қиындықтар және оны шешу жолдары;

7. Білім беру мен білім алуда белсенді әдістерді қолданудың тиімділігі;

8. Мектеп оқушыларының жас ерекшеліктеріне байланысты топтардағы оқытудың психо-педагогикалық ерекшеліктері;

9. Қазақ әдебиеті сабағы арқылы ұлттық құндылықтарды насихаттау;

10. Тыңдалым материалдарын пайдаланудың тиімді жолдары;

11. Грамматикалық тақырыптарды лексикалық тақырыптармен сабақтастырудағы шеберлік;

12. Сабақта саралап оқытуды жүзеге асыру;

13. Эссе жазу дағдысын жетілдіру;

14. Білім беруде қолданылатын сандық технологиялардың тиімділігі.

Негізгі білім беру деңгейіне арналған «Қазақ тілі», «Қазақ әдебиеті» пәндерінің үлгілік оқу бағдарламалары бойынша құрылған жаңа білім мазмұны мұғалімді де, оқушыны да оқу әрекетіне белсенді қатысуға, өз пікірін айтуға, өзінің сөйлеген сөзіне дәлел келтіруге, кейіпкерлер арқылы өмірлік ситуацияларды шешу жолдарын ізденуге, ең бастысы жаңаша ойлайтын тұлғаны қалыптастыруға мүмкіндік береді.

«Абайтану» пәні бойынша оқу процесі Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы «27» қарашадағы № 496 бұйрығымен бекітілген Негізгі орта білім беру деңгейінің қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын гуманитарлық бағыттағы мамандандырылған желілік «Абай мектептері» желісінің 10-11-сыныптарына арналған «Абайтану» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы негізінде (оқыту қазақ тілінде) жүзеге асырылады.

«Абайтану» пәні 3 бағытта оқытылады:

1) тілтанымдық: Абай шығармаларын талдау;

2) тұлғатанымдық: Абай Құнанбайұлы туралы естеліктер мен ғылыми еңбектерді оқыту;

3) дүниетанымдық: интеграциялық байланыс.

«Абайтану» пәнінің жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасының мақсаты – Абай шығармаларының тілдік қабаты арқылы қазақ әдеби тілінің құнарын, көркем сөздің қуатын, эстетикалық күшін, идеялық мазмұнын меңгертіп, ұлттық мінез-құлық, сапалық ерекшеліктерді, ұлттық кодты таныту, гуманистік-көркемдік, мәдени-тарихи, ұлттық құндылықтарды бағалай алу құзыретін дамыту; Абайдың «Толық адам», ар ілімі, адамшылық мұрат-мақсаты, пәлсапалық көзқарастары арқылы тұлғалық қасиеттерді танытып, білімгерлердің өзіндік даму бағытын, сыни ой-пайымын қалыптастыру; әдеби тіл және әдеби формалар арқылы өз ойын еркін жеткізе алатын, өзіндік ұстанымы бар, түрлі жағдайда оңтайлы шешім қабылдауға қабілетті тұлға қалыптастыру.

«Абайтану» пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

1) 10-сыныпта – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат;

2) 11-сыныпта – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағатты құрайды.

«Талдау және жинақтау» бөлімі: әдеби шығарманың композициялық құрылымы мен идеялық мазмұнын талдау, образдар жүйесі мен типтік характер, көркем шығарманың тілі, стилі, көркемдік тәсілдер;

«Бағалау (салыстыру) және шығармашылық (өнім)» бөлімі: шығармадағы тарихи шындық және көркемдік шешім, рухани және көркем-эстетикалық құндылық; әдеби шығармашылық; әдеби сын бөлімшелерінен тұрады.

Оқытылатын көркем шығармалар тізімінде Абайдың өлеңдері мен қарасөздері, ұлы ақын туралы зерттеу еңбектермен қатар Мекемтас Мырзахметұлы, Ғарифолла Есім, Қайым Мұхамедханов, Қажым Жұмалиев, Рабиға Сыздықовалардың еңбектері қосымша оқуға ұсынылған.