1. Ағылшын алфавитінің әріптерін және оқыған дыбыстарды қамтитын
сандарды оқып шығыңыз.
B
G
R
[
ɑ
:]
W ['dʌbәlju]
C
L
S
X
D
M
T
Z
E
N
U [ju:]
F
Q [kju:]
V
1 one [wʌn]
11 eleven
21 twenty-one
2 two [tu:]
12 twelve
22 twenty-two
3 three
13 thirteen [ˏ
θз:
'ti:n]
23 twenty-three
4 four [fɔ:]
14 fourteen [ˏfɔ:'ti:n]
24 twenty-four
6 six
15 fifteen
26 twenty-six
7 seven
16 sixteen
27 twenty-seven
10 ten
17 seventeen
30 thirty ['
θ
3:ti]
20 twenty
40 fourty ['fɔ:ti]
100 one hundred
['wʌn 'hʌndrәd]
2. Келесі сөйлемдерді оқыңыз.
24
Please, look at the blackboard! Тақтаға қарашы.
['pli:z | 'luk æt
ðә
'blækbɔ:d]
Call me. ['kɔ:l mi] Маған қоңырау шалшы.
Give me a call. ['giv mi ә 'kɔ:l]
See you! ['si: jʋ] Көріскенше!
I wish you a pleasant journey! Жолың болсын!
[ai 'wɪʃ ju ә'plezәnt 'ʤз:ni]
3. Соңғы ұяң дауыссыздарға мән бере отырып, транскрипцияда берілген
сөздерді оқып шығыңыз.
[ɑ:]
[ʌ]
[ɔ:]
[ɒ]
[ ɑ:k]
[ʌp]
[dɔ:]
[ɒks]
[ ɑ:mz]
[bʌt]
[fɔ:]
[ɒn]
[jɑ:d]
[bʌd]
[bɔ:d]
[klɒk]
[lɑ:ʤ]
[dʌk]
[wɔ:m]
[wɒz]
[kɑ:d]
[jʌɳ]
[wɔ:k]
[kɒd]
[fɑ:m]
[kʌm]
[spɔ:t]
[bɒb]
[klɑ:s]
[ʤʌst]
[kɔ:l]
[spɒt]
4. Cөздерді оқып шығыңыз. [p], [t], [k] дыбыстарының
дауыстылардың
алдында қырылдап айталытынын есте ұстаңыз.
[kɑ:]
[рɑ:k]
[pɔ:l]
[tɔ:t]
[рɑ:t]
[pɑ:st]
[pɔ:t]
[kɔst]
5. Екпін орнына назар аудара отырып, сөздерді оқыңыз.
['ʌp'rait]
['ʌn'gʌst]
[
l
'nʌf]
['ɒfq]
['ɒpәrә]
['ʌn'dʌn]
[q'mʌɳ]
['ɒnq]
['ɒnist]
['ɒktәpәs]
6. Сөздерді оқып шығыңыз. [з:] және [ju:] дыбыстарының алдында
дауыссыздардың қатты айтылатынын үсте ұстаңыз.
[u:]
[ʋ]
[з:]
[ә]
[ju:]
[du:]
[pʋt]
[fз:]
[әˊnʌ
ð
ә]
[nju:z]
[hu:]
[pʋl]
[һз:]
[di'rektә]
['bju:ti]
[bu:]
[kʋd]
[bз:d]
['fa:
ðә
]
['mju:zik]
[mu:v]
[lʋk]
[dз:t]
[pә'lait]
['stjudә:nt]
[su:n]
[gʋd]
[fз:st]
['sevәrәl]
['institju:t]
[sku:l]
[wʋd]
[wз:k]
['we
ð
q]
[tju:n]
[su:p]
[stʋd]
[gз:l]
[sq'vaiv]
[fju:]
7. Сөздерді оқып шығыңыз. [p], [t], [k] дыбыстары ұзақ екпінді
дауыстылардың алдында қырылдап айталатынын есте ұстаңыз.
25
1. These are twins John
and Andrew.
John is four.
And Andrew is four too.
John has got a small ['ʤon haz
['
ð
iz
R
'twinz |
'ʤon and 'xndru] ['ʤon
iz 'fo:]
[xnd 'xndru iz 'fo: tu
'got э
ball.
And Andrew has
got a big one.
'bo:l]
[xnd 'xndru haz 'got э
'big wAn]
Бұл егіздер Джон мен
Эндрю.
Джон төрт жаста.
Эндрю де төрт жаста.
Джонның кішкентай
добы бар.
Ал Эндрюдің добы
үлкен.
2.
These are children’s
aunts: Aunt Dorothy
and aunt Julia.
Aunt Dorothy is
thirty.
She is a nurse.
And aunt Julia is
forty.
She is a nurse too.
The aunts have got
beautiful villas.
Aunt Dorothy has got
a red villa.
And aunt Julia has
got a green one.
['
ð
iz
R
'tjildranz 'Rnts |
'Rnt 'doraʤi and 'Rnt
'ʤulja] ['Rnt 'doraʤi iz
'ʤ3:ti]
[Ji iz
Э
'n3:s]
[xnd 'Rnt 'ʤulja iz 'foti]
[Ji iz
Э
'n3:s 'tu]
[
ð
i 'Rnts hav 'ʤot
'bjutifal 'vilaz]
['Rnt 'doraʤi haz 'ʤot
Э
'red 'vila] [xnd 'Rnt
'ʤulja haz 'ʤot э 'ʤrin
wAn]
Бұл осы балалардың
апайлары: Дороти апай
мен Джулия апай.
Дороти апайдың жасы
отызда.
Ол бала бағушы.
Джулия апайдың жасы
қырықта.
Ол да бала бағушы.
Апайлардың екі тамаша
вилласы бар.
Дороти апайда — қызыл
вилла.
Джулия апайда —
жасыл вилла.
T e x t
The Whites
(жалғасы)
3.
These are children’s ['
ð
i:z
R
'tjildranz
Бұл балалардың ағалары:
uncles: uncle Lewis 'ANkalz| 'A^kal 'luis Льюис және Моррис аға.
and uncle Morris. әnd 'A^kal moris]
[tu:]
[tu:l]
[pз:l]
[a'pɑ:t]
[pu:l]
[tз:n]
[pз:sәn]
[a'kз:]
[ku:l]
[kз:l]
[sep'tembә]
['sekәnd]
8. Қатаң және ұяң дауыссыздарға назар аудара отырып, сөздерді оқып
шығыңыз.
[p] – [b]
[t] — [d]
[k] — [g]
[pæd] — [bæd]
[tɑ:t] — [dɑ:t]
[kɔ:l] — [ɡɔ:l]
[pæt] — [bæt]
[ti:m] — [dim]
[kxp] — [gæp]
[pɑ:θ] — [ba:θ]
[tin] — [din]
[kot] — [got]
[pi] — [bi]
[metl] — [medl]
[klɑ:s] — [glɑ:s]
9. Уайт жанұясы туралы мәтінді оқып шығыңыз.
26
7.
And this is mother. [xnd 'is ðiz ˊmʌðә] Бұл анасы.
She is 46.
[ji iz 'f:ti 'siks]
Оның жасы 46-да.
She has got 12 child- [Ji hәz 'got 'twelv 'tjil- Оның 12 баласы бар:
ren in all: Pat, John, dran in ':l: | 'pæt | 'ʤon | Пэт, Джон,
Andy, Ted, Dick,
'ændi | 'ted | 'dik |
Энди, Тед, Дик,
Ben, Helen, Pete, 'ben | 'helin | 'pit |
Бен, Хелен, Пит,
Uncle Lewis is tall.
He is a worker.
And uncle Morris is
short.
He is a worker too.
Uncle Lewis and uncle
Morris are forty-four.
4.
These are two eldest
brothers: Roy and
Max.
Roy is 22.
And Max is 24.
Roy has got a blue
car.
And Max has got a
black one.
5.
These are the eldest
sisters: Liz and Bab
Elisabeth is twenty.
And Barbara is 27.
Elisabeth has already
got her family.
And Barbara has got
a family too.
It’s large.
Barbara has got
a son and two
daughters.
6.
These are Elisabeth’s
and Barbara’s
husbands: Arthur
and Charles.
Arthur is a turner.
And Charles is an
architect.
['ʌцкә1 'luis iz 'to:l]
[hi iz ә 'wз:ks]
[ænd 'ʌnkәl 'moris iz
'jo:t]
[hi iz ә 'wз:kә 'tu] ['ʌnkәl
'luis әnð 'ʌ^kәl 'moris
R
'f:ti 'f:]
['ðiz
R
'tu 'elðist
'brʌðәz | 'roi әnð
'mæks]
['roi iz 'twenti 'tu] [ænd
'mæks iz 'twenti 'fo: ['roi
hәz 'got ә 'blu 'ku]
[ænd 'mæks hәz 'got ә
'blæk wʌn]
['ðiz
R
0i 'elðist sistәz |
'liz әnð 'bæb]
[i lizәbәg iz twenti]
[ænd 'bubәrә iz 'twenti
'sevәn]
[i lizәbәg hәz :l reði 'got
hә 'fæmili]
[ænd 'bubәrә hәz 'got ә
'fæmili tu]
[its 'lug]
['brbәrә hәz 'got ә 'sʌn
әnð 'tu 'ðo^z]
['ðiz
ɑ
: i'hzәbәθs әnd
'bʌ^mz hʌzbәnðz |
'
О
:θәr әnd 'tjʌðz]
[
ˈ
ɑːθәr ɪz ә ˈtɜːnә]
[ænd ʧɑːlz ɪz әn ˈɑːkɪtɛkt
]
Льюс ағаның бойы ұзын.
Ол жұмысшы.
Моррис ағаның бойы
кішкене.
Ол да жұмысшы.
Льюс аға мен Моррис
ағаның жасы қырықта.
Бұл ек үлкен ағаларым:
Рой мен Макс.
Ройдың жасы 22-де.
Макс 24-те.
Ройдың көк автомобилі
бар.
Макстың автомобилі –
қара.
Бұл екі үлкен әпкелерім:
Лиз бен Бэб.
Элизабет 20 жаста.
Барбара 27-де.
Элизабеттің өз отбасы бар.
Барбарада да өз отбасы
бар.
Ол үлкен.
Барбараның бір ұл, екі
қызы бар.
Бұлар Элизабет пен
Барбараның жұбайлары:
Артур мен Чарльз.
Артур – токар.
Чарльз – сәулетші.
27
Liz, Roy, Max and 'liz | 'roi | 'mæks and Лиз, Рой, Макс пен
Bab and three 'bæb | and 'θri:
Бэб және үш немересі.
grandchildren.
'græntʃildrәn]
She loves them very [ji '
lʌvz ðәm 'veri 'matj] Анам оларды өте қатты
much. жақсы көреді.
Үй тапсырмасы
11.
Транскрипцида берілген келесі сөздерді сабақ мәтінінен оқып шығыңыз.
[
R
], [ɑ:nt], [kɑ:], [I
ɑ
:
ʤ
]
[ɔd'redi], [fɔ:], [bɔ:d], [smad], [tɔ:d], [ʃɔ:t], [ɔ:d], ['dɔ:ta]
[wʌn], [ʌɳkal], [sʌn], [lʌv], [mʌtʃ], ['hʌzband]
[ɡɒt]
['tз:na], ['wз:ka], [nз:s]
['vila], ['sista], ['tjildran]
[blu:], ['bju:tifәl], ['ændru:], [tu:]
12.
Сөздерді ағылшын тіліне аударыңыз және дауыстап оқып шығыңыз.
кішкентай
(өлшемі жағынан),
әдемі, қызыл, қара, жасыл, көк, биік
(
адам туралы),
төмен, үлкен (көп), әлдеқашан, да, де, барлығы, өте.
13.
Сабақ мәтініндегі екпінді дауыстылары бар сөздерді алты бағанға
жазыңыз
[ɑ:], [
Ʌ
],
[
Ɔ
:],
[
ɒ
],
[
З
:],
[u:]
14.
The Whites мәтінінен кез келген екі үзіндіні жаттап алыңыз.
10. Сұрақтарды және олардың жауаптарын оқып шығыңыз.
Who is four?
John is.
['hu: iz 'fa?]
['ʤon iz]
Who is 27?
Andrew is.
Who is 46?
Mother is.
Has John got a ball?
Yes, he hæs.
['hæz Gon 'got a 'bad?]
['jes | hi 'hæz]
Has Andrew got a ball too?
Yes, he has.
Has aunt Dorothy got a villa?
Yes, she has.
Has Roy got a car?
Yes, he has.
Has Liz got a family?
Yes, she has.
Has John got a big ball?
No, he hasn’t.
He has a small one.
['nәu | hi 'hæzant]
[hi haz a 'smad wAn]
Has aunt Dorothy got a green villa?
No, she hasn’t.
28
3-САБАҚ
Дифтонгтар
Бір екпінмен айтылатын және бір буын жасайтын екі дауысты
элементтің тіркесі дифтонг деп аталады.
Ағылшын дифтонгтарында бірінші дауысты дыбысқа екпін
түсіріледі, екінші сәл әлсіз және біраз анық емес айтылады. Дифтонг
ұзақтығы жағынан ұзақ дауысты дыбыспен бірдей.
[aɪ]
Дифтонгтың басы — [a] дыбысы. Бұл [
I
] — [e] — [а:] — [a]
қатарындағы ең кең дыбыс болып табылады. Одан [
I
] екпінсіз
дыбысына қарай жылжу жүзеге асады, бірақ [
I
] толық жасалмайды. [
I
]
дыбысын айтқан кезде, шуға жол беруге болмайды, яғни. [j]! Мысалы:
item ['aitәm].
[aʋ]
Дифтонгтың басы [aɪ] дыбысын айтқан кездегідей, сөйлеу
мүшелерінің қозғалысы [ʋ] дыбысының бағытында болады. Мысалы:
down [daʋn].
[eɪ]
Дифтонгтың басы [е] дауысты дыбысына сәйкес келеді. Қозғалыс [
I
]
бағытында болады. Мысалы: eighty ['eɪti].
[ɔɪ]
Дифтонгтың екпінді элементі [ɔ:] дыбысына жақын. Одан әрі [
I
]
дыбысына жылжу орын алады. Мысалы: boy [bɔɪ].
[әʋ]
Дифтонгтың екпінді элементі — орыс тіліндегі [o] және [э]
дауыстыларының ортасындағы дауысты дыбыс. Оған қажетті реңк беру
үшін, ауызды кеңірек ашып, еріндерді сүйірлету керек. Одан кейін [ʋ]
дыбысына қарай жылжу орын алады. Мысалы: oak [aʋk].
[ɪә]
Дифтонгтың басы ұзақ [і:] дыбысымен, сол сияқты қысқа [ɪ]
дыбысының басымен сәйкес келуі мүмкін. Жылжу бейтарап [ә]
дыбысына не оның бір түрі [ʋ] дыбысына жетеді. Мысалы: beer [bɪә].
[eә]
Дифтонгтың басы [е] дыбысына сәйкес келеді. Екінші элемент – [ʋ]
Достарыңызбен бөлісу: |