«Жазылым дағдыларын дамытуға әдіс-тәсілдер» Құру Құру үдерісі және жоспарды жобаға айналдыру үдерісі: ой дамыту, қолдау
бөліктерін енгізу, проза түрінде жазу, азат жол пайдалану, азат жолдарды
байланыстыру, басым тиімді бастау және аяқтау. Жазу бойынша бірнеше жоба болуы да мүмкін.
Оқушылар жобаны жазу кезінде критерийлерге жүгіну керек. Мазмұндама
мұғалімге жауап беруде, қатарластар ескертпесінде немесе жаңа ақпаратқа, сондай-ақ, өзгерту үдерісі кезінде байқалған кез келген сұраққа жауап беру кезінде өзгереді.
Өзгерту Өзгерту – мазмұн сәйкес ақпараттан тұратынына және оның ақпаратты бірыңғай беретініне көз жеткізу үшін қайта оқу немесе шығарма жобасын қайта қарау.
Оқушылар орфография, грамматика, пунктуациядағы қателерді анықтау және
түзеу үшін, сондай-ақ, өшіріп, қосып, материалды нақтылау үшін түрлі түсті
қаламдарды пайдалану керек.
Өзгерту бірнеше кезеңнен тұруы да мүмкін, себебі, жазушы әртүрлі
элементтерді жазуға назар аударады. Ол мыналардан тұрады:
Мазмұн– жазбаша мазмұндаманың мазмұнына қараңыз, ол нақты бір мақсат
пен аудитоияға сәйкес келеді ме, барлық сәйкес ақпарат жеткілікті деңгейде
енгізілген бе?
Құрылым – Мазмұндауда басы, ортасы және соңы анық берліген бе? Немесе
хабарлы мәтінде анық кіріспе мен қорытынды болады ма? Ақпарат қисынды,
байланысқан және прогрессиялы бірізділік болу керек. Қызықты әрі тиімді
болатын кіріспе және қорытынды фразалар болу керек.
Мәтінді құрылымдау– Абзацтар сол абзацта талқыланатын ақпаратты
айрықшалайтын немесе соған сілтейтін тақырыптық сөйлемнен басталу керек.
Жаңа абзац орын, уақыт және сөйлеуді бастайтын жаңа кейіпкер/адамды
ауыстыра отырып, жаңа тақырыптан басталу керек. Маңызды әрі нақты сөйлем құрылымдарының әр түрлілігін әсер алу үшін саналы түрде пайдалану қажет.
Айқындық- барлық жаңа тұжыырымдамалар нақты түсіндіріліп нақты
анықталған ба? Әр сөйлемнің мағынасы түсінікті ме? Ненің айтылып тұрғаны түсінікті ме?
Сөздік – Сөздік таңдау қажетсіз қайталаудан қаша отырып, дәл әрі маңызды
болу керек. Тезаурус пайдалану кезінде мұқият болған жөн, себебі оқушылар
маңызы бірақ мәнмәтінге сәйкес келмейтін синонимдерді пайдаланып қоюы
әбден мүмкін.
