31–32. Жасанды интеллектіні олдану саласы



бет9/9
Дата18.05.2022
өлшемі498,5 Kb.
#143734
түріУчебники
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Жасанды интеллект

Өмірлік мысал

Қызмет ету алгоритмі

Медицинада










Өндіріс және ауыл- шаруашылығында








Қоғамда және тұрмыста










Білім беруде










Ойын индустриясында














Сатылымды болжау


  1. Сатылымды болжау үшін алдыңғы уақыт аралығындағы сатылым мәндері керек. Бізде 2018 жылдың қаңтарынан бастап, 2019 жылдың желтоқсанына дейінгі аралықтағы кестелік мәлімет бар. Кестеге керекті мәліметтерді енгі- зіңдер:





  1. Алдымыздағы жылға сауданың болжамды сатылымын есептеңдер: 2020 жылдың қаңтарынан 2020 жылдың желтоқсаны аралығы.







  1. Кестеде 7 баған болу керек: Кезең, Сатылым, Болжам, Оптимистік, Пессимистік, Кезең коэффициенті, Ауытқу.

  2. Жасанды интеллект қызметіне ұқсас Excel программасының бол- жам жасауға арналған арнайы функциясы бар, ол алдыңғы кезең ақпараттарына сүйене отырып, көрсетілген мерзімге дейін бол- жамды мәнді есептеп бере алады. Ол – ПРЕДСКАЗ (FORECAST) функциясы, сызықтық регрес- сияға негізделген. Сатылымды болжау, тауарды тұтыну секілді есептеулерді жүргізуге арналған. Болжам бағанына C26 ұяшығына келесі функцияны жазыңдар:

=ПРЕДСКАЗ (A26;$B$2:$B$25;$A$2:$A$25)
C27:C37 ұяшықтарын С26 ұяшығы арқылы автоматты толтыру қызметін пайдаланып, толтырыңдар.
Функция мәліметтері:
х – болжам басталатын мерзім мәні (A26)
Белгілі y мәндер – белгілі кезеңдегі сауда сатылымы ($B$2:$B$25)
Белгілі x мәндер – белгілі кезеңдегі сауда мерзіміне сіл- теме ($A$2:$A$25)

  1. ПРЕДСКАЗ () функциясы әзірге кезең факторларын есептемейді. Саудада бұл өте маңызды. Кезең факторын есепке алу үшін кезең коэффициентін есептейміз. Ол үшін F2 ұяшығына келесі формуланы жазамыз:

= ( ( $ B $ 2 : $ B $ 1 3 + $ B $ 1 4 : $ B $ 2 5 ) / СУММ($B$2:$B$25))*12
Формуланы енгізіп болғаннан кейін Ctrl+Shift+Enter пернелерін бірге басыңдар.
Осы формуланы F3:F13 аралығына автоматты толты- рыңдар. Формуланы енгізгеннен кейін Ctrl+Shift+Enter пернелерін бірге басыңдар. Нәтижесінде кезең коэф- фициенті қаңтар айы үшін 0,974834224106574, ақпан айына – 0,989928632237843 және т.б. болады. Ұяшық

форматын проценттік етіп өзгертіңдер (Ұяшық фор- маты – Сан – Проценттік), үтірден кейін 2 орын):



  1. Осы коэффициенттерді қосып есептеу үшін C26:C37 ұя- шықтарындағы ПРЕДСКАЗ() функциясын өзгертеміз:

=ПРЕД СКАЗ(A26;$B$2:$B$25;$A$2:$A
$25)*ИН ДЕКС($F$2:$F$13;МЕ СЯЦ(A26))
Мұндағы ИНДЕКС(INDEX) функциясы – ай нөмірі, дәл сол айға коэффициентті қайтару үшін МЕСЯЦ() функ- циясын қолданамыз. 2020 жылдың қаңтар айы үшін бұл:
=ПРЕДСКАЗ(A26;$B$2:$B$25;$A$2:$A$25)*ИН- ДЕКС($F$2:$F$13;МЕСЯЦ(A26))

  1. Енді болжамның ең жоғары және ең төменгі көрсеткіш- терін қосу керек. Ол үшін болжам мәндерінен ауытқуды есептеу қажет. G2 ұяшығына формуласын жазыңдар:

=ДОВЕРИТ(0,05); СТАНДОТКЛОН(C26:C37); СЧЁТ(C26:C37))
ДОВЕРИТ() функциясы – қалыпты үйлестіруді қолдана отырып, сенімді интервалды қайтарады.
станд_откл – жалпы жиынтықтың стандартты ауытқуы. размер – таңдалған мәліметтер санын білдіреді.
СЧЁТ көрсетілген ұяшықтағы мәндер санын білдіреді. Оптимистік және Пессимистік ұяшықтарына (D және E), 26 жолдан бастап төмендегі формулаларды жазамыз: Оптимистік: =$C26+$G$2
Пессимистік: =$C26–$G$2



Оптимистік болжамға ауытқу мәнін қосамыз, ал песси- мистік болжамнан ауытқу мәнін азайтамыз.



  1. C26, D26 және E26 ұяшықтарына барлығы бірдей болу үшін В26 мәнін көшіріңдер.





  1. Барлық кесте мәліметтерін белгілеп (A1:E37), Кірістіру (Insert)  Диаграмма тобы (Charts)  График (Line) ко- мандасын орындаңдар. Нәтижесінде төмендегі график алынады:


Көрнекі түрде барлығы түсінікті. Көк – нақты сатылым, Қызғылт сары – болжам, Сұр – оптимистік болжам, Сары – пессимистік болжам.


Безендіру жұмыстары мекеменің жеке түсі мен атауына байланысты өзгертіледі.

Уақыт өте келе біз жансыз машиналармен бәсекелесетін боламыз деп ойлайсыңдар ма? Жасанды интеллект мүмкін- діктері біздің мүмкіндіктерімізден артық болуы мүмкін бе? Біз жасанды интеллектіге сенім білдіре аламыз ба? Бұл ау- қымды мәселені қалай шешуге болады? Адамзат ол үшін не істеуі керек?






153

*Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет