СӨЖ мазмұны: Табиғатты үнемдеп пайдалану.
Қазақстан табиғатын тиімді пайдалану.
Апта 10
Кредит сағат 28
Тақырыбы: Табиғи-техногендік жүйелердегі геоэкологиялық аспект.
Дәрістің мазмұны:
1. Энергетиканың геоэкологиялық аспектілері.
Өнеркәсіптің геоэкологиялық аспектілері.
Әдебиеттер: №1, 266-281беттер
ОЖСӨЖ мазмұны: Ядролық соғысты болдырмау туралы мемлекет аралық келісімдер.
Әдебиеттер: №4, №5
СӨЖ мазмұны: Қазақстан территориясындағы климаттың жылынуы.
1. Қазақстан территориясындағы климаттың жылынуы.
Кредит сағат 29
Тақырыбы: Табиғи-техногендік жүйелердегі геоэкологиялық аспект.
Дәрістің мазмұны:
Көліктің геоэкологгиялық аспектілері.
Ауыл шаруашылығының геоэкологиялық аспектсі.
Әдебиеттер: 1, 270-281 беттер
ОЖСӨЖ мазмұны: Биоэкологиялық проблемаларға қатысты мемлекет аралық келісімдер.
Әдебиеттер: №3, №4, №5
СӨЖ мазмұны: Қазақстан табиғатына ғаламдық проблемалардың әсері.
Кредит сағат 30
Тақырыбы: Табиғатты пайдаланудың ғаламдық проблемалары.
Семинар сабағының мазмұны:
Отар елдердегі геоэкологиялық проблемалар.
Дамыған және дамушы елдердің табиғатқа әсері.
Әдебиеттер: №4,№5.
ОЖСӨЖ мазмұны: Әскери қақтығыстардың қоршаған ортаға әсері.
Әдебиеттер: №4,№5.
СӨЖ мазмұны: Қазақстанның экономикасының ел табиғатына әсері.
1. Қазақстанның экономикасының ел табиғатына әсері.
Апта 11
Кредит сағат 31
Тақырыбы: Қазақстанның геологиялық құрылымының экологиялық салдары.
Дәрістің мазмұны:
Климаттының табиғи-экологиялық жағдайы.
Жер беті және жер асты суларының экологиялық маңызы.
Әдебиеттер: №4,№5. 44-47 беттер.
ОЖСӨЖ мазмұны: Ғаламдық экологиялық проблемалар.
Әдебиеттер: №4,№5.
СӨЖ мазмұны: Әскери өнеркәсіптің атмосфераға кері әсері.
Әскери өнеркәсіптің атмосфераға әсері.
Кредит сағат 32
Тақырыбы: Қазақстанның геологиялық құрылымының экологиялық салдары.
Дәрістің мазмұны:
Топырақ қабатының экологиялық жағдайы.
Жер беті ланшафтысының экологиялық жағдайы.
Әдебиеттер: №4,№5. 47-56 беттер
ОЖСӨЖ мазмұны: Ресей федерациясындағы геоэкологиялық жағдай.
Әдебиеттер: №1.№4,№5.
СӨЖ мазмұны: Ядролық соғысты болдырмау қазіргі уақыттың ғаламдық мәселесі.
1. Ядролық соғысты болдырмау қазіргі уақыттың ғаламдық мәселесі.
Кредит сағат 33
Тақырыбы: Милитаризмнің геоэкологиялық проблемалары.
Семинар сабағының мазмұны:
Милитаризмнің экономикаға әсері.
Әскери қақтығыстардың экологияға әсері.
Әдебиеттер: №4,№5.
ОЖСӨЖ мазмұны: Қоршаған ортаның ластануының және химиялық элементтердің техногендік миграциясы.
Әдебиеттер: №4,№5.
СӨЖ мазмұны: Қазақстандағы геоэкологиялық мәселелердің қалыптасуына себеп болған тарихи жағдайлар
Апта 12
Кредит сағат 34
Тақырыбы: Қазақстан қоршаған ортасы және антропогенез.
Дәрістің мазмұны:
Қ.Р қазіргі заманғы әлеуметтік-экономикалық құрылысы.
Тектогенез және литогенді орта.
Әдебиеттер: 4, 56-63 беттер
ОЖСӨЖ мазмұны: Қазақстанның фаунасы мен флорасын қорғау. Қызыл кітап.
СӨЖ мазмұны:Қазақстан территориясының геоэкологиялық аудандастыру.
БҚО геоэкологиялық аудандастырудың әдістемесі.
Кредит сағат 35
Тақырыбы: Қазақстанды геоэкологиялық аудандастыру.
Дәрістің мазмұны:
Геоэкологиялық аудандастырудың мәні мен мазмұны.
Геоэкологиялық дифференция заңдылықтары.
Қазақстан облыстары және және геоэкологиялық провинциялары.
Әдебиеттер: №4, 76-86 беттер.
ОЖСӨЖ мазмұны: Қазақстанның геоэкологиялық мәселелері.
1. Қазақстандағы қазіргі экологиялық жағдайы, ластану деңгейі.
Әдебиеттер: №5. №4, №3
СӨЖ мазмұны: Қазақстанның геоэкологиялық мәселелері.
БҚО-ның қазіргі экологиялық жағдайы.
Кредит сағат 36
Тақырыбы:Антропогенез және қоршаған орта.
Семинар сабағының мазмұны: Антропогенез түсінігі.
Әдебиеттер: Қазақстанның әлеуметттік экономикалық құрылысына антропогендік әсер.
ОЖСӨЖ мазмұны: Қазақстанның өсімдіктер және жануарлар әлемін қоғау. Қызыл кітап.
Әдебиеттер: №5.
СӨЖ мазмұны: Антропогенез және қоршаған орта.
БҚО-ның қоршаған ортасына антропогенездің кері әсері.
Апта 13
Кредит сағат 37
Тақырыбы: Қазақстан табиғатын қорғау.
Дәрістің мазмұны:
Қоршаған орта және табиғи ресурстар.
Табиғатты тиімді пайдалану.
Жер қыртысын және минералды шикізаттарды қорғау.
Әдебиеттер: 4, 191-205 беттер
ОЖСӨЖ мазмұны: Орта Азия мемлекеттерінің негізгі геоэкологиялық проблемалары.
Әдебиеттер: №3,№4,№5.
СӨЖ мазмұны: Табиғатты қорғау картографиясы.
Ландшафтты табиғатты қорғау.
Кредит сағат 38
Тақырыбы: Қазақстанның табиғатын қорғау.
Дәрістің мазмұны:
Атмосфералық ауа мен климаттық ресурстарды қорғау.
Су ресурсын қорғау.
Топырақ және жер ресуртарын қорғау.
Әдебиеттер: №4, 211-231 беттер.
ОЖСӨЖ мазмұны: Б.Қ.О геоэкологиялық жағдайы.
Әдебиеттер: №4,№5.
СӨЖ мазмұны: Жануарлар ресурстарын және өсімдіктер дүниесін қорғаудағы іс-шаралар.
Кредит сағат 39
Тақырыбы: Ресейдің геоэкологиялық мәселелері.
Семинардың мазмұны:
1.Ресей территориясындағы экологиялық жағдай.
2. Ресейдің геоэкологиялық жағдайына әсер ететін мемлекеттер
Әдебиеттер: №4, №5
ОЖСӨЖ мазмұны: Қазақстандағы геоэкологиялық проблемалар.
1. Арал теңізінің экологиялық проблемалары.
Әдебиеттер: №3,№4.
СӨЖ мазмұны: Қоршаған ортаның ластануы және химиялық элементтердің техногендік миграциясы.
Техноген заттардың өсімдіктерге әсері.
Апта 14
Кредит сағат 40
Тақырыбы: Қазақстан табиғатын қорғау.
Дәрістің мазмұны:
Өсімдік әлемін қорғау.
Жануарлар әлемін қорғау және қалпына келтіру.
Ерекше қорғалатын аймақтар.
Әдебиеттер: №4, 242-253 беттер.
ОЖСӨЖ мазмұны: Каспий теңізінің экологиялық проблемасы.
Әдебиеттер: №4,№5.
СӨЖ мазмұны: Қазақстандағы геоэкологиялық зерттеулердің болашақта дамуы.
Кредит сағат 41
Тақырыбы: Қаэақстан табиғатын қорғау мәселелері және геоэкологиялық прблемалар.
Дәрістің мазмұны:
1. Қоршаған ортаның қазіргі заманғы экологиялық жағдайы.
Әдебиеттер: №4, 268-274 беттер.
ОЖСӨЖ мазмұны: Балхаш көлінің геоэкологиялық проблемалары.
Әдебиеттер:№3 ,№4,№5.
СӨЖ мазмұны: Б:Қ.О табиғатты қороғау мәселелрі.
Кредит сағат 42
Тақырыбы: Геоэкологияны картографиялау.
Семинардың мазмұны:
Қоршаған ортаның сапасын бағалау.
Геоэкологиялық жағдайды бағалау шкаласы.
Әдебиеттер: №4, №5
ОЖСӨЖ мазмұны: Семей сынақ полигонының экологиялық жағдайы.
Әдебиеттер: №4,№5.
СӨЖ мазмұны: Экологиялық білімнің болашақта дамуы.
Апта 15
Кредит сағат 43
Тақырыбы: Қазақстан табиғатын қорғау мәселелері және геоэкологиялық проблемалар.
Дәрістің мазмұны:
1. Табиғи ортаны және табиғатты қорғаудағы геоэкологиялық принцптер.
Әдебиеттер: №4, 274-296 беттер
ОЖСӨЖ мазмұны: Қазақстанның батыс аймағындағы сынақ полигондарының экологиялық жағдайы.
Әдебиеттер: ,№4,№5.
СӨЖ мазмұны: Мектептердегі экология.
Кредит сағат 44
Тақырыбы: Қазақстан табиғатын қорғау мәселелері және геоэкологиялық проблемалар.
Дәрістің мазмұны:
1. Табиғатты қорғау және геоэкология ғылымын зерттеу облысындағы негізгі бағыттар.
Әдебиеттер: №4, 286-296 беттер.
ОЖСӨЖ мазмұны: Байқоңыр ғарыш кешенінің экологиялық проблемалары.
Әдебиеттер: №4,№5.
СӨЖ мазмұны: Б.ҚО басты экологиялық потенциалы.
Кредит сағат 45
Тақырыбы: Батыс Қазақстан облысындағы басты геоэкологиялық проблемалар.
Семинар мазмұны:
1. Батыс Қазақстан облысындағы басты геоэкологиялық проблемалар.
Әдебиеттер:
ОЖСӨЖ мазмұны: Б.Қ.О экологиялық проблемалары.
Әдебиеттер: ,№4,№5.
СӨЖ мазмұны: Қазақстанның басты экологиялық потенциалдары.
3. Пән бойынша тапсырмаларды орындау және тапсыру кестесі.
№
|
Жұмыс түрі
|
Тапсырманың мақсаты мен мазмұны
|
Ұсынылатын әдебиеттер
|
Орындау мерзімі және тапсыру
уақыты
/аптасы/
|
Балл
|
Бақылау
түрі
|
1
|
Реферат
|
1.Менің туған өлкем.
2.Литосфераны қорғау.
3.Атмосфераны қорғау
4.БҚО аумағындағы қорықтар.
5.Қазақстан аумағын-
дағы қорықтар.
6.БҚО өсімдіктері.
7.Экологияның негізгі мәселелері.
8.БҚО-ның «Қызыл кітапқа» енген өсімдіктер.
|
1.Фазылов С.Д., Молдахметов З.М., Газалиев А.М. «Қазіргі заманғы жаратылыстану концепциялары» Алматы 2003
2.Мукашев З.А. «Концепция современного естествознания» Алматы.
|
1-15 апталар
|
0,6 балдан (СӨЖ тапсыр-масы түрінде беріледі)
|
ОЖСӨЖ кезінде жауап беру
|
2
|
Оппонент болуы
|
Өсімдіктердің адам өміріндегімаңызы. Өсімдіктерді қорғау (доклад).
|
Баяндама тақырыбына байланысты
|
1-15 апталар
|
0,5 балдан (СӨЖ тапсыр-масы түрінде беріледі)
|
Оқытушы-мен жүргізіле-тінөздік жұмыс кезінде жауап беруі
|
3
|
ОЖСӨЖ тапсырма-
ларын орындау /барлығы 15 тапсырма/
|
Талдау және танымдық қабілеттерін арттыру.
|
ОЖСӨЖ тақырыбына байланысты
|
ОЖСӨЖ кестесі бойынша берілген уақыт шеңберінде.
|
ОЖСӨЖ тақыры-бына байла-нысты /аралық бақылау түрі ретінде/
|
Тапсырма-лардың орында-луын, сұрақтарға жауап беру қабілетін тексеру
|
4
|
Жазбаша жұмыс түрінде аралық бақылау жұмысы
|
Білімді кешенді және студенттердің ойлау қабілетін тексеру.
|
Бақылау жұмысының тақырыбына байланысты
|
5,10,15 апталар
|
Әр бақылау жұмысы 3 балдан барлығы 9 балл
|
Бақылау жұмысы.
|
5
|
Емтихан
|
Білімді кешенді тексеру.
|
|
|
40
|
Тест
|
4. Пәннің әдебиеттермен қамтамасыз ету картасы.
№
|
Әдебиет атауы
|
Барлығы
|
Ескерту
|
Кітапханада
|
Кафедрада
|
Студенттердің
қамтылу
пайызы
|
Электронды
түрі
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
1.
|
А.Г. Исаченко Введение в экологическую географию.
|
12
|
-
|
30
|
жоқ
|
Кітапхана-
ның жаб-
дықту бө-
лімінен ка-
федраға алу керек.
|
2.
|
А.В. Чигаркин Геоэкология Казахстана
|
8
|
-
|
20
|
жоқ
|
3.
|
Н.Н. Родзевич Геоэкология природопользование
|
15
|
2
|
35
|
жоқ
|
4.
|
Н.П. Неклюкова Общее землеведение
|
50
|
6
|
30
|
жоқ
|
5.
|
В.Г. Игнатов,
А.В. Кокин
Экология и экономика природопользование.
|
12
|
-
|
30
|
жоқ
|
6.
|
А.Н. Бродский Жалпы экологияның қысқаша курсы.
|
12
|
-
|
30
|
жоқ
|
7.
|
Г.Н Голубев Геоэкология
|
10
|
|
30
|
жоқ
|
|
Глоссарий.
№
|
Қазақша
|
Орысша
|
Ағылшынша
|
1
|
Түтінді тұман
|
Смог
|
Smog
|
2
|
Бақылау
|
Наблюдение
|
Monitor
|
3
|
Жақсарту
|
Улучшать
|
Reclamation
|
4
|
Көлік
|
Транспорт
|
Transport
|
5
|
Топырақ
|
Почва
|
Soil
|
6
|
Тоғай
|
Лес
|
Forest
|
7
|
Су
|
Вода
|
Water
|
8
|
Шөл
|
Пустыня
|
Desert
|
9
|
Қорғау
|
Охрана
|
Protection
|
10
|
Қоршаған орта
|
Окружающая среда
|
Environment
|
11
|
Өсімдік
|
Растительнасть
|
Vegetation
|
12
|
Аймақ
|
Зона
|
Area
|
13
|
Шіркей
|
Насекомое
|
Insect
|
14
|
Сутегі
|
Углерод
|
Carbon
|
15
|
Азот
|
Азот
|
Nitrogen
|
16
|
Өндеу
|
Обрабатывать
|
Till
|
17
|
Ауыл шаруашылығы
|
Сельское хозяйство
|
Agriculture
|
18
|
Құрғақшылық
|
Засуха
|
Drought
|
19
|
Түрі
|
Вид
|
View
|
20
|
Бұлт
|
Облако
|
Cloud
|
21
|
Табиғат
|
Природа
|
Nature
|
22
|
Оттегі
|
Кислород
|
Oxygen
|
23
|
Өндеу
|
Обрабатывать
|
Treat
|
24
|
Дымқылдық
|
Влага
|
Humidity
|
5. Дәріс кешені
№1 Дәріс
Тақырыбы: Геоэкология пәні оның мақсаты мен міндеттері.
Геоэкологияның ғылыми бағыты.
2. Геоэкологияның негізгі мақсаттары.
Мақсаты: Геоэкология ғылымының зерттеу саласына сипаттама беру.
Тірек сөздер: Геоэкология, смог
1. Геоэколгия ғылымының бағыты.
Геоэкология география ғылымының тарауы ретінде қарастырылады. Ол табиғи ортаны адамзаттың экологиялық мәселелерін экологиялық тұрғыда қарастырады. Бұл ғылым география мен экология ғылымы тоғысында пайда болып, географиялық бағытта дамыды.
География ғылымында осы бағытты белгілеп көрсету үшін геоэкология терминін басқа, экологиялық география (Исаченко 1994 жылы) және экография (Мильков 1993 ж) атауларын қолданды.
Геоэкология терминін алғаш 1939 жылы ландшафттану синонимі ретінде неміс ғалымы К: Тролл қолданды, сонымен қатар бұл атауға геология пәні де экологиялық-геологиялық мазмұнда қолданды.
Қоршаған ортаның табиғи антропогендік әсерден өзгеруі және оларды экологиялық тұрғыда бағалаумен геоэкология ғылымы айналысады. Геоэкология ғылымы жаңа заманғы география ғылымдарының ішіндегі ең маңыздыларының бірі болып саналады. Геоэкология география яғни табиғат пен қоғам арасындағы проблемалармен ғаламдық , аймақтық және жергілікті масштабта зерттейді.
2. Геоэкологияның негізгі мақсаттары.
Геоэкологияның ғаламдық проблемаларына Адамзаттың қарқынды әрекетінен планета бойынша климаттың жылынуы, материктік жамылғы мұздықтар мен таулардағы мұздықтардың еруі салдарынан мұхит суының деңгейінің көтерілуі, азон қабатының жұқаруы, табиғи зоналардың араласып жатуы және т.б жатады.
Геоэкологияның аймақтық проблемалары. Жер шарының жекелегег аймақтарындағы антропогендік әсерден өзгеріске ұшырауы. Мысалы: Арал теңізінің тартылуы, Азов теңізінің экологгиялық жағдайы.
Геоэкологияның жергілікті прблемалары. Жергілікті проблемаларға Сол берілген облысқа, ауданға ғана тән экологиялық мәселелр қарастырылады. Мысалы: Ірі өнеркәсіпті қалаларда смог пайда болуы, ауызсудың жетіспеушілігі, көліктің көбеюіне байланысты экологиялық проблемалардың туындауы және тағы басқа.
Достарыңызбен бөлісу: |