Қаңқа мен бұлшықеттер жатады

• Тірек-қимыл аппараты

• Тірек-қимыл жүйесіне (аппаратына)
• қаңқа мен
• бұлшықеттер жатады.
• Бір-бірімен дәнекер ұлпалар
• (шеміршек пен сүйек) арқылы байланысқан
• сүйектер қаңқа түзеді. Қаңқа (скелет)
• ағзаның тірегі,
• ал оның бұлшықеттері қимыл-қозғалысты
• қамтамасыз етеді.

• Тірек – қимыл
• жүйесінің маңызы

• Қорғаныштық
• (Ми-бассүйек)

• Қимыл-
• қозғалыс

• Зат алмасу
• (Са, Р)

• Тірек
• болады

• Қан түзілу
• (сүйек кемігі)

• Энергетикалық
• (хим – механ)

• Пішін беріп,
• Пішінің сақтайды

• Тірек-қимыл жүйесінің маңызы

• Бассүйек

• Тұлға
• жамбас

• Аяқ сүйектері

• Қаңқа бөлімдері

• Қол
• сүйектері

Бас қаңқасы

• Омыртқа жотасы (33-34 омыртқадан тұрады)

• Мойын бөлімі
• (7 омыртқа)

• Арқа бөлімі
• (12 омыртқа)

• Бел бөлімі
• (5 омыртқа)

• Сегізкөз бөлімі (5)

• Құйымшақ бөлімі (4-5)

• Омыртқаның құрылысы

• 1 – денесі;
• 2 – доғасы;
• 3 – буындық қанаттары;
• 4 – арқа қанаты;
• 5 – бүйір қанаттары;
• 6 –омыртқа тесігі.

• Кеуде қуысы

• 1 – қабырғалардың шеміршекті
• шеттері;
• 2 – қабырғалар;
• 3 – төссүйек;
• 4 – омыртқа жотасы

• Жамбас сүйектері

• 1–мықын;
• 2–шат;
• 3–шонданай;
• 4– сегізкөз

• Иық белдеуі және қол сүйектері:

• 1 – бұғана; 2 – жауырын;
• 3 – тоқпан жілік;
• 4 – шынтақ сүйек;
• 5 – кәрі жілік;
• 6 – білезік сүйектері;
• 7 – алақан сүйектері;
• 8 – саусақ сүйектері

• Алақан сүйектері

• 1–жамбас сүйегі;
• 2–ортан жілік;
• 3–асықты жілік;
• 4–шыбық (садақ) сүйек;
• 5–өкше сүйек;
• 6–толарсақ сүйектері;
• 7–табан сүйектері;
• 8–башпай сүйектері

• Аяқ сүйектері

• Аяқ-башпай сүйектері

• Сүйек пішіні мен мөлшері

• Ұзын сүйектер
• (түтікті сүйектер)

• Қысқа сүйектер

• Жалпақ сүйектер

• Сүйектердің байланысуы

• қозғалмайтын

• Жартылай
• қозғалатын

• қозғалатын

• Бассүйек Сегізкөз

• Омыртқа жотасы

• 230 буындар бар

Сүйектің құрамында 50% су, 12,5% нәруыз тектес органикалық зат оссеин (жұмсақ, серпінді органикалық зат) 21,8% минералды заттар (кальций фосфаты), 15,7% май болады. Оссеин заты сүйекке серпінді, иілгіштік қасиет береді.

• Сүйектің құрамы

• Сүйектің құрамында 50% су, 12,5% нәруыз тектес органикалық зат оссеин (жұмсақ, серпінді органикалық зат) 21,8% минералды заттар (кальций фосфаты), 15,7% май болады. Оссеин заты сүйекке серпінді, иілгіштік қасиет береді.

• Жасына қарай омыртқа жотасының өзгеруі

• 20 жас 30 жас 40 жас 50 жас 60 жас

• Буынның шығуы
• мен
• сүйек сынықтары

• Буынның шығуы

• А) ашық сынық
• Б) жабық сынық

• А

• Б

• Сүйек сынғанда және буын шыққанда, байламдар
• созылғанда көрсетілетін алғашқы көмек

• ОМЫРТҚА ЖОТАСЫНЫҢ БҰЗЫЛУЫ

Омыртқа қисайғанда көмек

Жалпақтабандылық