5В071100 «Геодезия және картография»
жүктеу/скачать 424 Kb.
|
ПӘННІҢОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ«Метрология, стандарттау және сертификаттау» 5В071100 «Геодезия және картография»мамандығына арналған ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК МАТЕРИАЛДАР Семей2014Мазмұны
1 Лекциялар Лекция 1. Қазақстан Республикасы Өлшем бірлігін қамтамасыз ету жөніндегі мемлекеттік жүйесі (МӨЖ) Лекцияның мазмұны 1 Өлшем бірлігін қамтамасыз ету жөніндегі мемлекеттік жүйенің негізгі міндеттері мен объектілері 2 Өлшем бірлігін қамтамасыз ету жөніндегі мемлекеттік жүйенің құрылымы Лекцияның қысқаша конспекті Өлшем бірлігін қамтамасыз ету жөніндегі мемлекеттік жүйе – Қазақстан Республикасында өлшем бірлігін қамтамасыз ету жөніндегі субъектілерді, нормаларды, құралдарды және әрекет (қызмет) түрлерін басқару жөніндегі мемлекеттік жүйе болып табылады. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету жөніндегі мемлекеттік жүйені құруға себеп болған мыналар: - біріншіден, өлшеулер адамзат әрекетінің ең массовый жаппай жүргізілетін «өнімі» болып табылады, және оларға сұраныс жылдан жылға ұлғайып келеді; - екіншіден, өлшеулер адамзаттың өте маңызды әрекеті болып табылады және олардың сапасына (яғни дәлдігіне) қойылатын талаптар үнемі өсіп келеді; - үшіншіден, халықаралық ынтымақтастың дамуы (сауда, ғарышты игеру жөніндегі бірлескен бағдарламаларды әзірлеу, медицина, қоршаған ортаны қорғау) өлшеу нәтижелеріне өзара сенімділікті талап етеді. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету жөніндегі мемлекеттік жүйенің негізгі мақсаты - өлшем бірлігін қамтамасыз ету жөніндегі міндеттерді шешу үшін құқықтық, нормативтік, ұйымдастыру, техникалық және экономикалық жағдайлар жасау болып табылады. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету жөніндегі мемлекеттік жүйенің негізгі міндеттері: - өлшем бірлігін қамтамасыз ету жөніндегі әрекеттерді басқарудың оңтайлы принциптерін зерттеп дайындау; шама бірліктерінің эталондар базасын құру және жетілдіру; - метрология облысында негізгі түсініктер, терминдер мен анықтамаларды тағайындау; - өлшем бірлігін қамтамасыз ету жөніндегі нормативтік базаны құру және жетілдіру; - метрология облысындағы ережелер, нормалар мен талаптарды халықаралық, мемлекетаралық, аумақтық ұлттық ережелер, нормалар және талаптармен гармонизациялау; өлшеулер облысын ақпаратпен қамтамасыз ету. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету жөніндегі мемлекеттік жүйенің объектілері болып табылады: шама бірліктері; шама бірліктерінің эталондары; өлшем құралдары; - өлшем құралдарына, әдістеріне және нәтижелеріне қойылатын талаптар; өлшеулерді орындау өдістемелері; нормативтік құжаттар. Шама бірліктері. Қазақстан Республикасы аумағында Халықаралық SI бірліктер жүйесі қолданылуға рұқсат етілген. ҚР техникалық реттеу және метрология жөніндегі Комитеттің шешімі бойынша SI жүйесініне кірмейтін шама бірліктерін қолдану рұқсат етілуі мүмкін. Шама бірліктерінің Мемлекттік эталондары өлшем бірлігін қамтамасыз ету жөніндегі мемлекеттік жүйенің техникалық негізін құрайды. Мемлекеттік эталондар шама бірліктерін ұдайы қайталау және сақтау үшін арналады және Қазақстан Республикасы территориясында шама бірлігінің мөлшерін басқа өлшеу құралдарына беру мақсатында бастапқы құрал ретінде қолданылады. Өлшеу құралдары бірліктері Қазақстан Республикасында қолдануға рұқсат етілген шамаларды анықтау үшін қолданылады және өздеріне қойылатын талаптарға және қолдану жағдайларына сай болуы керек. Өлшеулерді орындау әдістемелері мемлекеттік метрологиялық қадағалау сфераларында қолданылатын жағдайда міндетті түрде аттестациядан өтуі және өлшем бірлігін қамтамасыз етужөніндегі мемлекеттік жүйенің тізілімінде тіркелуі керек. Өлшеулерді орындау әдістемелерін әзірлеуші және аттестациядан өткізуші метрологиялық қызметтер бекітілген тәртіп бойынша ҚР техникалық реттеу және метрология жөніндегі Комитетінде аккредиттелген болуы керек. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету жөніндегі мемлекеттік жүйенің Қазақстан Республикасы аумағында міндетті түрде қолдануға жататын нормативтік құжаттары ҚР техникалық реттеу және метрология жөніндегі Комитетімен бекітіледі. жүктеу/скачать 424 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||