Қоршаған орта ғылымын дамытуға үлес қосқан ғалымдардың пікірлері

А.А.Плещаков оқулық мазмұнында экологиялық мәселеге көп көңіл бөлді. Мұндай әр бөлімде экологиялық проблемалармен байланыс тудырудың тиімді жолдарын өзінің ғылыми зерттеулерінде дәлелдеп көрсетеді.

А.А.Плещаковтың авторлығымен жарық көрген «Природоведение» оқулығы адам, адам – табиғат денеси, адам және экология, өсімдіктер мен жануарлар және олардың көбею жолдарын қамтитын тақырыптарын тұрады.

«Адамзаттың, қоғамның пайда болып, қалыптасуы қоршаған табиғи ортаның, қажетті алғы шарттардың, жағдайлардың болуына байланысты екені белгілі» - дейді белгілі философ Д.Кішікбеков.

Атақты табиғат зерттеушісі К.Линней осы жүйелі – баяндау әдісінің негізін салды. Оның еңбектері 1735 жылы «Табиғат жүйесі» деген атпен жарық көрді. Бұл еңбекте сол кездегі белгілі болған өсімдіктер мен жануарлардың және пайдалы қазбалардың қысқаша сипаттамасы берілді.

В.Ф.Зуевтың «Табиғат тарихы» оқулығын 1786 жылы жарық көріп, оның алғашқы беттерінде мұғалімдерге арналған әдістемелік нұсқау қоса берілді. Оқулық негізінен үш бөлімнен тұрады: «Қазба әлемі», «Өсімдік әлемі», Жануар әлемі».

Д.Н.Кайгородов табиғат зерттеуші және оны уағыздаушы. Ол кісінің зерттеуі бойынша ұйымдастырылған фенологиялық бақылауларының қорытындысы бойынша СССР-дың Европалық бөлігінің биоклиматтық аудандарын анықтады. Құстардың көктемгі тіршілігінің фенологиялық картасы жасады. [1.41,46,68,73б]