Байланысты: Әміранұлы Досхан презнтация экономика негіздері
3.Ұлттық есеп жүйесі. Жалпыұлттық өнім ҰЕЖ - макродеңгейде нарықты экономиканың дамуын сипаттау және зерттеу үшін барлық елдерде қолданылатын ақпараттар жүйесі. Қазақстан Республикасы ҰЕЖ-не 1993 ж. көшті.
ҰЕЖ – бұл жыл ішіндегі табыстардың макроэкономикалық бухгалтерлік сандық көрініс алуы болып табылады.
Шоттағы мәліметтер экономикалық операциялар топтарын (тұтыну, жинақ, экспорт және т.б.) ғана сипаттайтын жалпылама сандық сипаттама емес, сонымен қатар төтенше жағдайлар нәтижесінде активтердің өзгеруін көрсетеді.
Шоттағы салалар баланстық әдіспен есептелінеді, яғни ресурстар бөлігіндегі (шоттың оң жағы) сомасынан пайдалану бөлігіндегі (шоттың сол жағы) сомасын шегеру арқылы.
Жалпы қосылған құн = Жалпы шығарылған өнім - аралық тұтыну.
Шот формасы Т-формалы келеді және баланстық бабы келесі шоттың алғашқы бабы болады.
ҚР келесі шоттар қолданылады:
- өндіріс шоты; - қолда бар табысты пайдалану шоты;
- табыстың пайда болу шоты; - капиталмен операциялар шоты;
- алғашқы табыстырды бөлу шоты; - тауарлар мен қызметтер шоты;
- табыстарды қайта бөлу шоты - қаржылық шот.
(ақшалай формада);
Шоттар көрсеткіштерінің байланысы келесі мысалда көрсетілген: