А. Соловьева, Б. Ибраимова
жүктеу/скачать 5,1 Mb. Pdf көрінісі
|
Биология 《8》
| Табиғи иммунитет
туабіткен және жүрепайда болған деп бөлінеді . Туа біткен иммунитет барлық адамда бірдей болады. Бұл – адам ауыр- майтын аурулар иммунитеті. Мысалы, адам ауырмайтын, тек жануарлар ауыратын ит обасы, мысық сүзегі және т.б. аурулар. Мұндай иммунитетті генетикалық деп те атайды. Бұл жағдайда жаңа туған нәресте қанының құрамында қажет антиденелер болады, себебі «Адам» түрінің генінде бұл нәруыздар болады. Табиғи пайда болған иммунитет бір аурумен ауырған соң қалыптасады. Тұрақты пайда болған иммунитет шешек, қызамық, па- ротит, қызылша, гепатит және т.б. қалыптасады. Егер адам осындай аурумен ауырса, ол қайтадан сол аурумен ауырмайды. Оның қанында қоздырушыларға қарсы антидене синтезделіп қана қоймайды, «иммундық есте сақтау жасушалары – В-лимфоциттер» де сақталады. Олар ағзада қоздырушылармен кездескенде тез арада антидене жасауға және басқа ұқсас жасушаларды өндіруге кіріседі. Бірақ кейбір жұқпалы ауруларға, мысалы, тұмауға табиғи жүре пайда болған иммунитет аз уақытқа пайда болады, ал баспаға (ангина) қарсы иммунитет мүлде дамымайды. Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 90 Æасанды иммунитет медициналық препараттар: емдіксарысу неме- се вакцинаенгізгенсоңпайдаболады.Вакцина – бұл тіршілігі жойылған немесе әлсіздендірілген ауру қоздырғышы, не оның уы. Вакцина енгізген соң иммундық жасушалар осы қоздырушыларға қарсы антиденелер жа- сай бастайды. Яғни ағза жеңіл формада аурумен ауырады. Содан кейін белсендіжасандыиммунитет пайда болады. Осы иммунитет механизмі табиғижүрепайдаболғаниммунитет механизміне ұқсайды. Ағзаның өзі антидене синтездейді де, екпе жасалған сол ауру қоздырушыларына қарсы тұрақты иммунитет пайда болады. Жасанды енжар иммунитет емдік сарысу енгізген соң пайда бо- лады. Бұл дайын антиденелер. Мұндай шара егер адам ауру болса не ауру жұқтыру ықтималдылығы жоғары аймаққа жіберілгенде жасала- ды. Сарысу антиденелері аз уақыт әсер етеді, сондықтан осындай им- мунитет енжар иммунитет деп аталады. Сарысуды ауырған адамның немесе қандай да бір ауру қоздырушылары арнайы жұқтырылған жа- нуар қанынан алады. А ғзаға емдік сарысу енгізу оның иммундық жүйесі антиденелер жасағанға дейін аурумен күресуге көмектеседі. Емдік сарысу мен вакцинаның рөлі өте зор. Осындай ашылуға байла- нысты адамзат әртүрлі жұқпаларға қарсы күресе алатын болды. Жасандыжәнетабиғииммунитет,туабіткенжәнежүрепай- даболғаниммунитет,сарысу,аурудыңалдыналатынвакци- налар. жүктеу/скачать 5,1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|