48-ші ғылыми-әдiстемелiк конференциясының материалдары
жүктеу/скачать 5,84 Mb. Pdf көрінісі
|
3-книга
| Түйін сөздер: апелляция, емтихан, академиялық саясат, сандық технология, курстық жұмыс,
scientific writing. Бәрімізге белгілі, 2004 жылдан бастап Қазақстанның бірқатар жоғары оқу орындары, ал 2011 жылдан бастап тұтас жоғары білім беру жүйесі Болон үдерісінің қағидаларына сәйкес кредиттік оқыту технологиясына көшті. Аталған технологияның дәстүрлі білім беру технологиясынан бірқатар түбегейлі ерекшеліктері де жоқ емес. Солардың бірі студент білімін бағалаудың рейтингтік жүйесі. Кредиттік оқыту технологиясы бойынша студенттің қорытынды бағасы жинақтау жүйесі арқылы қалыптасады. Соған қарамастан, студент емтихан қорытындысын апелляциялық негізде қайта қарауға өтініш бере алады. Осы орайда, апелляциялық өтініш берудің нақты шарттары мен жағдайларын дәйекті түрде анықтап алған жөн. Себебі, тәжірибеде студенттің емтиханнан алған бағасының қандай болғанына қарамастан, қорытынды бағаның төмен болуы себепті, студенттің апелляциялық өтініш беру фактілері тіркелуде. Көпшілік оқырманға түсінікті болуы үшін төмендегідей мысал келтірейік. Мысалы, АБ-1 – 56; АБ-2 – 64; жартысеместрлік емтихан (MidtermExam) – 85; емтихан – 95 бал болсын. Сәйкесінше, 56*0,3=17 64*0,3=19 85*0,1=8,5≈9 95*0,3=29 Ʃ 74 Емтихан бағасының 95 (А, GPA – 4) екеніне қарамастан қорытынды бағаның төмен немесе ол бағаның студентті қанағаттандырмауы себепті ол емтихан қорытындысын апелляциялық тәртіпте қайта қарауға өтініш береді. Алайда, жоғарыда айтқанымыздай, кредиттік оқыту технологиясында студенттің қорытынды бағасы жинақтау жүйесі арқылы қалыптасатындықтан тек емтихан бағасын апелляцияға беру аса дәйекті емес. Сондықтан, егер емтихан бағасын апелляциялық тәртіпте қайта қарау тәжірибесін қолданатын болсақ, онда 1-ші және 2-ші аралық бақылау, сондай-ақ жартысеместрлік емтихан бағасын да апелляциялық тәртіпте қайта қарау қажеттілігі туындайды. Апелляция мәселесіне қатысты тағы бір жағдай апелляциялық өтініш беру негіздері болып табылады. Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың академиялық саясаты мен «Емтихан сессияларын ұйымдастыру мен өткізу туралы» Ережеге сәйкес студент келесі негіздерді басшылыққа ала отырып, апелляциялық өтініш бере алады [1]: 1. Қисынсыз сұрақ (Некорректный вопрос); 2. Сұрақ пәннің типтік оқу бағдарламасына сәйкес келмейді. Алайда, академиялық саясатқа сәйкес емтихан сұрақтары теориялық оқу мерзімінің (семестрдің) басында «Универ» жүйесіне салынып, студенттерге қолжетімді болуы қажет [1]. Демек, студенттер емтихан сұрақтарымен оқу семестрінің басында-ақ таныс бола алады, яғни студенттердің емтихан сұрағын «қисынсыз» деп баяндауы ақылға қонбайды деген тұжырым жасауға толық негіз бар. Басқаша айтқанда, студенттерде де, оқытушыда да емтихан сұрақтарымен танысып, оны талқылауға, егер қажеттілік болса өзгертіп, жетілдіру мүмкіндігі болады, яғни емтихан сессиясы кезінде сұрақты «қисынсыз» категорияға жатқызудың алдын алуға болады. Әрине, «қисынсыз сұрақты» апелляциялық өтініш беруге негіз ретінде қарастыруға болады, егер студенттер емтихан сұрақтарымен емтихан тапсыру барысында ғана танысатын болса. Демек, біздің жағдайымызда «қисынсыз сұрақ» критериін апелляциялық өтініш беру процедурасынан алып тастауға толық негіз бар. Сонымен қатар, егер емтихан билетіндегі сұрақ қисынсыз құрастырылған болса, онда ол сұраққа жауап берудің қажеті болмайды, сәйкесінше студенттің ол сұраққа жауап бермеуге немесе емтихан билетін ауыстыруға құқығы болуы тиіс және сұраққа жауап бермеген жағдайда, емтихан қорытындысының шығуын күтпестен-ақ апелляциялық өтініш бере алуы тиіс. 157 Бәрімізге белгілі, әл-Фараби атындағы ҚазҰУ 2010 жылдан бастап эксперименттік оқу бағдарламасына сәйкес маман даярлауға көшкен болатын. Мұндағы мәселе, аталған оқу бағдарламасында маман даярлау ісінің ғылыми-зерттеу компонентінің басты элементтерінің бірі курстық жұмыс қарастырылмаған. Маман даярлау ісінде курстық жұмыстың алатын орны аса маңызды. Қазіргі таңда мамандықтардың негізгі оқу жоспарларында курстық жұмыс арнайы қарастырылмаған, сәйкесінше оған кредит берілмеген. Бірақ оның айқын нәтижесі бітіруші курс студенттерінің диплом жұмыстарын жазу барысында көрініп жүргені жасырын емес. Негізгі оқу жоспарында курстық жұмыстың орнына енгізілген Scientific writing пәні дәстүрлі классикалық курстық жұмысты алмастыра алмайды. Сонымен қатар, ол жеке пән ретінде қарастырылғандықтан бір оқу жылында тек бірнеше оқытушының ғана жылдық жүктемесіне енеді. Ал, егер топта 20-25 студент болса, онда олардың әр түрлі тақырыпта жазылатын диплом жұмыстарына бағыт-бағдар беру, оларға ғылыми жұмыстың қыр-сырын үйрету 1 кредиттік пәннің аясында бір оқытушыға оңай түспесі анық. Сондай-ақ, бүгінде бұл пән тек бір семестрге есептелген (көп мамандықтарда 7-семестрде), біздің ойымызша бұл жеткіліксіз. Сол себепті, негізгі оқу жоспарына тиісті өзгерту енгізіп, базалық міндетті және/немесе кәсіби даярлық пәндерінің аясында дәстүрлі курстық жұмысты қайта қалпына келтіру қажет немесе Scientific writing пәнін 2-7 семестр аралығында әр семестрде жүргізу керек. Бұл тәжірибе студенттердің ғылыми ойлау дағдысын дамытып, ғылыми еңбек жазу қабілетін шыңдап қана қоймай, диплом жұмысының ғылыми құндылығын да арттырады және әл-Фараби атындағы қазақ ұлттық университетінің әлемдік деңгейдегі ғылыми-зерттеу университетіне айналу стратегиясына сәйкес осы үдеріске жаңа серпін береді деген қорытынды жасауға толық негіз бар. Қазіргі таңда әл-Фараби атындағы қазақ ұлттық университетіндегі емтихан сессияларын ұйымдастыру мен өткізудегі тағы бір мәселе «Универ» жүйесіне қатысты. Атап айтқанда, емтихан билеттеріндегі сұрақтардың қайталануы және сәйкесінше, кейбір емтихан сұрақтарының мүлдем қолданылмауы. Әсіресе, бұл жағдай емтихан жұмыстарын тексеруде едәуір қиындықтар мен түсінбеушілік туындатуда. Бұл мәселені ҚР-да қабылданған «Ақпараттық Қазақстан» бағдарламасының [2] аясында «Универ» жүйесін жетілдіру және университеттің сандық технологиясын дамыту контекстінде шешуге болады. Аталған мәселені оңды шешу оқу пәнінің мазмұнын одан әрі байытуда шешуші рөл атқарады деген сенім бар. Университеттегі сандық технологияны жетілдіру ісіне қатысты келесі мәселе апелляциялық өтініш беру уақытына байланысты. Қолданыстағы академиялық саясатқа сәйкес студент емтихан бағасы «Универ» жүйесіне қойылғаннан кейін 24 сағат ішінде апелляциялық өтініш беру мүмкіндігіне ие [1]. Алайда, емтихан жұмыстарын тексерген комиссия төрағасының емтихан бағасын енгізген уақыт «Универ» жүйесінде көрінбейді. Демек, студент кезекті емтихан бағасын «Универ» жүйесінен өзі көрген сәттен бастап 24 сағат ішінде апелляциялық өтініш беретін жағдайлар орын алуы мүмкін. Сондықтан, университеттегі ІТ мамандардың көмегімен емтихан бағасының «Универ» жүйесіне қойылған уақытын «күн-ай-жыл-сағат-минут-секунд» режимінде дәл көрсететін механизм енгізу қажет. жүктеу/скачать 5,84 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|