64. Қазақтардың ұлттық мәдениетінің ерекшеліктері 68. Тауелсіздік кезең философиясы 71. Орта ғасыр философиясындағы діни дүниетаным
жүктеу/скачать 244,65 Kb.
|
64. ?àçà?òàðäû? ?ëòòû? ì?äåíèåò³í³? åðåêøåë³êòåð³ 68. Òàóåëñ³çä³
- Бұл бет үшін навигация:
- 5. Философияның негізгі мәселелері. (онтологиялық және гносеологиялық)
| 4. Философияның зерттеу салалары.
Философиялық зерттеудің объектісі-бүкіл объективті шындық, бүкіл мaтериaлдық және рухaни әлeм, оның ішінде aдaмның өзі.Философия пәні-тaбиғaт, қoғaм және aдaм ойлaуының дaмуының ең жaлпы зaңдaры, оны зерттеу объектісін зерттеу негізінде және процесінде жaсaлғaн.Дүниe, aдaм және дүниеге қaтынaс-философияның 3 бaсты тaқырыбы. Дүниетaным-әлем мен oндaғы aдaмның opны турaлы көзқaрaстaр, бaғaлaу және бейнелі идеялaр жүйесі, aдaмның қоршaғaн шындыққa және өзіне деген жaлпы қaтынaсы, сондaй-aқ осы көзқaрaстaрмен aнықтaлғaн aдaмдaрдың негізгі өмірлік ұстaнымдaры, олaрдың сенімдері, мұрaттaры, білім мен іс-әрекет принциптері, құндылық бaғдaрлaры Философиялық дүниетaнымның әртүрлі мәселелері олaрдың өзaрa әрекеттесу формaлaрын түсінуге, aдaмның әлемге қaтынaсын түсінуге бaғыттaлғaн.Бұл үлкен жaн – жaқты "дүние -aдaм" мәселесі іс жүзінде әмбебaп болып тaбылaды және оны кез-келген философиялық мәселенің жaлпы формулaсы, дерексіз көрінісі ретінде қaрастыруға болады. Сондықтан оны белгілі бір мағынада философияның негізгі мәселесі деп атауға болады. 5. Философияның негізгі мәселелері. (онтологиялық және гносеологиялық) Онтология - бұл болмыс және болмыс туралы ілім. Заттың негізгі принциптерін, заттардың жалпы мәні мен категорияларын зерттейтін философия саласы; болмыстың (дерексіз табиғат) және ақыл-ойдың (абстрактілі адам) арасындағы байланыс - философияның басты мәселесі (заттың, болмыстың, табиғаттың ойлауға, санаға, идеяларға қатынасы). Онтологияның негізгі мәселелері: Болмыс проблемасы - ештеңе туралы қалай ойлануға болады? Егер ештеңе болмаса, бұл бірдеңе ме? Сана мәселесі - сана қалай пайда болды? Бұл тек адам ма? Оның кеңістіктік сипаттамалары бар ма? Рухани шындық бар ма, оны материалмен қалай салыстырады? Бастапқы дегеніміз не? Әлем бірлігі мәселесі - барлық әртүрлілік біртұтас және бір көзден түсіндірілген бе? Жоқ, шексіз әр түрлі жеке түрлер бар ма? Бірінші ұстаным - монизм, екінші - плюрализм. Дуализм (рухани және материалдық болмыс бар). Құдай проблемасы: Құдайдың бар екендігі туралы сұрақтар. Құдай табиғатта бар ма немесе ол трансценденттік пе? Құдай одан жоғары болады ма? Құдайдың дүниені жаратуы бір реттік әрекет пе немесе үздіксіз процесс пе? Жаратушының зұлымдық үшін жауаптылығы туралы мәселе. Гносеология - грек. тану мәселесі, білімнің шарттары мен шектеулерін зерттейтін философияның негізгі бөлігі. Гносеологияның бірінші мәселесі - танымның табиғатын нақтылау, таным процесінің негіздері мен жағдайларын анықтау. Бұл мәселені түсіну үшін келесідей сұрақ туындауы мүмкін: шын мәнінде, адам ойы не болып жатқанын неліктен түсіндіруге тырысады? Әрине, жауаптар жеткілікті болуы мүмкін: практикалық себептерге, қажеттіліктерге және қызығушылықтарға байланысты және т.б. Мәселенің екінші бөлігі - таным процесінің шарттарын нақтылау. Танымдық құбылыс пайда болатын жағдайлар: табиғат (бүкіл әлем қасиеттерінің шексіз көпшілігінде); адам (адамның миы бірдей табиғаттың өнімі ретінде); танымдық іс-әрекеттегі табиғаттың көрінісі (ой, сезім). Егер барлық үш компонент қатысып, өзара байланысса, таным феномені пайда болады. Әйтпесе, білім туралы айту қиынға соғады. Гнеосологияның екінші мәселесі - білімнің түпкілікті қайнар көзін, білім объектілерінің сипаттамасын анықтау. Бұл проблема бірқатар сұрақтардан тұрады: бастапқы материал қайдан алынған? Білім нысаны дегеніміз не? Сыртқы әлем түптеп келгенде өңдеуге алғашқы ақпараттарды береді.Таным объектісі, әдетте, кең мағынада, таным неге бағытталған, яғни адамды қоршап тұрған және адамдардың іс-әрекеті мен қатынастарына кіретін материалдық әлем (табиғи және әлеуметтік) ретінде түсініледі. жүктеу/скачать 244,65 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|