4. Газ қоспаларының жылуфизикалық қасиеттерін (жылусыйымдылықтарын) анықтаудың есептеу әдістері



бет1/2
Дата28.04.2023
өлшемі16,84 Kb.
#175687
  1   2
Байланысты:
жылу 4,5,6,52


4, 5, 6, 52 Асемгуль
4. Газ қоспаларының жылуфизикалық қасиеттерін (жылусыйымдылықтарын) анықтаудың есептеу әдістері.

Газ қоспасының жылусыйымдылығы дененің температурасын 10С өзгерту үшін, берілетін немесе одан алынатын жылу мөлшерін жылусыйымдылық деп атайды.


Си жүйесінде энергия мөлшерінің өлшем бірлігі ретінде Дж алынады. Си жүйесінде джоуль барлық энергияларды: жылу, механикалық, сәулелік және т.б. энергияларды өлшеуге қолданылатын универсалді өлшем бірлік болып табылады. Жылулық өлшем бірлігі ретінде 1 Дж механикалық жұмысты жылуға айналдыру мөлшері алынады. Механикалық энергия өлшемі түрінде Джоуль 1Н күшпен денені 1 м қашықтыққа қозғалтатын жұмыс шамасы (1 Дж=Нм=1 кгм2/с2) алынады.
Жылусыйымдылық жылудың берілу және әкетілу түрінен тәуелді. Тұрақты қысымдағы жылусыйымдылық- изобаралық ср-деп, ал тұрақты көлемдегі жылусыйымдылық - изохоралық сv деп ажыратылады. Бұл жылусыйымдылықтардың өзара байланысын Майер теңдеуі көрсетеді:

Изохоралық процесте берілетін жылу тек газды ішкі энергиясын өзгертуге жұмсалады, ал изобаралық процесте ол жылу жұмыс жасау үшін де жұмсалады. Сондықтан ср>сv . Идеал газдың жылусыйымдылығы температурадан тәуелді. Бұл белгілері бойынша нақтылы және орташа жылусыйымдылықтар болып ажыратылады. Температураның шексіз аз өзгеруіне сәйкес келетін жылусыйымдылықты нақты жылусыйымдылық деп атайды.
5. Күй теңдеуінің жалпы түрі негізгі термодинамикалық күй параметрлері, олардың физикалық мағынасы.
Күй теңдеуі - бұл жүйенің термодинамикалық күйін оның макроскопиялық қасиеттері тұрғысынан сипаттайтын математикалық қатынас. Күй теңдеуінің ең көп таралған түрлері:
1. Идеал газ Заңы: идеал газ Заңы газдың төмен қысым мен жоғары температурадағы әрекетін сипаттайды. Бұл PV = NRT теңдеуімен беріледі, мұндағы p-қысым, V-көлем, N - моль саны, R - газ тұрақтысы және T-температура.
2. Ван-дер-Ваальс күй теңдеуі: Ван-дер-Ваальс күй теңдеуі идеал газ Заңының модификациясы болып табылады, ол газ молекулаларының соңғы көлемді алатындығын және олардың бір-біріне тартылатындығын түсіндіреді. Бұл (P + a/V^2)(V - b) = NRT теңдеуімен беріледі, мұндағы A және b - газға тәуелді тұрақтылар.
Осы күй теңдеулерінде қолданылатын негізгі термодинамикалық күй параметрлері:
1. Қысым (P): газ молекулаларының контейнер қабырғаларына әсер ететін аудан бірлігіне келетін күші.
2. Көлемі (V): газ алатын кеңістіктің көлемі.
3. Температура (T): газ молекулаларының орташа кинетикалық энергиясының өлшемі.
4. Моль саны (n): контейнердегі газ мөлшері.

Бұл параметрлердің физикалық мәні келесідей:


1. Қысым: газ молекулаларының контейнер қабырғаларына тигізетін Күшін өлшейді. Жоғары қысым контейнерде газ молекулаларының көбірек екенін немесе олардың жылдамырақ қозғалатынын білдіреді.
2. Көлемі: ол газ алатын кеңістіктің көлемін өлшейді. Үлкен көлем газ молекулаларына көбірек орын берілетінін білдіреді, сондықтан олар контейнер қабырғаларына аз қысым жасайды.
3. Температура: газ молекулаларының орташа кинетикалық энергиясын өлшейді. Жоғары температура газ молекулаларының жылдамырақ қозғалатынын және көбірек энергияға ие екенін білдіреді.
4. Моль саны: контейнердегі газдың мөлшерін өлшейді. Моль санының көп болуы контейнерде газ молекулаларының көбірек екенін білдіреді, сондықтан қысым мен көлем үлкенірек болады.


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет