5. Босанудың 3-ші кезеңін белсенді жүргізудің негізгі қағидаларын талдаңыз
Жүктілік кезіндегі асқынулар:веналық асқынулар,гипертензиялық жағдайлар,гестоз аурулары,жұқпалы аурулар,соқырішек,бүйрек аурулары, аз сулы жүктілік және т.б
жүктеу/скачать 50,09 Kb.
|
акушшшш
| Жүктілік кезіндегі асқынулар:веналық асқынулар,гипертензиялық жағдайлар,гестоз аурулары,жұқпалы аурулар,соқырішек,бүйрек аурулары, аз сулы жүктілік және т.б.
Токсикоз Токсикоз кезеңнің бірінші жартысында пайда болады және диспепсиялық бұзылулармен және метаболизмнің барлық түрлерінің бұзылуымен көрінеді. 90% жағдайда жүктіліктің бірінші жартысының ерте токсикозы жүрек айну мен құсу арқылы көрінеді. Егер жүктілік қалыпты түрде жалғасатын болса, онда жүрек айнуы немесе құсу таңертең 2-3 реттен жиі емес, жиі аш қарынға пайда болады. Бұл бұзылулар емдеуді қажет етпейді және 12-13 аптадан кейін өздігінен кетуі керек. Токсикоз - тәуліктің кез-келген уақытында жүрек айну мен құсу пайда болады, тәбетінің төмендеуі,шаршау, әлсіздік және салмақ жоғалуы жүреді. Гестоз Гестоз жүктіліктің екінші жартысында (20 аптадан кейін) дамиды және жүктіліктің өзіне ғана емес, сонымен қатар әйел мен оның баласының денсаулығына да үлкен қауіп төндіреді. Әдетте гестоз ісінудің пайда болуымен көрінеді (жүкті әйелдің жұқаруы). Гестоздың келесі кезеңі - преэклампсия - қан қысымының жоғарылауымен және несепте ақуыздың пайда болуымен бірге жүреді. Бұл қанның биохимиялық құрамының өзгеруін, капиллярлардағы және кіші қан тамырларындағы (және плацентадағы) қан айналымы бұзылғандығын көрсетеді. Гестозтың ары қарай асқынуы салдарынан күрт бас ми қанайналымының төмендеуі салдарынан эклампсия,бас ми ишемиясы,ми ісінуіне алып келеді немесе тырысу мен ккомаға дейін апарады. Эктопиялық жүктілік Эктопиялық жүктілік кезінде ұрық жатырда емес, жатыр мойнының каналында, фаллопиялық түтікте, іш және жамбас қуысында дамиды. Қалыпты жағдайда жұмыртқа аналық безден шыққан кезде фаллопиялық түтіктің ашылуына енеді. Фаллопиялық түтікті жабатын арнайы цилия көмегімен бірнеше күн өткеннен кейін жұмыртқа жатырға жетеді. Қалыпты жағдайда жұмыртқаны ұрықтандыру процесі түтікте жүреді, содан кейін жатырда жасуша пайда болады. Түтіктің инфекциялық кедергісі немесе басқа патология жағдайында жұмыртқа орнында қатып қалады немесе өте баяу қозғалады, жатырға жетіп үлгермейді. Демек, эктопиялық жүктілік бар. HCG қан анализі эктопиялық жүктіліктің диагнозын анықтауға көмектеседі. HCG - бұл адамның хорионикалық гонадотропині. HCG құрамында альфа және бета блоктар бар. HCG деңгейін жоғарылату үшін қан анализінің көмегімен жүктіліктің болуы дәл анықталған. Осылайша, қалыпты жүктілік кезінде екі күн сайын hCG деңгейінің 65% -ға жоғарылауы байқалады. Эктопиялық жүктілік кезінде бұл динамика айқын емес. Жүктіліктің қалыпты кезеңінде hCG 10 аптаға дейін артады, содан кейін төмендей бастайды. HCG деңгейінің жоғарылауының тоқтауы ұрықтың қатып қалған немесе дамымағанының салдары болуы мүмкін. Өздігінен түсік тастау Түсік тастау - өздігінен, әйелдің еркінен тыс, жүктілікті 22 аптаға дейін үзілуі. Бұл құбылыс өте жиі кездеседі. Әйелдердегі әрбір бесінші жүктілік өздігінен түсік тастауға әкелуі мүмкін. Түсіктің алғашқы белгілері (6-8 апта) мүлдем байқалмауы мүмкін. Менструацияның мүмкін кідірісі, етеккір кезінде қан кету сипатының өзгеруі, төменгі арқадағы ауырсыну. Статистикаға сәйкес, түсіктің 80% -ы 12 аптаға дейін болады. Түсіктің кеш кезеңінде төменгі арқадағы, іштегі және сакральды аймақта ауырсыну, қынаптан қоңыр немесе қызыл түсті дақ сияқты белгілермен бірге жүреді. Егер емдеу жүргізілмесе, онда ұрық денесінің жатыр қабырғасынан бөлінуі басталады. Бұл жағдайда қан кету күшеюі мүмкін, қарқынды ауырсыну пайда болады. Өздігінен түсіктің аяғы жатырдың ұрықты толық сыртқа шығаруымен немесе ұрықтың қалдықтары жатырда қалып қоюымен аяқталады (мұндай жағдай медициналық араласуды қажет етеді) Шала туылу Мерзімінен бұрын босану - 37 аптаға дейінгі босанудың басталуы. Мерзімінен бұрын босану кенеттен пайда болуы мүмкін немесе жүктіліктің тоқтатылу қаупі бар жағдайда басталады. Процесс жатырдың гипертониясынан, бір ғана жиырылудан және іштің қалыпты ауыруынан басталуы мүмкін. Тағы бір себебі - бұл қағанақ суының жарылуы. Кейде мерзімінен бұрын босану қан кетуден басталуы мүмкін. Бұл плацента алдын-ала ажырауынан болады. Қалай болғанда да, жүкті әйелді шұғыл госпитализациялау қажет, оның аясында жүктілікті сақтау үшін барлық қажетті шаралар қолданылады. Плацентаның ерте ажырауы немесе қағанақ суының ерте кетуі кезінде жедел түрде босандыру жұмысы жүргізіледі. 17.Жағдайды талдаңыз. Қалыпты орналасқан плацентаның мерзімінен ерте ажырауында белсенді және күту амалы.Ана мен ұрыққа қаупі. Қалыпты орналасқан плацентаның уақытынан бұрын ажырауы(ҚОПУБА) Әдетте плацента нәресте туғаннан кейін бөлінеді, кейбір жағдайларда жүктілік босану кезеңдерінде плацента жатыр қабырғасынан бөлініп, ана мен баланың өміріне қауіп төндіреді. Жүктіліктің осындай асқынуын қалыпты орналасқан плацентаның мезгілсіз бөлінуі дейді. Жиілігі — 0,1—0,5% аралығында. Негізгі себептері: Жатыр қабаттарының аурулары—(ұзаққа созылған қабыну, ісік, жатыр тыртығы). Жатыр қабырғасының, созылуы (қаранақ суы көбейгенде, егіз жүктілікте). Плацентаның дегенеративтік өзгерістері (ұзаққа созылған жүктілікте). Жүрек-қан тамыр аурулары және гестоздар. Жатырдың жарақаттануы экстрагениталды аурулар (артериалды гипертензия, артериалды гипотония, жүрек ақаулары, бүйрек аурулары, қант диабеті, қалқанша без аурулары, туберкулез, мерез және т.б.); АВ0 жүйесі және резус-фактор бойынша анасы мен ұрықтың қанының изосерологиялық сәйкессіздігі; аутоиммунды жағдайларные (жүйелі қызыл жегі); қан аурулары (туа біткен және жүре пайда болған коагулопатиялар); қабыну, оперативті араласулар, көп асқынған босанудан жатырда дегенеративті-дистрофиялық өзгерістер; жатыр даму ақаулары; Плацентаның миоматозды түйінде орналасуы; Жүктіліктің уақытынан көп жүріп қалуы. Қалыпты орналасқан плацентаның уақытынан бұрын ажырауы ҚОПУБА негізгі патогенетикалық тетігі болып, ретроплацентарлы гематома болып табылады. Ретроплацентарлы гематома ары қарай ұлғайса плацентаның одан әрі ажырауына әкеледі. Ол жатыр қабырғасының бұлшықетіне сіңіп (имбицияланып) Кувелер жатырына айналады. Түрлері: Симптомдардың сипаты плацента ажырау аймағына ғана емес түріне де байланысты. Шетінің ажырауры – бөлінген қан түсі қою қызыл, әйелдің және ұрықтың жағдайының ауырлығы қан жоғалту көлеміне байланысты. Орталық ажырау – жыныс жолдарынан қан кету болмайды, анасының жағдайы жедел нашарлауы және жүрек-қантамыр жүйесінің көрсеткіштерінің өзгерісі ішкі қанкетуді сипаттайды. Комбинирленген қанкетуде плацента ажырауы – ішкі және сыртқы қанкету байқалады. Жаnыр қабырғасынан ажырау аймағына байланысты: бөлшектік ажырау — үдемелі, үдемейтін; толық плацента ажырауы. ҚОПУБА клиникасы: Қан кету түрі жатыр ішіне жиналуы (бозаруы,АҚҚ төмендеуі,пульс жиілеуі) немесе сыртқа қарай кетуі мүмкін. Сыртқы қан кету қоңыр түсті, ұйындыларсыз Жатыр ішінде локальді ауырсыну,гематоманың орналасуына сай болуы мүмкін. Жатырдың гипертонусы анықталады Ұрықтың гипоксиясы белгілері дамиды. Клиникалық белгілері: іш ауырып жатыр қуысына қан құйылады. Бұл белгілердің айқындалуы қан кетуі мен плацентаның бөліну дәрежесіне байланысты. Әйелдің кенеттен іші қатты ауыра бастайды, басы айналып, әлсірейді, денесін тер басады. Өңі, еріндері бозарады, қан қысымы төмендеп, тамыр соғуы жиілейді. Жүкті әйелді қараған кезде жатыры қатайып, оның барлық жері не болмаса бір ғана бөлігі ауырып, пішіні өзгереді, көбінде қан сыртқа ақпайды. Жатырдағы нәрестенің жағдайы нашарлап, оның жүрек соғысы өзгереді. Плацентаның 50%-тейі мезгілінен бұрын бөлінген жағдайда, жатырдағы нәресте тұншығып, шетінеуі мүмкін. Диагностикасы: Анамнез жинау Шағымы Жалпы және акушерлік тексерудің көріністері Қан кету мөлшерін анықтау Айнамен арнайы қарау (жатыр мойны мен қынап патологиясы барма) ФИЗИКАЛДЫ ТЕКСЕРУ ҚОПУБА-ға күдіктендіретін симтпомдар: қан бөліністері, іште ауырсыну; гипертонус, жатыр ауырсынуы; босану кезінде толғақ арасындағы үзілістерде жатыр босаңсымауы, ұрықтың жіті гипоксиясы немесе антенаталды өлім; геморрагиялық шок белгілері. Жүктілік кезінде қынаптық тексеруде жатыр мойны сақталған, сыртқы араң жабық. Босанудың 1-ші кезеңінде ҚОПУБА кезінде ұрықтық көпіршік күшейген, кейде жатырдан ұйынды қан бөліністері болады. Ұрық көпіршігін ашқанда қағанақ суы қанмен араласу мүмкін. Аспаптық зерттеу ҚОПУБА-ға күдіктенген кезде УДЗ-ны неғұрлым ерте жасаған жөн. Тігінен және ұзынынан сканерлеу кезінде плацента ажыраудың орны мен аумағын, өлшемін және ретроплацентарлы гематома құрылымын анықтауға болады. Зертханалық зерттеу: Гемостаз көрсеткішін зерттеуі ТШҚҰ синдромының дамуына көрсетеді. ҚОПУБА кезіндегі дәрігерге дейінгі көмек: Әйелдің жалпы жағдайын бағалау (АҚҚ, пульс, ТАЖ, тері жабындыларының түсі, диурез) “Жату” түрінде профильді стационарға тез арада жеткізу Шок көрінісі болса алдын ала хабарлама беріп,физикалық ерітіндіні бастап енгізіп,жақын стационарға жатқызу. Іштің төменгі бөлігіне суық басу. ҚОПУБА ағымына қарай клиникасы ҚОПУБА ауырлығына байланысты жіктелуі Дифференциалды диагностика Ажырату диагностикасы Жәрдем дәрігерінің тактикасы: Жақын жердегі акушерлік стационарға жедел госпитализация Мүмкіндігінше 1-ші дәрежелі ауруханаға жеткізу. Транспортировка тек зембілмен. Ауыр науқасты әкеле жатқаны туралы алдын ала ескертіп қою. Қан тоқтату оперативті жолмен жүзеге асады (кесар тілігі, көрсеткіштер бойынша – ампутация, жатыр экстирпациясы). Бір уақытта гемокоагуляция жүйесін коррекциялау Жедел вена ішілік плазма алмастырушы заттарды (желатинол лакгасол, полиглюкин, реополиглюкин, рондекс, натрий хлориді, және т.б.) аскорбин қышқылымен (3-5 мл 5% ерітіндіге), кокарбоксилаза (100-150мг), төмен АҚ-да преднизолон (60мг), гидрокартизон (150-200мг) бірге енгізу. Жатыр жиырылу белсенділігін азайту үшін 10 мл 25%-тік магний сульфатын б.е-ке немесе 10 мл 20%-тік кормагнезин ерітіндісін б.е. Айқын ауырсыну синдромында азоттың шала тотығы мен оттегінің ½ қатынасымен маскалы наркоз беру. Наркотикалық аналгетиктер қолдануға болмайды (морфин, промедол, фентанил). Госпитализацияға көрсеткіш: Жыныс жолдарынан жүктілік кезінде қан кету болса экстренді госпитализация акушерия және гинекология бөліміне. 18. Жағдайды талдаңыз: жүкті әйел, ауыр преэклампсиямен. Тексеру жоспарын тағайындаңыз. жүктеу/скачать 50,09 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|