9. Қалалар:
Каунас, Кёнджу, Исфахан, Киото, Алматы Бұрындары мемлекеттің астаналары болған. Бұл мемлекеттердің қазіргі астаналарын атаңыз. Бұл қалалардың астаналық қызметінен айырылу себептерін түсіндіріңіз. Қазіргі уақытта аталған қалалардың ішінен шаруашылықты мамандандыру салалары мен қызметтері қандай екенін сипаттаңыз?
10. Елдегі ең үлкен қаласы. Терең шұңғымада орналасқан, 2000 жыл бұрын жылы минералды көздің жанында қалыптасқан. Алғашында бұл жерде фракия тайпаларының бірі – сердтер қоныстанды, олардың кенті Сердико деп аталған. Кент Батыс және Шығыс аралығындағы сауда жолдарында орналасқан және Рим империясы кезінде маңызды сауда орталығы болған. Түріктерден азат болғаннан кейін бұл кент оның астанасы болып жарияланды. Қаланың таңбасында «Өсуде, бірақ қартаймайды» сөйлемі жазылған.
Сұрақ. Осы елді және астанасын атаңыз. 11. Жюль Вернның «Капитан Гранттың балалары» атты романың оқығандар оның кейіпкерлері капитан Грантты іздеу барысында ғажайып оқиғаларды бастан өткізгендері есінде қалған болар.
Олар 37° о.е. бойынша барлық Оңтүстік Американы шарлап, осы паралельмен жүре Атлант және Үнді мухиттарын өтіп, Австралия мен Жаңа Зеландияны кесіп өтеді. Соңында Тынық мұхитындағы Табор аралында ержүрек теңізшіні кездестіреді. Кітап кейіпкерлеріне жер шарын айналған саяхат жасауға тура келді. Оның себебі, олар мұхиттан аулап алған құмыраның ішіндегі хатта 37°11' о.е. деген жазу сақталған.
Егер саяхат 37° о.е. паралель бойымен емес 27° о.е. паралель бойымен жүрген болса, кейіпкерлердің саяхаты қалай өзеретінің елестетіп көріңдерші.
Қандай табиғи нысандарды қиып өтетін еді? Оларды күтетін қиындықтарды атаңдар. Олардың саяхаты жеңілдер ме, әлде керісінше қиындықтар көбірек кездесер ме еді?
12. Көкжиектің негізгі тұстарын анықта:
13.Масштаб түрлерін атаңыз.
14. Карталардың мазмұнына қарай қалай жіктелетінің көрсетіңіз.
15. Белгілі бір затқа қарай жүргізілген бағыт пен солтүстік бағыттың арасындағы бұрыш:
Ақпарат көзі
М.К. Естұрсынова, Ш.С. Набидоллина. Жаратылыстану негіздері және дүниетануды оқыту әдістемесі: Оқулық.- Астана: Фолиант, 2007
Аймағамбетова Қ.А., Жүнісова К.Ж. “Дүниетану” оқулығына әдітемелік нұсқау. Алматы, 2008.
