2 -тапсырма
2021 жылға жоспарланған халықаралық зерттеуге креативті ойлауды енгізу себебінен және «Креативті ойлау» мен «Сын тұрғысынан ойлау» ұғымдарына анықтама беріңіз
Креативті ойлаудың анықтамасы «Современный словарь иностранных слов» деген 1994 жылы Петербургте жарық көрген сөздікте: 1.Креатив( латын сөзі ) аудармасы « созидание » деп жазылған. 2.Креационизм – сотворение мира деп жазылған [2.138].
Инновациялық (жаңа, жағашыл, басқаларға ұқсамайтын, ерекше, қалыптан тыс, үйреншікті емес) және тиімді шешімдерге қол жеткізуге және жаңа білімді және қиялды тиімді корсет алуға бағытталған идеяларды әзірлеу, бағалау және жетілдіру процесіне нәтижелі қатысу қабілеті.
PISA-2021 зерттеуінде ұсынылған тұжырымдамалық шеңберден
кейін креативті ойлау инновациялық (жаңа, жаңашыл, басқаларға ұқсамайтын ерекше, әдеттен
тыс, үйреншікті емес және т.б.) және тиімді (пәрменді, нәтижелі, үнемді, оңтайлы және т.б.)
шешімдерге қол жеткізуге және/немесе жаңа білімді немесе тиімді (әсерлі, шабыттандыратын,
ерекше, таңқаларлық және т.б.) қиялды сипаттауға бағытталған идеяларды әзірлеу, бағалау
және жетілдіру процесіне нәтижелі қатысу қабілеті ретінде қарастырылады. Креативті ойлау
қабілетіне пәнді білу, білімге құмарлық, өз күшіне сенімділік, мақсатқа, нәтижеге жетуді
көздеу, мақсатқа жетуге ынталандыратын күш сияқты ішкі факторлар [Любарт және т.б.,
2009], сондай-ақ сыртқы жағдайлар [Amabile, 1983] әсер етеді. Креативтілік дербес іс-әрекет
немесе бірлесе күш-жігер жұмсаудың нәтижесінде іске асуы мүмкін.
Креативтілік басқаларға ұқсамайтын айрықша
шығармашылық серпіліс, ұлы жаңалық немесе шедевр ретінде көрініс табады деген
көзқарас кеңінен таралған, бұл пәнді терең білумен, іске асыру шеберлігімен де, сондай-ақ
дарындылықпен, ерекше қабілеттермен немесе талантпен де тығыз байланысты болады
Шығармашылық ойлау дегеніміз - алдымен шығармашылық ойлауға назар аударайық. Мектептерде, тіпті жоғары оқу орындарында да студенттерден өз ойларын шығармашылықпен айтуды сұрайды. Бұл түпнұсқа болу керек және қораптың сыртында ойлану қажет. Егер адам шектеулер мен шектеулерге үнемі назар аударып отыратын болса, шығармашылық болу өте қиын. Шығармашылық ойлау қабілетсіз және кең. Шығармашылық ойлаудың соңы жоқ. Шындығында, аспан шығармашылық ойлаудың шегі деп айтуға болады. Бұл шығармашылық ойлаудың ерекшелігі. Бұл адамға кедергілерден арылуға және елестетілмейтінді елестетуге мүмкіндік береді. Сондай-ақ, шығармашылық ойлау таңдамайды. Ақыл шығармашылық ойлау жағдайында кез-келген нәрсені ойлауға еркін. Сыни тұрғыдан ойлау жағдайына қарағанда, сіз бірнеше таңдау жасауға мәжбүр боласыз, ал Креативті ойлау жүйесінде бұл басқаша. Шығармашылық ойлау жағдайында әр түрлі таңдау жасалмайды. Шындығында, шығармашылық ойлау жаңа және ой қозғаушы идеяларды қалыптастыруға бағытталған. Сондықтан шығармашылық ойлаудың бәрі қиял мен қиялға қатысты деп айтуға болады. Демек, ол поэзия мен кескіндеме сияқты шығармашылық өнерге жақсы сәйкес келеді.
Сыни ойлау дегеніміз - Креативті ойлау жағдайынан айырмашылығы, Сыни тұрғыдан ойлау әлдеқайда қатаң ұстанымды қабылдайды. Сыни тұрғыдан ойлаудың бір ерекшелігі - бұл шығармашылық ойлау сияқты кең емес. Шын мәнінде, сыни тұрғыдан ойлау табиғатты пайымдау болып табылады. Сыни тұрғыдан ойлаудың таңдамалы екендігі қызықты. Екінші жағынан, шығармашылық ойлау таңдамайды. Бұл табиғатта өте тегін. Ақыл шығармашылық ойлау жағдайында кез-келген нәрсені ойлауға еркін. Керісінше, ақыл сын тұрғысынан ойлау жағдайында ойланумен шектеледі. Шығармашылық ойлау поэзия, роман жазу, әңгіме жазу және көркем жазу сияқты салаларда қолданылады. Екінші жағынан, сыни тұрғыдан ойлау ұйымдарда, бизнес саласында және т.б. қолданылады. Сыни тұрғыдан ойлау компания шығаратын өнімнің сапасын жақсартуға, тұтынушыларға қызмет көрсету және т.б. Ол компанияны басқару процесін реттейтін факторларды талдайды. Адам сын тұрғысынан алғанда, оны елестетуден гөрі бағалау процесінде қолданады деп айтуға болады. Ол аналитикалық болады және белгілі бір тұжырымдаманы әртүрлі бөліктерге бөліп, оларды талдайды. Бұған сыни тұрғыдан ойлану кезінде плюс пен минусқа, жағымсыз және жаман жақтарға назар аудару жатады. Адам ретінде біз шығармашылық және сыни тұрғыдан ойлау қабілетіне ие болуымыз керек. Енді айырмашылықтарды келесі түрде қорытындылайық.
2. Бөлім мазмұнын және бөлімде қарастырылатын тақырыптарды креативті түрде ашып жеткізуге және жаңа білім алуға мүмкіндік беретін стратегиялар мен әдіс тәсілдерді ұсыныңыз.
Мұғалімдер, өз кезегінде, өзінің сабақ беруіне емес, оқушылардың оқу ептілігін дамытуға назар аударуы тиіс.» Оқушының алған білімін өзі өңдеп, қорытындысын өзі дайындауға үйрету керек. Сонда ғана оқушы шығармашылыққа бет бұрып, ізденімпаздықты үйренеді. Мұғалім - басқарушы, ұйымдастырушы. Оқушы - ізденуші, орындаушы. Әрбір сабақтың нәтижеге бағытталып берілуі оқушы құзіреттілігін қалыптастырады.
3. Математика сабақтарында креативті ойлауды дамыту тактикасының бірін ұсыныңыз.
Математика сабақтарында креативті ойлауды дамыту үшін тапсырмалар арасына логикалық тапсырмаларды, маселе есептерді барынша кіріктіріп, сол арқылы олардың оқу сауаттылығы мен математикалық сауаттылығын арттыру керек деп ойлаймын.
Достарыңызбен бөлісу: |