өсіп даму,жетілу кемелдену қартаю Дамып жетілу немесе кәмелетке келу дегеніміз ең алдымен жастардың жыныстық жетілуі және өзінің ұрпағын жалғастыру қабілетінің пайда болуы. Яғни тұқымын жалғастыруды қамтамасыз ету. Сонымен қатар әлеуметтік қызметтерді атқару рухани және мәдениет қазыналарын жасау, еңбек ету қабілеттері жатады.
Өсу мен дамудың барлық адамға ортақ бірнеше заңдылықтары бар:
1.Өсу мен даму гетерохронды болады, яғни, біркелкі болмайды
2.Мүшелер мен мүшелер жүйелерінің өсу мен даму қарқыны әр түрлі
3 Өсу мен даму баланың жынысына байланысты
4.Функциялық мүшелер жүйелері мен мүшелердің қызметтерінің
биологиялық беріктігі немесе мықты болуы
5.Өсу мен дамудың тұқым қуалау қасиеттері мен сыртқы ортаның
жағдайларына тәуелділігі
6.Өсу мен дамудың акселерациясы
