А м. Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік
жүктеу/скачать 1,39 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 12 Семинар Тақырыбы
| Бақылау сұрақтары.
Қазақстан жеріндегі полигондар. Дүние жүзіне танымал ядролық сынақтың орталықтары. Семей өңіріндегі атом қаруын сынаудың ғылыми орталығы. Полигондардың жер ресурсына әсері. № 12 Семинар Тақырыбы: Қазақстанның батыс аймағындағы әскери полигондардың биосфераға әсері. Мақсаты: Батыс аймақтардағы әскери аймақтардың құрылу себептері және экологиялық проблемалары. Батыс Қазақстан және Атырау облыстарының біраз жерлері 50 жылға жуық Капустин Яр атты әскери полигоны болғаны киінгі кезде ғана халыққа белгілі. Батыс Қазақстан облысының Орда, Жаңғала аудандарында 24 мың зымыран ұшырылып 177 әскери жаппай қырып жою қаруы сыналғаны бүгінгі күні ғана баспа сөз беттерінде ашық жарияланып келеді. 1988 – 91 жылдары осы аймақта жер астында 18, ал атмосферада 11, қуаты Хиросима мен Нагасаки қалаларына тасталған атом бомбасынан бірде – бір кем емес, керісінше күші пара – пар келетін термоядролық жарылыстар өткізілген. Осыған байланысты Батыс Қазақстан облысының көптеген жерлері радиоактивті және химиялық улы заттармен ластанған. Қазақ жеріне келтірілген зиянның бәрін Ресей федерациясы төлейді деген ойлар бар. Бірақ әлі бір тиын ақша төленген жоқ. Апатқа ұшыраған зымыранның салдары қандай екенін, адам организміне әсері қандай, жарылыстан әуеде пайда болған.бұлттардың зияны қаншалықты екендігі зерттеу арқылы дәлелденеді.Бұл зеріттеуге қыруар қаржы қажет. Жануарлар денесінен, жерден, судан алынған үлгілерді лабораториялық анадиздерден өткізгенде, оларда радиоактивті калий – 40, торий – 232, радий – 236 юар екенін анықтаған. Жәнібек және Сайхин қалашықтар тұрғындарының тістерін жан – жақты зерттегенде, адамдардың тістерінде радиоактивті сәулеленудің 23 – тен 38 Бэрге дейінгі көлемде иондалған сәуле шығаратын заттар бар екені дәлелденген. Кейбір әскери мамандардың айтуына қарағанда зымыран отындары ауада түгелімен жанып кетеді де, жерге және онда тұратын халықтарға ешқандай зиян келтірмейді деп есептейді. Бірақта ол олай емес. Өйткені зымыран апатқа ұшыраған аймақтарды гептильдің мөлшері 158 есе өсіп кеткенін арнаулы түрде жүргізілген зерттеулердің қортындылары дәлелдеп отыр. Зымырандардан қауіпті жанармайлармен жердің, судың ластануы БҚО – ның Орда қалашығы жерінде және Хаки – Сор атты көлде 22 – ден 58 есеге дейін өскенін арнаулы түрде жүргізілген ғылыми – зерттеу жұмыстары анықтап шықты. «Капустин Яр» және «Азғыр» әскери полигонындарында жаппай қырып – жоятын жаңа қару – жарақты сынау жас келіншектердің бала туу қабілетінен айырып жібергені байқалады. Неге десеніз, жас әйелдердің денсаулықтары адам айтқысыздай болып нашарлап кеткен. Осыған орай адамдардың өсу процесі тежелеп қалған. Оған 1998 жылға қарағанда 1975 жылдары балалардың өте көп туғаны байқалған. Сол аймақтағы дүниеге келетінкүрт азаюы экологияның әскерінен болып отыр деп ғалымдар тұжырымдайды. Соңғы жылдардың аурулардың көптеген түрлері елімізде экологияның төмендегі салдарынан өршіп отыр. Қантты диабет ауруы екі адамның бірінен кездесе береді. Әрбір мың бала туса олардың 40 – ы кемтар болып туатынын дәрігерлер айтып жүр. Орда ауданында халық басқа жерлермен салыстырғанда көп ауратыны байқалып отыр. Осы келтірген ғылыми деректер соңғы жылдары Орда ауданы тұрғындарының арасынан байқалған. Онда әсіресе I және II топтағы мүгедектері 72,8 %, олардың саны жыл өткен сайын көбейіп келеді. Орда тұрғындарының бүйрек аурулары бар адамдар 60,6 % құлақ дерті 345 есе көбейіп кеткен. Адамзат баласының барлық тіршілігі биосфера компоненттерінен тікелей байланысты. Дүние жүзінің халықтары биосфераның тазалығына айрықша көңіл бөлуі тиіс. жүктеу/скачать 1,39 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|