6. Дәрістер кешені Тақырып Банктердегі есептердің әдістері, мақсаттары. Сабақтың мақсаты
Табыстар мен шығыстарды мойындау әдістері мен өлшемдері
жүктеу/скачать 0,61 Mb.
|
6 Лекция
| 12.1. Табыстар мен шығыстарды мойындау әдістері мен өлшемдері.
Кез келген кәсіпкерлік қызметтің ең маңызды – табыс табу болып табылады.Сонымен қатар бухалтерлік ең басты қызметі-осы мақсаттарға жету жолындағы банктің жетістіктері мен сәтсіздіктерін анықтау және есептілікті көрсету.Пайда-шаруашылық қызметті жүргізу нәтижесіндегі капитал өсімі ,бұл толық табыстан толық шығыстарды шегергенге тең.Бірақ бұл анықтамалар әр түрлі қабылдануы мүмкін.Бухгалтерлер «бөлінбеген пайда немесе таза табыс »терминдерін қолданғанда жөн көреді. Таза табыс = табыс- шығыс. Егер шығыс табыстан асып кетсе,онда жабылмаған шығын жайлы сөз қозғалады. Шығындар-бұл шаруашылық жүргізуші субьектілерге тиісілі келісімшарттар және оқиғалардың нәтижесінде,сонымен қатар шығынның немесе акционерлік капиталды үлестірудің нәтижесі болып табылатындарын қоспағандағы субьектіге әсерін тигізетін барлық басқа да мәмілелер,оқиғалар мен жағдайлар нәтижесінен капиталдың азаюы. Табыс және шығыс ұғымдары әр түрлі анықталады.Жиі қолданылатындары: Табыс- есепті кезең аралығындағы активтер ағымы немесе өсуі немесе банк қызметінің табыс алуға бағытталған және капиталды өзгерте алатын түрлерінің нәтижесінде орын алған, жалпы қабылданған есептілік қағидаларына сәйкес өлшенген және мойындалған несиелік қарыздың азаюы нысанындағы экономикалық пайданың көбеюі. Шығыс-есепті кезең аралығындағы экономикалық табыстың активтердің кері ағыны немесе пайдалануы түріндегі азаюына әкелетін қарыздардың пайда болуы,бұлар меншікті капитал үлесінің иелері арасында бөлетіндерінен ерекше болады. Табыс банктің өмір сүру көзі болып табылады.Банксіз табыс жоқ, табыссыз банк жоқ.Табыстың мәнін анықтау, бағалау және табысты уақытпен байланыстыру бухгалтерлік есептің негізгі мәселелері. Табыстар екі түрге бөлінеді:негізгі және негізгі емес қызмет түрлеріне байланысты. Нәтижелі шоттарды құру тәсілін,табыстар мен шығыстардың құрамын,оларды есепке алу және есептеу тәртібін Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі анықтайды және қаржылық есептіліктің халықаралық стандарттары талаптарына сәйкес банкті басқару және оған салық салу үшін жеткілікті деңгейде түсінікті болуы қажет. Бухгалтерлік есептің жалпы қағидалары тануды субьектінің қаржылыұ есебіне бап енгізу үрдісі ретінде анықтайды.Тану іске қосылған соманың есептің қорытынды көрсеткіштерінде көрініс табуынан тұрады. Табыс және шығыс баптарын қанағаттандыру өлшемдері мынадай: -бап өлшеу үшін сәйкес негізге және іске қосылған сомаға саналы бағалау жүргізу мүмкіндігіне ие, -болашақта экономикалық пайда алуға немесе жоғалтуға негізделген баптар үшін осындай пайдалар алынуы немесе алынбай қалуы мүмкін ықтималдық кездеседі. Табыстар әдетте мәміле орындалған және түсімді алу және оны өлшеу мүмкіндіктеріне қатысты қатаң сенімділік болған жағдайда мойындалады.Шығыс немесе шығындар шығыс немесе алдында мойындалған актив болашақтағы экономикалық пайданы ұстай алмаған жағдайда мойындалады. Өнімді сатудан түскен табысты мойындаудың негізгі өлшемдерінің бірі- сатушы сатып алушыға сатылған өнімге меншік құқығынан сыйақы және елеулі тәуекелдерді беруі болып табылады.Егер сатушы оны өзінде қалдырса, онда ереже бойынша,бұл мәмілені сату ретінде тануға болмайды. Өнімді өткізу кезінде табыс танылған болса,онда табыс пен шығыстарды тану қағидаларын қолдану келесідей болкы мүмкін: -өткігенге дейін, -өткізу кезінде, -өткізгеннен кейін. жүктеу/скачать 0,61 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|