9 осөж тақырыбы: Химиялық мутагенез. Мақсат: Химиялық мутагенез туралы түсінік беру Радиациялық және химиялық мутагенез


Тіршілік ету қабылетіне әсер етуіне байланысты



бет3/5
Дата29.03.2023
өлшемі3,58 Mb.
#173231
1   2   3   4   5
Байланысты:
Генетика СРСП7,8,9,10
Ктж 1.2.3.4.5.6, Ктж 1.2.3.4.5.6
Тіршілік ету қабылетіне әсер етуіне байланысты.
Летальдық мутациялар онтогенездің қандайда бір кезеңінде оларды тасымалдаушылардың барлығын өлімге алып келеді.
Жартылай летальдық мутациялар даму процесінде тасымалдаушылардың жартысын өлімге алып келеді.
Субвитальдық мутациялар 50% зақымдалған дараларды жынысты пісіп жетілуге жетпей жатып тіршілік ету қабылетін төмендетеді.
Барлық мутацияның 10% -, бейтарап болып табылады, яғни ағзаның тіршілік ету қабылеті төмендемейді.
Тек қана кейбір жағдайда мутантқа алып келетін мутация (жоғары витальды мутация) пайда болады.
Молекулалық деңгейдегі өзгеру типіне байланысты.
ДНҚ молекуласындағы бір азоттық негіздің басқаға алмасуы нүктелік мутация деп аталады. Егер нүктелік мутацияның нәтижесінде пиримидин пуринге алмасатын болса, онда бұндай мутация трансверсия деп аталады. Егер пурин пуринге немесе пиримидин – пиримидинге алмасса, онда мутация транзиция деп аталады..
Ген ішінде бір немесе бірнеше нуклеотидтердің тігілуі немесе жоғалуы барлық келесі кодондардың өзгеруіне алып келеді. Бұл рамкадан жылжыған мутацияны санау деп аталады.
Орналасуына байланысты сомалық және герминативтік мутациялар деп бөледі.
Сомалық мутациялар – сомалықжасушаларда пайда болады. Бұндай мутациялар
ұрпағына берілмейді, олар патологиялық клондардың пайда болуына алып келеді
(мозаикалар, ісік ауруларының дамуына).
Герминативтік мутациялар гаметаларда пайда болады және ұрпағына беріледі. Аутосомалық мутациялар аутосомаларда пайда болады, Х- және Y-тіркес мутациялар жыныс хромосомаларда орналасады.
. Тіршілік ету қабылетіне әсер етуіне байланысты.
Летальдық мутациялар онтогенездің қандайда бір кезеңінде оларды тасымалдаушылардың барлығын өлімге алып келеді.
Жартылай летальдық мутациялар даму процесінде тасымалдаушылардың жартысын өлімге алып келеді.
Субвитальдық мутациялар 50% зақымдалған дараларды жынысты пісіп жетілуге жетпей жатып тіршілік ету қабылетін төмендетеді.
Барлық мутацияның 10% -, бейтарап болып табылады, яғни ағзаның тіршілік ету қабылеті төмендемейді.
Тек қана кейбір жағдайда мутантқа алып келетін мутация (жоғары витальды мутация) пайда болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет