- ТАҚЫРЫБЫ: «АҚЫЛ-ОЙЫНДА КЕМІСТІГІ БАР БАЛАЛАРДЫҢ
- АТА-АНАЛАРЫНА ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ-ПЕДАГОГИКАЛЫҚ КӨМЕК ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ»
- Зерттеудің өзектілігі: Ақыл-ойында кемістігі бар балалардың ата-аналары жоғары дәрежедегі психологиялық көмекті ерекше қажет ететіндігін тәжірибе көрсетеді. Олар көп жағдайда жабырқап, кемтар бала туғандары үшін өздерін кінәлаумен болады; әлеуметтік жағынан өздерін оқшау ұстайды, ал ауру баланы тәрбилеуге көп уақытын бөлгендіктен, өздерінің негізгі қажеттіліктерін тежейді
Зерттеу нысаны – ата-аналық қатынас - Зерттеу нысаны – ата-аналық қатынас
- Зерттеу пәні – ата-аналық ұстаным, ата-анасының баласын қабылдауы, оларды түзетудің шарттары мен тәсілдері
- Зерттеу мақсаты: ақыл-ойында кемістігі бар балаларға ата-аналық қатынасының ерекшеліктерін, оны түзету мүмкіндіктерін зерттеу
Зерттеу міндеттері: - Зерттеу міндеттері:
- 1. Ақыл-ойында кемістігі бар балаларға ата-аналық қатынасының теориялық негіздерін қарастыру.
- 2. Ата-ана ұстанымын, сонымен қатар ақыл-ойында кемістігі бар балаларға деген ата-аналардың қатынасын зерттеу.
- 3. Ақыл-ойында кемістігі бар балалардың ата-аналарына арналған психологиялық көмек жүйесін құрастыру және сынақтан өткізу.
- 4. Түзету іс-шараларының ата-аналық қатынас пен ұстанымға және баланың қабылдауына сонымен қатар тәрбие стратегиясына әсерін зерттеу
Зерттеудің ғылыми болжамдары: - Зерттеудің ғылыми болжамдары:
- 1.Бала кемістігі ата-ананың ұстанымына кері әсерін тигізеді, ата-ананың баламен тиімді қарым-қатынас жасауын шектеп, ата-ана қабылдауында бала бейнесінің бұрмалануына алып келеді.
- 2. Ата-аналық қатынастың ерекшеліктері бала кемістігінің ерекшелігі мен деңгейіне байланысты болады.
- 3. Ақыл-ойында кемістігі бар балаларға ата-аналық қатынасын әлеуметтік қолдау мен эмоционалдық жағдайын жақсартуға бағытталған жеке және топтық іс-шаралар арқылы түзетуге болады.
Ақыл-ойында кемістігі бар балаларға аналық қатынас ерекшеліктері. - Ақыл-ойында кемістігі бар балаларға аналық қатынас ерекшеліктері.
- Ата-ана стресі туралы түсінік
Кемтар бала туылғанға байланысты ата-аналарда пайда болатын күйзелістер мен реакцияларды көптеген зерттеушілердің айтуы бойынша кезеңдерге бөлуге болады. Олар: - Кемтар бала туылғанға байланысты ата-аналарда пайда болатын күйзелістер мен реакцияларды көптеген зерттеушілердің айтуы бойынша кезеңдерге бөлуге болады. Олар:
- 1) эмоциялық бейберекетсіздік (эмоциональная дезорганизация),
- 2) қабылдамау (отрицания),
- 3) қайғыру (горевания),
- 4) эмоциялық қайта құру (эмоциональная реорганизация).
Ақыл-ойында кемістігі бар балалардың ата-аналарына психологиялық көмек - Ақыл-ойында кемістігі бар балалардың ата-аналарына психологиялық көмек
Кемтар балалардың ата-аналарымен жүргізілетін жұмыс түрлері: - Кемтар балалардың ата-аналарымен жүргізілетін жұмыс түрлері:
- Дәріс беру, ағартушылық жұмыстар;
- Ата-ана мен балаларға жеке сабақтар жүргізу;
- Ата-аналармен топтық сабақтар жүргізу.
- Жеке кеңес беру.
Анкета для родителей - Анкета для родителей
- Дорогие родители! С целью просветительской работы родителей нашего центра мы хотели бы организовать конференции, «круглые столы», лекции. Для этого, нам необходимо узнать с какими специалистами вы хотели бы встретится, чтобы получить консультации по реабилитации вашего ребенка. Поэтому просим вас ответить на вопросы и благодарим за заполнение анкеты:
- №Вопросы Ответы
- 1.Ваше фамилия, имя, отчество
- 2.Сколько лет вашему ребенку?
- 3.Каков диагноз вашего ребенка?
- 4.С какого времени вы начали заниматься развитием вашего ребенка?
- 5.Какой промежуток времени вы посещаете центр?
- 6.Знакомитесь ли вы со специальной литературой по уходу, развитию и воспитанию вашего ребенка?
- 7.Кто больше времени занимается воспитанием вашего ребенка?
- 8.Каков круг ваших интересов и увлечений?
- 9.Каков круг интересов вашего ребенка?
10. С какими специалистами вы хотели бы встретится для получения квалифицированной консультации по реабилитации вашего ребенка? Тех специалистов с которыми вы хотели бы встретиться в первую очередь напишите первыми и т.д. (логопед, психолог, психиатр, социальный педагог, юрист, невропатолог, дефектолог и т.д.) - 10. С какими специалистами вы хотели бы встретится для получения квалифицированной консультации по реабилитации вашего ребенка? Тех специалистов с которыми вы хотели бы встретиться в первую очередь напишите первыми и т.д. (логопед, психолог, психиатр, социальный педагог, юрист, невропатолог, дефектолог и т.д.)
- 11.Какие вопросы развития вашего ребенка вас интересуют?
- 12.В какой форме (индивидуальной, групповой, другая) вы хотели бы получать информацию по реабилитации ребенка?
- 13.Как часто вы могли бы посещать конференции, лекции, круглые столы
- 14.На каком языке вы хотели бы прослушать лекции и т.д. (казахский, русский)
- 15.Хотели бы вы поделиться с собственным опытом и знаниями по обучению и воспитанию вашего ребенка с другими родителями?
- Дата заполнения «______» ________________ 2011 г.
Анкетаның нәтижесінде ата-аналар төмендегі мамандардың кеңесін қажетсінетіні анықталды: - Анкетаның нәтижесінде ата-аналар төмендегі мамандардың кеңесін қажетсінетіні анықталды:
- 94,7% - ата-ана логопедтің кеңесін;
- 68,4% - ата-ана психологтың кеңесін;
- 57,8% - ата-ана невропатологтың кеңесін;
- 50% - ата-ана дефектологтың кеңесін;
- 28,9% - ата-ана әлеуметтік педагогтың кеңесін;
- 23,7% - ата-ана психиатрдың кеңесін;
- 21,0% - ата-ана юристің кеңесін қажетсінетіні анықталды;
«Ата-аналардың құзыреттілігін арттыруға арналған тренинг» құрастырылды. Тренинг 10 сабақтан тұрады – аптасына 1 сабақтан жүргізіледі, сабақ ұзақтығы 1-2 сағат, топ құрамы – 10-12 адам. - «Ата-аналардың құзыреттілігін арттыруға арналған тренинг» құрастырылды. Тренинг 10 сабақтан тұрады – аптасына 1 сабақтан жүргізіледі, сабақ ұзақтығы 1-2 сағат, топ құрамы – 10-12 адам.
- Бағдарлама мақсаты:
- - балалар мен ата-ана қарым-қатынасын жақсарту;
- - ата-аналарға өз баласын эмоционалды дұрыс қабылдауға бағыттайтын түзету жұмыстарын жүргізу;
- - ата-аналарға баламен қарым-қатынастағы тиімді жолды таңдауға көмектесу;
- - ата-анаға бала мінез-құлығын түзету жолдарын үйрету;
- - ата-аналарға эмоциональдық қолдау көрсету, олардың қобалжулары мен қорқыныш сезімдерін жою;
- - баланы дамыту, тәрбиелеп, оқыту процессіне ата-аналарды белсенді қатыстыру.
Ата-ана мен баланың жағымды өзарақатынас дағдыларын меңгеруге арналған «Көмек ойыны» ролдік ойын. - Ата-ана мен баланың жағымды өзарақатынас дағдыларын меңгеруге арналған «Көмек ойыны» ролдік ойын.
- Қатысушылардың өздерін басқа адамның орнына қоя білуді үйретеді. Қатысушылар мақсатқа бағытталған және бағытталмаған көмек түрін ажыратуды үйренеді.
- «Үй тапсырмасын орындау» жағдайына әртүрлі варианттағы жағдаяттар ойналады. Топтың бір қатысушысы «бала», ал екіншісісі «ана» рөлін таңдайды.
- I вариант. Үй тапсырмасын орындап отырған балаға анасы әртүрлі нұсқаулар беріп, ескертулер айтып, бөгде әңгімелер айтып, «баланың» сабақ оқуына кедергі жасайды.
- II вариант. «Анасы» көбінесе бәрін өзі жасайды: кітапты ашады, орындықты жөндеп қояды, артық кеңес береді, ал баласы оны ынтасыз тыңдап отырады және дайын шешімді көшіреді.
- Ш вариант. «Бала» сабақты өзі орындауға ынта білдіреді, ал «анасы» нақты қателерін көрсетіп, керек кезде қажет көмекті беріп отырады.
- Ойын біткен соң қатысушылар мынадай сұрақтарға жауап береді:
- • Қандай көмек мақсатқа бағытталған болды?
- • Қандай көмек мақсатқа бағытталмаған және неге?
- • Дұрыс көмектеспеу неге әкеп соғады?
- • Ролдік ойын ұнады ма? Сіздерде қандай сезімдер туғызды?
Достарыңызбен бөлісу: |